የሕብረተሰብ ትምህርት gr6 (1).pdf

• word cloud

• Extraction Summary

በኢትዮጵያ ወዐክጥ የሚኙ የጋኃሪክ ቅርሶችን ዘርዝርሪ የማኽሪቅ አፍሪካ ሕዘብ አሰፋፈርና አኗኗር ሀኔታ ዝቅተኛውየሞቼ ብፉ የዚህን ርዕስ ትመጩርት ተሚሟህሽ ካጠቀክሽ በኋላ በኽራቅ አፍሪካ ዐክጥ ሰብብ በጥገግትና በተበጋተነ ህኔታ የሚርበትኘ አካባቢ ትላያለህ የኢትዮጵያንና የመራቅ አፍሪካ አገሮች ነበር ጭማመጩውጃጠ ሲያፐ ዓላሜም በአፍሪካ ቀገድ የሜሄደዐጸ ልጭ ለጭናጀት ነ በር በአሀኑ ጊዜ ግን የአጋድ ዓላማ የአካባበመ ሰላም በሚጋገጥ ልጭ ማጠ ነው የደርጀቱ አባላጐኮ ጃበቲ አርትራ ኢትየጵያ ኬንያሶሚየ ሰዳገና አጋገዳ ናቸው በ ዓም የአባል አገሮች ሜጭዎች ባፈለቁት ሣሳብ የአጋድ የሚስቴሮች ዋፀር ቤት ተቋቋመ በሕብረታቸው ቅደ ትከረት የሰጡ ለሁቱከት ዋና ዋና ጉዳዮች ነው እነርሰም » ግጭን ማላከል ሜሚጋጋትና ችግር ጫታት እገደዚሀም የሰጭዊ ጉዳዮች ሟሜረተ ልጭ ማፋፋትጫጓዣና የተለያዩ ማናኛዎኾ የምገብ ዋስትናና የአካባቢ እንክብባቤ ሚጋገጥ ናቸው የናያል ተፋሰስ አካባቢ አገሮች መማክር አባል አገሮች ኃጠቋህሽ።

• Cosine Similarity

ዥሪቅ አፍሪካ የሕጠ ቁሚ በፍጣ ት ጩጄ ያጣ ተፅዕኖ ትረዳለህሽ የከተማ ሚሜማፋፋት በኅብረተሰብ ባሀል ላይ ያማጩጓ ተፅዕኖ ትዘረዝሪለህሽ የሕዘበ ስርጭ በህናም የሜት አካል ላይ ሕዝብ በተማሳይ ሀኔታ ሰፍሮ አይገኝም በአገዳገድ አካባቢዎች ላይ በጠብት ሰፍሮ ደገኛል በሊሌሉች አካባበዎች ደግሞ ተሪርቆ ደሰፍሪል ሕብ ለኖርባቸው የሟሻትልባቸው አካባበዎች አሎ በዚህ ሀኔታ በሜት አካል ላይ የሜይ የሕብብ አሰፋፈር የሰጠብ ስርጭ ደባላል የትሳጠብ ስርጭ እገዳይመለሰል የሟደርጉ ብ ሀኔጋታች አሉ ከነዚህ ሀኔታዎቸ ዐክከጥ ዋና ዋናፍቹ የሜት አቀማጥ ዜኔታ የአየር ገብረትና የአፈር ለማት ህኔታ ናቸው በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ወክጥ ሰቭብ በጥግግትና በጭሪቅ የጭርባቸው ቦታዎች አንደሜተለው ተለይቶ ቀርቧል ሕዘብ በብዛት የሚርባቸው የማስሪቅ አፍሪካ አካባበቻቸ የበብ ባባት ሜት በጠብ ብዛገትና በሜት ሰፋት መከል ያለ የሬቦሾ ግኑኝነት ነው ይህም የተወሳነ አካባቢ ዐይም አገድ አገር ዐክጥ የሚር የሕዝብ ብት ለአካባበው የሜት ስፋት ዐይም ለዚየ አገር ስፋት በማፈል ደገኛል የተፈና ሚበሪዊ ሀኔጋዎች በጠብ አሰፋፈር ላይ ያሳደሩት ተፅዕኖ አንደሚተለው እንሟከኾ ፕላቶዎቸ በአትዮጵያ ጩጥ የፕላቶ አካባቢ ጭት ደጋማ ሜት በመል ደሪበል በመሪቅ አፍሪካ ጩጥ ይህ የፕላቶ ጫት የበሩገዳ የሩዋገዳ የአጋገዳ ታባዛገያ ኬነያ ኢትዮጵያና የኤርትራ ከፍተኛ ቦታዎቻችን በመጡ ያቀፈ ነው የቋብብ ስርጭ በማሪቅ አፍሪካ ዐክከጥ ም አንደሜፀል በስዕል ላይ ተሜከትቹ መይየህዝብ ስርጭት በ ካሬ ኪሎ ከከኪሜ ከ ያልሰፈሩበት ስዕል የምራቅ አፍሪካ አካባቢ የሐዝብ ስርጭ ይህ የመሪቅ አፍሪካ የፕላቶ አካባቢ ሜት ለሰጠብ ስርጭ ተስማሚየ ተፈባሮ ሀኔጋዎች አሉኾጐ ከተፈጭ ዜታዎች ጩመጥ የሜት አቀማ የአየር ገብረትና የአፈር ዓይነት በሟመደድ ማት ይጋላለል የሚጉ አቀማፍ ፕላቶ ከፍ ያለ ሜት ላዩ ሜና ሰፊ የሆ ነው ወሣብ ሜት ለእገቅስቃሰና በሕዝብ አሰፋፈር ላይ ትለቅ ተፅዕኖ የሟጥጣ ነገር የለወም ደህዓ እገጂ የማሪቅ አፍሪካ አካባቢ ፕላቶ ሜት በሸለቆዞፍች በባም ጧቀት ባላቸው ትልልቅ ዐባዞች የተከፋፈለ ነው ለመሌ የፕላቶ ሜት በኢትዮጵያ የዐወነዞች ሸለቆዎች እገደ ተከዜ ዐስዝ አባይ ጊበና ገባር ዐስዞች ተቆሪርበው ከሸለቆምቹ ወጻህና ዉዒያ ሜጭ ባለው ባጠበ ላይ ችግር ፈጣጩ የአየር ገብረጐ የመራቅ አፍሪካ ፕላቶ አካባቢ ሜት የዝናብ የአየር ሀኔታ ለሰው ኑሮና የግብና ሥራ ለማሄድ ዋቹ የሆ ሀፄታ አለሙ በዚሀ አካባቢ በሰፊው የሟሜሄደው እርሻ ባጃ ግብርናና ነው ባጃ ማብና ሜት ከጡ እርባታና ሜት በሚስ የተለያየ የእሀል ዓይነት ጎን ለጎን በአንድ ገበሬ የሜሄድ ሚት ነው በመሪቅ አፍሪካ ፕላቶ ሜት አካባቢ ዝናብ ሰፊዐወዛ ቦታ ሸፍኖ የሚሜገበው በክረምት ወቅት ከሰኔ ዐር እስከ ማከረም ዐር ነው የአፈር ዓደነጐሄፍ በፕላቶ ሜት ላይ የሚኝ አፈር ለም ነው በረባዳ ሜት ላይ ስለሚኝ ለአፈር ማርሸር ትልቅ ዋክንያት ለሆኙ ነገሮች በቀላል ህኔታ አይጋለባም ይህ በፕላቶ ሜት አካባቢ ላይ አፈር ለም ቱነ ይዞ ለብ ዘማ አገዳቆይ ያደርጋል ለመ ት ያለውአፈርና ዋቹ የሆ የአየር ሀኔታ ጥሩ ሰዎች የአርሻ ሪራ ላይ በሰፊው በመተፍ ኑሮዋጥመዉ በቀላል ሀኔታ እገዳሙ አደርጓል ከዚሀ የተነ ሳሻ በዖክሪቅ አፍሪካ የፕላቶ ሜት አከባቢ ላይ ጠብ በብት ሰፍሮ ደገኛል የበሩገዲ ሩዋገዳ አጋገዳ ኬንያ ኢትዮጵያና ኤርትራ አገሮች ትልልቅ ከተጥች በዚሁ የፕላቶ ሜት ላይ ተማርተው ይገኛሉ በቕክሪቅ አፍሪካ የገግደና እገዳስትሪና ቱሪዝም ሜከል የሀኑ አካባበዎች በመሪቅ አፍሪካ በጩጸጥ በንግድ እገቅስፅሴ ላይ ተሚማርተው የተቋቋሙ በፍጣ ት ያደጉ ብዙ ከተጥዋች አሉ እነዚህም ከተዋች እገደ ፖርት ሰዳን ጻበቲ ጻቸኮ ሞሳና ዳረሰላም እንደ ፃነሌ ጩጸድ ደጋሏለል እነ ዚህ ከተጥቶ በባሀርና ጩያኖስ ዳር የአየሩ ጭት ማየ በጥ ከፍተኛ በሆኑ ስፍሪሙች ጩጥ ተቆረቆሩ ነገር ግን የጩያኖስ ዳርቻ የዉጠደብ ከተች ከአገር ጩጥ ዐደ ጩ የሚሜኩ ዕፅዎኛና ከጩ ዐዉደ አገር ጩጥ የሚቡ ዕመችቾ የሜጋፉበትና የበት ሰለህኑ ቭብ ስራ ለማገኘት ሰሷ ይሰፍርበኋ በዚህ ህኔታ የቋጠብ ሰፈራ ጫጠነ ለነዚህ ከተጥቶች ሜግ ዋንያት ሀኗል ከነዚህ ከተጥኞ ከጥ ጩደሹ የሶሚያ ዋና ከተማ መና ጄጃበቲ የጃበቲ ሟና በሟዖገ በማልገል ላይ ይገኛሉ ለሕዘብ ተሪርቆ የሚርባቸውየማክሪቅ አፍሪካ አካባበዎቻቸ ይሀ አካባቢ ዐኗሟነ የታላላቅ ተሪሮች ጩና ዝቅተኛ ቦታዎችን በመጡ የቅፋል የከናተኛ ተሪራ አካባበዎቸ የነሪቅ አፍሪካ ተሪርሮች እንደ ከሊማጃሮ ተሪሪ የኬንያ ተሪሪ የሪስ ዳሸን ተሪሪና ሊሉትም ትልቅ ከፍታ አላቸው በእነ ዚህ ተራሮች ላይ ሳቭብ በብት ሰፍሮ አይታይም የእነዚህ ተሪርቸች አናት በብም ቀዝሣ ነው ለመሉ የከኪሊማጃሮ አናት ላይ የበረዶ ክዎቻቸት ደገኛል የሜት አቀማሾጥበም ወዣጥብ ለሳሉቭብ አሰፋፈር ዋቹ ያልሆ ነው የአፈሩም ዜታ ለእርሻ ጄሟት የማየ አይደለም ዝቅተኛ ሜት አካባበዎች የመራቅ አፍሪካ አካባቢ በሥሙ ሰፌ የሆኑ ዝቅተኛ ቦጋዎች አሉጐ በተለይም ሰዳንገ የሶሚየያና የጃበቲ አገሮቸ የደበብ መሪቅ ኢትዮጵያ አርትሪና ሰሜ ኬከነያ በዚህ ዝቅተኛ ቦታ በክጥ ታፍፈው ደገኛሉ የህንድ ጩያኖሰ የኤደን ባህረ ሰላጤ ቀይ ባህር ዳርቻዎች ከታነዛንያ ጀሮ ኬንያ ሶሚያ ጃበቲና አርትራገ አቋርጦ እሰከ ሰሜ ሰዳን ደረስ በዚህ የዝቅተኛ ቦታ ዉጥ ይታቀፋል የመራቅ አፍሪካ ዝቅተኛ አካባቢ በቂ ዝናብ አያገኝም የአየሩ ጭት ጣጥየም ከፍተኛ ነው አፈሩ አሸዋማስለ ሀ ለማት የለወም እርጣት ባለበት አካባቢ ሰመና እንስሳትን የሟጠ ነ ፍሳት በፍጣነ ት ደሪባሉ ከነ ዚሀ ሀፄታዎች የተነሳ ሕጠብ አገድ የተዉሳነ ቦታ ላይ በቋሚት ሰፍሮ በእርሻ ራሩ ለማር ትለቅ ተፅዕኖ ፈጣረዋል የዚህ አካባቢ ጠብም በጭሪቅ ሰፍሮ ደገኛል የኑሯቸው ሀኔታ በከብጡኩ እርባታ ላይ የተሜረተ ነው ለከጭ የሜ በቂ ሣርና ጩም ማኘት አይም አየር ሀኔታ በማተል እርጣት ወጓለበት ቦታ ይገቀሳቀሳሎ በመራቅ አፍሪካ ዝቅተኛ አካባቢዎች ወክጥ በሕዝብ ኑሮ ሀኔታ ላይ ተፅዕኖ የፈጡ እነዚህ ሀኔታዎች ሕጠብ በብዘት ሰፍሮባቸው እገዳይኖር አደርገ ዋል ጫጃ ሀ አወፍኗ ባያቄጭ ከዚህ በታች ለተዘረዘሩ ቃላት በትላላቅ ተራሮች አካባቢ በሰው ልጆች ትክክለኛዐጓ ፍቺ ስጥጪ አኗኗር ላይ ተፅዕኖ የሚጥሩ ቅቀከት ነገሮችን ጻፍፊ ሀ ላቶ በዝቅተኛ አከባበዎች ዐክጥ ሕዘብ ለ የቋሸብ ጥገት በቋሚት አገድ ቦታ ሰፍሮ እገዳይኖር ሐ ባጃ ግብርና ያደረጉ አሪት ነገሮች መደገ ናቸጩ በፕላቶደጋማ አካባቢ መጥ ለሕዝብ ኑሮ ቹ የሁ ሀፄኔታዎችነ ዘርዝርሪ የሕዘብ እገቅስጋቃሰቻኮ የበደነ ሟያያ ነጥቸ ሕዝብ ሰኖር ከነ በረበት ዉደ ሌላ እገዲገቀሳቀስ የጭሟደርጉ ያክንቶችን ዘርዝሩ ያለ ዕቅድ ከማሪያ ቦታ ጠዩ ለላ በሜረግ የዝብ እገቅስፅሴ ለጭ የሚሉ ቸግሮች ላይ በሟየየት ዘርዝሩ ጩብ ከሚርበት ያለ ዕቅድ ተነ ቅሎ እገዳይሄድ ለሟሚረግ መ ለፈጸም ገባል ትላላችህ። ቦታዎች አካባቢ አብኛዐዳጸ ጊዜ በኛው ክፍለ ዘመ ጩጥ በተካሄደው የኦሮሞ ሰጠብ ማፋፋጉ በኢትዮጵያ ዐክጥ የጋዩ ለወዉኖቸን ዘርዝርሪ የከከዩ ሕዝብ ያደረገወና ያሳየው የፖለቲካ እገቅስፅሴ መድገ ነመ ሰበ ከሚርበት ተፈናቅሎ እንዲንቀሳቀስ የደርገው ሽደን ነጩ ቋጠ ከደጋማ አካባቢ እገዲገቀሳቀስ የሟደርገው ዋክገያት መደገ ነጩ የሕዝብ ቁጥር በፍጥት ሟጄኛ ያጣው ተፅዕሞ የሰጠብ ብት በፍጥት ጩ የሜለው ብ አዳዳስ ሰዎች በነ በረው የዝብ ቁጧ ላይ ባሟ ጊዜ ከጥ ሰጩ ነሙ ቁብጣር በህላት መገዶች ሊጩ ይደሻቸላል የአገድ አገር ዉይም አካባቢ ሰብብ እነርሱም ከለላ አካባቢ ወይም አገር የሜኩ ሰዎችና አዳስ ተጩደው ቀደሞ በነ በረው ላይ የጩጁ ሕፃናት ናቸው ብዐጻ ጊዜ ሰዎች የምዋጠብ እብጧቸ ነትና ሥራ አጣት ካለበት አካባቢና አገር ተሰደው ይዉኻጣዩኮ የሥ ዕደልጳ በሚኝበትና የፖለቲካ ህኔታ የተረጋጋ ሆኖ ችጠብ በሰላም ዐደሚርበት አገር ስደተኞቸ በብት ይገባሎ ደህ አ ካሄድ ጣላው የተሰደዳት አገር ቋቭብ ቁጣ ይቀቆገሳል የተሰደዳበት አገር ብብ ቁጣባር ደግሞ ይጩፊ የጩደት ፍባጣነት ቲከክ ቲል የጩደት ፍጣጥት ለሕዘብ ቁጣ ጣዱጄ ወዐነጎኝ ነው የጩደት ፍጣት በ ሰዎች ጣከል የተገኙ ከአገድ ዓጭ በታች የህኑ ትናትን በማላት ይለከል የልደት ፍጣ ት ከፍተኛ በሆሀ በትና የጭ ማዩ ትገሽ በሆነበት አገር ጩጥ የቋሳጠ ቁብጥ የሟጩ ፍጣት ከፍተኛ ነው የብ ቁጥ የሟጩ ፍጣት በኤኮኖሚ እደገት ኋላ ቀር በሆኑ አገሮች ዐክጥ በጭ ከፍተኛ ነው የማራቅ አፍሪካ አካባቢ ከዓለም በኤኮኖሚ እደገት በባም ኋላ ከቀሩት አከባቢዎች ዐክከጥ አገዱ ነው በዚሀ ሀኔታ በመራቅ አፍሪካ አከባቢ ዐክጥ የፅጠበ ቁጧቢ የጩጃፎ ፍጣ ት ከፍተኛ ነው ለሳቭብ ቁጣር በፍብት ጩጄ ትልቅ ያዋክንያት የሚጸ ው የናትን ማከ ተቆባጠሮ በማነስ የወጳደት ፍጠት ማበን ሳይቆባቡሩ በጭረት ነው የማራቅ አፍሪካ ሳዝ የጩጃ ማበ ከሰገጠረሻዥ ላይ ተሜከትቸ ሰገጠርሽ የክስሪቅ አፍሪካ አገሮች ሕዘብ ቁባር በፍጥት ሟጃ የሕዘብ ጭጄ በእባፍ ለሟጩ የአገር ስም ማከ በ የሚጀው ጊዜ ዓጣ ኢትዮጽያ ታነዛንያ ኬንያ ሰዳን አጋገዳ ሩዋነዳ ሰሚየ በሩንዲ ኤርትራ ጃበቲ መጭ እገሳይከለሄዲየ ዊከፔዳየ ከሰገጠረዥ እንደያትጫከተጩቸው እገደ በሩገዳዲ አጋገዳና አርትራ የሕዝብ የጩፎፎ ማሸ ከፍተኛ ሀኖ ሕዝብ በአባፍ ለጩጄ የሚሜጀው ገዜ አጩ ነው በኤኮኖሚ ያደጉ አገሮች እገደ አዐፎፓ አህጉርና ሰሜ አሜካ ጩጥ የጠብ የጃ ፍጣት ማበ ከ በታች ነው የነዚህ አገሮች ትጠብ በአባፍ ለጩጩ ቢየንስ ዓመት ይዐስደበጩ ጀርመ ጧሏእየገና ሩሲየ ዐክከጥ የጩደትን ማከ በከፍተኛ ደረጃ ደይቆጣፎጌታለ አርጀተው የሟቹ ሰዎች ብት አዳከ ተጩደው ብ ላይ ከሜጹ ቭዘናት ይበልጧ በዚህ ህፄታ የትጠባቸው የሟጩሟፎ ማከ በሙጭነስ ከዜሮ በታቸ ክከሇ ሰገባ የቋጠብ ቁጥ እያነ ሰ ይሄቄዳል ነገር ግን በመሪቅ አፍሪካ እገደ በሩገዲ አጋገዳና ሩዋንዳ አገሮች ዐከጥ የጠብ የጩጄ ማነ በጥ ከፍተኛ ነው እነዚህ ህሕቱ አገሮች የሕሳዝበቸው ቁጧ ብነት በጥም ከፍተኛ ነው በዚህ ላይ የቋዘብ ቄር በያጫ በብት ጩጃ በሕዝብ ኑሮ ሀፄታ ላይ ትልቅ ተፅዕኖ ይደፈጣሪል በጨላደ በመሪቅ አፍሪካ አገሮች ጠዉጥ የጠብ ቁጧ የደ ዜታ ከሜኛዐም የዓለም ክፍል ደልቅ ከፍተኛ ሆኖ ይታየል በኤኮኖሚ እደገት ላይ ያልተማረተ የሳብ በፍጣብት ሜግ ብ ተፅዕኖ ይኖረዋል ከነ ዚሀም ዋና ዋናምቼ የእርሻ ሜጉ እየተከፋፈለ በሜድ በጮ በማስ ለሳትጠቡ ጥም አስከጭሜሰጣጠት ደረጃ ላይ ሊደርስ ይትላል የተበሰነክነ ሜጉኘ ያለሜረጥ ሚስ የእርሻ ሜት በተጩሄ ለማገኘት ሰበል ደን መጭሇ ማፋ ለእርሻ ተስጣሟዒጪ ያልሆሃ ቦታ በሚስ አፈር ተሪቁቶ ጋባቦ እገዳጤ ያደርጋል የደነገ ተጨባጻኗ መሩገና የአፈር ማጠበ የአየር ገብረት ለወት በማጭጭ ለደርቅ ማፋፋት ዋክንያት ደሆሀናል የገጡ ጠብ የእርሻ ቦታ ከማቱ የተነሳ ዐዉደ ከተማ ለሉች አካባቢቻች እንገዲገቀሳቀስ ያደርጋል ዐዉደ ከተማ የሜቀሳቀሰው የገጡ ሕሸብ ዐጣች ሰለሁ በገጢ ወጥ አሟት ኃያል አገዳቀንስ ያደርጋል በከተማ ዐክጥ ደግሞ ጩና ማሪያ ቤት በማኩ መገድ ላይ ለማር ይገደዳሉ በከተም ሆ በገጠ ወጥ እንደ ገጹህ ጩ ትማጩርት ማሪያ በት የጠ አገልግለትና መጓዣ የመጣማሰሉ ማሜሚበሪዊ አገ ልግሉቶቸ ለማገኘት ከፍተኛ ተፅዕኖ ደፈጣራሶ የሳጠብ ጠብት በፍጣት ከጣጫጭየተነሳ የጣኩችግሮች ከዚህ በላይ የተዘረዘሩ ብቻ አደደሉም ለለች ብዙ ችግሮች አሎ እነዚህ ችግሮች በመሪቅ አፍሪካ አገሮች ጩጥ በሰፊው ይታየሉ በኤኮኖሚ ቴክኖለጂ ያደጉ አገሮች ጩጥ ግገ የሳጠብ ቁባር ጩጄ አሟጣ ኃደል እገደ ጩሯ ይቆጤል እንጂ እገደ ችግር አደታይም የሕዝበ ቁባር በፍጣጥት ሟጃ » በበተሰብ ጎረቤት ደረጃ በክልልና አገር ደረጃ ያለው ጣማቅሞሻ ቸግር ላይ በበደዓ በሟመያየት ለክፍላችሁ ዘግቡ የከተማ ማፋት በማበሪዊ ኑሮና ባህል ላይ የሟሳደረው ተፅዕኖ በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ብተ ከተጥቶ ይገኛሎ ከተማ ሜት ብ በብዘትበጥግግት የሚሜርበት አካባቢ ነው አብኛው የከተማ ሕዝብ በገግድ ሥሯዎች ላይ በመኣተፍ ደኖሪል በመሪቅ አፍሪካ ጩጥ የገግድ ሥሩ ለብተ ከተጥቾ መክረት ክንያት ሆኗል ለመሌ በኢትዮጵያ ጩክጥ የገግድ ማሟ ተከትለው በሜርቆር በፍጣ ት እያደጉ ከጣኩዙ ከተጥቸቾ ጩጥ ዳሬዳዋ አዳማ ሻሸጫገ ማሳት ይለል በከተዋቶች በዐከጥ ከገግድ ጩ የዶራ ዕደሏ እየተፈጠረ ይሄዳል ይህም የማሜገበሪዊ አገ ልግሉቶችና እገዳስጉሪ ማፋፋት ጋር ይያያዛል የሥ ዕደል የተጓለ የኑሮ ህኔታና የሜበሪዊ ኑሮ አገልግሉቶች በከተዋቾ ዐክከጥ ማኘት ሰጠብ ከገጠር ዐዉደ ከተዋቾ በብገት እገዲገቀሳቀስ ያደርጋል ይህ ከገበር ዉደ ከተች የሜረግ ከፍተኛ እንቅስቃሴ በዕቅድ ላይ ያልተማረተ የከተማ መማፋፋት ያስከትላል በዕቅድ ላይ ያልተሜረተ የከተጥች በፍጣ ት ማሚፋፋት የሟሳደሂው ተፅዕኖዎቸ ደግሞ ብዙ ናቸው የፌገፊኔና ናይሮቢ ከተጥቸኞን ችግር እገደ መሌ በሟጸልጸድ ለማማም ተጥካሯል ህ ፊንፊኔ የአትዮጵያ መና ናት በሀገሪቱ ዐክጥ የንግደ እንዳስትሪና ባህል ሜከል በሟሸማ እያገለገለች ነው ፊገፊኔ የኢትዮጵያ መግ። ሜደዓ የሜጭጣገቸው ስፍራዎች ለዝብ አሰፋፈር ዎቹ ሀፄታነ ይፈጣሪዲሎ የኢትዮጵያ ደጋማ ሜት አከባቢና የደቡበ መሪቅ ኬከነያ ዝቅተኛ ቦታ ሀኔታዎቸችን ከዚህ በታቸ እገደ ዌሌ ከቀረበት ጋር በማዛዘን ለሚዳት ማጣርሪ ሀ የኢትዮጵያ ደጋማ ጣኔት አካባቢ በሜከላዊ ኢትዮጵያ ከትግራይ ክለልሷ ጀጅ እስከ ደበብ ተዘርግቶ ደገኛል ከፍታው ገ ጫ እስከ ሜጫ የሆነ ነሙው የአማ አማይ ጭት ማበ ከር እስከ ር ደህሆናል የዚህ አካባቢ አመሟዊ አማይ ዝናብ ከ ሚጫ እስከ ሚጫነው ደህ የዝናብ ማበ ከደበብመሪብ የህገሪቱ ክፍል ዉደ ሰሜ ማሪቅና ደበብመሪቅ በማበከና በዝናብ ወት ርዝሜ እያነሰ ይሄዳልለ ይህ ደጋጭ የኢትየጵያ ሜት ከሰኔ ዐር እስከ ማከረም የክረቻት ዝናብ ያገኛል የቕክሪቅ ከፍተኛ ቦሥሻቸና ሸንተረሮች የአጸ ጊዜ ዝናብ በፀደይና በበልግ ጩቶች ያገኛሎሉ ደጋጭ የኢትዮጵያ ሜት አከባቢ ለም አፈር አለው ለም አፈር የዝናብ ማጣስና ማት ማየ ተከማኒሟኩ በኢትዮጵያ ደጋጭ አካባቢ ወክጥ የተለያየ ዓይነት የእህል ጄት ያስገኛል ሕዝም በዚህ ምቹ ሀኔታ በማጭም የእርሻ ሥራ በማሄድ ላይ ይገኛል በኢትዮጵያ ደጋማ ሜት አካባቢ መጥ የር ሕዝበ ከእርሻ ሥራ ጎን ለጎን እገደ ላዛ በግ ያሉ የበት እገስሳትንገኘ በብት ያረባል ፈረስና አህያም ለጫጓዣ ለጣጭሞም ሰላ ያረባል በኢትዮጵያ የሚኙ ትልልቅ ከተጥች አብቐጋቸው በከፍተኛ ቦታ ላይ የተማረቱ ናቸው የፌንፊኔ ከተማ በደጋጭ የአኢትዮጵያ ሜት ላይ ከተጣጫረቱት ከተኖቸ አንዷ ናኮ የተለያዩ የኢትዮጵያ ክፍለችን የሜሟገናኝ የማና መገደና በጠደ ልዩልዩ ክፍለ አገሮች ለጦር የሜገለግል የአየር መገድ ከፊንፊኔ ከተማ ይነ ሳል ከጄጂበቲ ጋር የሜገናኝ የባበር መገደድም ከፌገፊኔ ያነሳል ከዚህ የተነሳ ፊፌገፊኔ የአገሪቱ የገግድ ሜከል ሚጻ ግለጽ ነው በኢፐዮጵያ ጩጥ የባበር መገደና የሚና መገዶችነ ተከትሎ በሜሄድ ገግድ ላይ ተማርተው በፍጣ ት ያደጉ ብዙ ከተናቾ አሎ አዳማ ዳሬ ዳዋና ሻሸጫገ እንደ መሌ ሟመጸድ ደጋለል በአገሪቱ የተረቱ እገዳስትሪዎች በብት የሚኘት በፊገፌፄ ከተማ መጣጥ አካባቢዋ ነሙ ከፊገፈሄ ቤጭ በኢትዮጵያ ዐከጥ እገዳስትሪ ተስፋፍቶ የሚኘው እገደ ቅደም ተከተላቸጮ ዐዉደ መሪቅ ደቡሸ ሰሜ የሜከደመጩ የሟና ማገድ ተከትሎ ነ ሙ በጡመላይ የኢትዮጵያ ደጋማ አካባበዎች ለሰው ኑሮ ተስሚ የሆነ የአየር ገብረት አላቸው የተለያዩ የኤኮኖሚ ዘርፎች እገቅስቃሴ በሰፊው ይካሄደባቸዋል ሕዝብም ያለ ግጭ አብሮ በማር ላይ ደባኛል ስለዚሀ የኢትዮጵያ ደጋማ አካባቢ በመሪቅ አፍሪካ በክከጥ ሕበ በብት ሰፍሮ ከጭርባቸው አካባበቻች አገዱ ሆኖ ደገኛል ለ የደቡብ ቕነሪቅ ከጓያ ገችተኛ ቦታ ሜጐ ደይሀ አካባቢ በሀገድ ወቅያኖስ ዳርቻ ደገባኛል ከዚህ ፊጩያኖስ ጋር የሚሰነ ው የኬነያ ሜት ርዝጭ ኪሜ አካባቢ ይህሆናል በኬነያ ወዐከጥ የዚህ ጩያኖስ ዳርቻ የሜት ከፍታ ከ ሜትር የባህር ጠለል በማ ሳት ዉደ መሪጥ ሰሜ መሪብ አየጩ ይሄዳል የደበብ መሪቅ ኬንያ አካባቢ አማይ የሜት ማበ በብር ዐር ከርር ሲሆነ በሐጨ ዐር ደግሞ ከር ር ደህሆናል አካባበው በዓሙ ሀላት ጊዜ ዝናብ ያገኛል ከጩቢት ዐር ጀጅ አስከ ሰኔ ዝናብ ለረጀም ጊዜ ያይዘገበል የአጓቋኗ ጊዜ ዝናብ ደግሞ ከጥፇዖፖች እስከ ጋሠህሳስ ዉር ይዘገባል ይሀ አካባቢ በዓጣት የሚገ ኘው የዝናብ ጣሃ በአማይ ሚሜ ደህናል የደበብ መራቅ ከኀያ ለበቆሎ ሚት የሚን ሜት አለውሙ ከዚሀም ለላ ማዳጻሳ ከኬነያ ከተጥች ጩስካጥ በእደገት በኛ ደረጃ ላይ የዋትገኝ ነች ሞጣሳ ለሁከት የመራቅ አፍሪካ አገሮች የገግድ ሜከል ሀና በማልገል ላይ ያለች የዉጠዩብ ከተማ ነት ሞሳ የማሟገለግላቸው አገሮች ከዓያ አጋገዳና ሩዋንዳ ናቸው ከማሳ ከተማ የሚሱ የባበርና የማክና መገዶች ዐደ ተለያዩ የኬነያ ክፍላተ አገር አጋንዳና ታነዛገያ አገሮች ተዘርግተዋል ኑ የካሳ ከተማ በኬንያ ዐክጥ የእገዳስትሪ ሜከል በሟጣዖም እያገለገለች ነው በአብኛው ኬንያ የሚቡ ቱሪስቶች በህገድ ዐቅያኖከ ዳርቻ በመናናት ጊዜያቸዐጓ ያሳልፋሉ በዚህ አካባቢ ጩጥ በሰፌው ቱሪስቶቸነ የሜቡ ገሮች በሞካሳና ላሙየሚኙ ማሜማሇየጥች ናቸው የሚሜገዳና ሳቨ ሟሚኮችም የጋዐቁ የቱሪስት ማህቦች ናቸው በመላይደ የደበባዊ መሪቅ ኬንያ አካባቢ የገግደና እገዳስትሪና ቱሪዝም ሜከል ነው በዓሙጭ ሀለት ጊዜ በሚኝ ዝናብና ዋቹ በህነ የማት ማከ በአካባበው የሜሄደው የግብርና ዶሥ በሀገሪቱ ኤኮኖሚ እንቅስቃሴ ዐከጥ ያለው ደርሻ የሚቅ አይደለም ስለዚሀ በኬንያ ወክከጥ የደበብ መሪቅ አካባቢ ልዩ ልዩ የ ኤኮኖሚ እገቅስቃሴ በሰፊው ስለሜሄይደበት በቁባር ከፍተኛ የህክ ሕዝብ ሰፍሮበት ይገኛል የፖለቲካ አለሟጋጋትና ነት ሰጠብ በልጭ ዶሥ ላይ ተሰሚቶ በሰላም ሰርቶ በሜባበት አገር ጩጥ የፖለቲካ ሟሚጋጋት ጭሩንገ ያሳያል ሰቋጠብ ሚነት ከፍቶ እርስበርስ በሚጋበት አገር ወክጥ ደግሞ የፖለቲካ መረጋጋት አለሙጭሩንገ ያሳያል ከሃክሪቅ አፍሪካ ጩጥ ሰብቧ ለረጀም ዓሙጉ የእርስበርስ ነ ችትያልተካሄደባት አገር ታዛንያ ነቸ ከቅኝ ገገዝኞች ነፃነቷን ካገኘቸበት ዘማ ጀጅ የእርስበርስ ግው ዐይም ብርቱ ሚነት በታነዛገያ ወክጥ ተፈባሮ ሕዝጠ አላወዐበም በኬነያና ጃበቲ ጩሰባም የፖለቲካ ሟሚጋጋት ይታየል በኬነያ ዐክከጥ ግን በ የተናክረ የሚገቅለ መግሖትና በ የተካሄደ ጄጫ ጋር ተያይዞ የተዐሰነ ያህል ሀከት ተፈጣ በአብዘኛው የመሪቅ አፍሪካ አገሮች መጥ ግን ከፖለቲካ ያለ ሚጋጋት የተነሳ በትዝብ መከል የሚጠ ግጭ ለረጀም ዘመ ቀብጣነበት ቆይቷል በአሀኑ ጊዜም እገደ ሶሚየ ባለት አገርች በክጥ ይህ ችግር ጫተሄፄ አላገኘም እንደዚህም በደርግ መግሙ በሰሜ ኢፐዮጵያ አከባበና በአህኑ ኤርትራ ጩጥ ለረጀም ጊዜ ሚነት ሲ ከሄድ ቆይቷል በኡርትራ ወክጥ የኤርትራ ሕዘብ ነፃ አወጭግመር በሰሜ ኢትዮጵያ ዐከጥ ደግሞ የትግሪይ ሕቭብ ነፃ አጩ ግገባር ጅኾጅ የደርግ መግሥት ላይ ትግል አካሂደው ነበር ይህን ትግል ለሜመድ ደርግ ታነክና ዘማዊ የጠ አዐፎፕላን በማሎም በሰሜ ኢትዮጵያ አካባበና በኤርትራ አገር ጩጸጥ ጠነችት ሲየካሄድ ነበር በዚህ ጠጡነት ዋገያት ጡ ብ ሚነት ከሜሄደበት አካባቢ ተፈናቅኋል በተለያየ ያቻካገያት ዐጸሽ ያቃታፐው በመሪያና ከአዐፎፕፐላን በሜረዐር ቦምበ ያለቁ ብዙ ናቸው ተረጋግቶ ጭሦት ካለሟኋ የተነሳ ከመው ደርቅ ጩደግ አቅቷቸው በሸህ የሜጡ ሰዎች በረሃብ ተጠተዋል ይህነ እንጂ ደርግ በጠነት የሳጠጦ ትግል ሜን አልጋም የሳትቨብ ትግል እየተስፋፋ መቶ በሜጩሻ ደርግ ተገዶ ዶሏጥን በሚሜቀቅ ሥኗዓቱም ፈርሷል አጋገዳ አጋገዳም ከመሪቅ አፍሪካ አካባቢ አገሮች የቋጠብ እርስበርስ ግጭ ተደጋግሞ የጋየባት አገር ናጐኮ ለመሎ በ ኢድ አማ ከዲ ኃይል ዐክጥ ዉጥቶ የመማግዶት ዶልጣ ዞ ነበር እርሱ ዐዉደ ፆልለማ ከማጣብት ጊዜ ጀጅ ትልቅ አሜ ሲካሄድ ነበር ይሀንን አሜ ለማፋት ሰባል ብቱ ከ እስከ የሚሙጭ የአጋገዳን ሰበ ፈጅኢል የአሚያኑ በደዓ በታነዛንያ ቦር ኃይል በመሟገፍ ኢድ አሜ በ ከፈሟጣ ለሜኗፎድ ችላል አድ አሜ የፖለቲካ ዶልጳጣ ከለቀቀ በኋላ ባቂት ሰዎች ለአጩ ጊዜ ልጣ ደዘው ነበር ደህዓ እገጂ የፕሬዚደገት ሜተገ ኦቦቴ በደዓ ከአድ አሜ ላይ ዐስዶ ዶሓጣነ የተቆባጠረው በተለያየ በደዓ የሚሳወጸ አሜ ለሚጋጋት አልጋላም ደህ እገጃ ከ ጀጅ ኦቦቴ ዐደ ሓጣ ሊሚሜስ ችላል ኦቦቴ ዉደ ልጣ ቢሜስም በሕዝብ ተረጋግቶ ጣርና በአጋገዳ ኤኮኖሚ እደገት ላይ ያማጡ ለወፍ አልነ በረም ያሀኑ ጊዜ የአጋገዳ ፕሬዚደንት ሜጠቪ ዐደ ልጣ ከጭ በኋላ በአጋገዳ ከጥ የነበረ የፖለቲካና ኤኮኖሚ ችግር ጫጉሄ እያገኘ ወፍኒል ሜማ አወ ባያየቄፇቸ ንግድ እንደት ለከተማ መክረት መንያት ሊያነ እገደሚል ከዚህ በታቸ የተዘረዘሩ አካባቢዎች ግለጽጪ ጩጥ ብ በብነት እገዳሰፍር የመሳ ከተማ የዐደብ ሜከል ያደረጉትን ሀኔጋዎች ዘርዝርሪ ሀና የዩመዓለግላቸዐጻ አገሮች ስም ዘርዝርሪ ሀ በኢትዮጵያ ደጋማ አካባቢዎች መጥ በፖላቲካ አለሟጋጋት በሕዝብ ላይ ሊደርሱ የጭሟሉ ችግርችን ለ በደቡብ ማራቅ ኬንያ አካባቢ ግለጽጪ ጩጧ ጣማከልለያ የመሪቅ አፍሪካ አካባቢ በመሪቅ አቅብጨ የሜኝ የአፍሪካ አህጉር አካል ነው የባካት ጫሓጫ ከተሟሚበባቸው የአፍሪካ አካባበቻች ዐክከጥ ኑቢያና አክሱም በዚሀ የመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ጩጥ ይገኛሎ የነዚህ የጥት ለፈረጫ ሜከላት በእደጣበባብ ገግደና በግንባታ ደታዐርፉፍ የአክሰም ሐጩት ከባካት የጧሓጫ በጠየትቶ ጩጥ ከፍተኛው ነው የጣት ልጫ ዐጥቶች ሟሜክና ቅርፃቸዐጻ ጠቕ ከትጠልድ ዉጠደዩ ትበልድ እገዳተላለፉ በሜረግ የሀገሪቱን ታሪክ ማየትና የቱሪዝም ምጭበሟየነ ጥቅም ይሰጧ የመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ሕዘብ አሰፋፈር ህኔታ ከባባት ዘማ ጀጅ በሜት አቀማሣ ልዩነት የአየር ገብረትና ተረጋግቶ ርን አስሟሜክቶ ከማሟዩ ችግሮች የተነሳ ተጣጫሳይ አልነ በረም እነደ ኢትዮጵያ ደጋማ አካባቢዎች ለኑሮ ተስማሚ በሆ አካባበዎች ላይ ቋጠብ በብት ይሰፍሪል የዝቅተኛ ቦታ አካባበዎቸ ዝቅተኛ ዝናብ ከፍተኛ ጭት እገደዚህም በሰወና እገስሳት ጠጤ ላይ ጉዳት የሟጭኑ በሽታ የሟስታላልፉ ነፍሳት በብት ስለሚሜኘበት ቋሳዝብ ተሪርቆ ይሰፍራል በዚሀ በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ወክጥ ሰኃይ የነ በረው የሰብ እገቅስሴ በሐዝብ የሜሰቱ ችግሮች እንደ ደርቅና በተለያየ ጊዜ በሕዝብ ማከል ከሜይ እርስበርስ ግባዱዙ ለማጸባና የሚበሪዊ አገልግለቶች ለማኛ በተፈጡ ልዩነቶች ላይ የተሜረተ ነው የመዊሪፍ አንድ ማሠለያ ባያቄዖፇቸ ክፍል የሜተለጉን ዐረፍተ ነገርች እጩት በጀም ሐሰት በጫት ሜስሽ በመራቅ አፍሪካ አካባቢ መጥ አመ አገሮች ይገኛሎሳ ለባኃጋዊዔት የአክሰም መግሥት ከወጭአገሮች ጋር የንግድ ዕደል ሊያስገኝለት የ። ፓላው ሀኔታ ለቀይ ባህር ቀርቦ ማኘቱ ነው ቅርሶች የተፈጥሮና ሰው ሰራሽ የሆኑትን በዐከጣፐው ያቅፋሉ የመራቅ አፍሪካ አካባበዎኞች ሜት ላይ ቋብብ በተጣሳይ ሀፄታ ሰፍሮ ያገኛል በመራቅ አፍሪካ ዝቅተኛ ቦታዎች አካባቢ ለእርሻ ተከማሚየሆ በቂ ዝናብ ጋባኛለህሽ የከከዩ ሕብ በኬነያ መጥ በብጉት ይኖራ ክፍል የሜተለጉነ አዛቿፎጅ ለ የጣነት የፈጫሜ ሜከል አካባቢ ሰጠብ በብት ሰፍሮበት ይገኛል አካባቢ ትልቋ የኬነያ ከተማ ሀ የኽሪቅ አፍሪካ ደጋማ ሜት ለ የኢትዮጵያ ዝቅተኛ ቦታዎች መ ናይጢሲ ክፍል ለሜተላት ባያየቄዖች ከተሰጡ ጭሚጩች ዐከጥ ትክክለኛ የሆነ ዐዓ በማሂጥ ሜስ ስጣጪ ጊ ከአፍሪካ አካባቢዎቸ መጥ ከመራቅ አፍሪካ አካባቢ ጋር የሟዋጥሰገ ሀ የመሪብ አፍሪካ አካባቢ ለየሰሜ አፍሪካ ሒ የደበብ አፍሪካ አካባቢ መየሟሜከላዊ አፍሪካ አካባቢ በማራቅ አፍሪካ አካባቢ በጥም ከፍተኛ የህዝብ ብት ያላቸው ሀ ከኬነያ ሶሚያ ጃበቲ ለ ኤርትራ ሱዳገ ታዛንያ ሐ ኢትዮጵያ ጃበቲ ሶጫየ መ ሩዋገዳ በሩገዳ አጋገዳ የሜዌነ ፈልጫ የመሂተው ሕዘብ ሀ አክሱሜያገ ለ ግጥቹ ሒ ኑቢየዊየን መ ሩዋገዳዎች በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ዐክጥ ቱሪሰቶችን በጣብ የጋኃዐቱች አገር ሀ ኢትዮጵያ ለ ኬንያ ሒ ሩዋገዳ መ ጋገዛንያ በሪቅ አፍሪካ አካባቢ ወክጥ የወደብ ሜከልና ትልቁ የአገር ሟና በሚኀ በማልገል ላይ የሚኙ ከተጥቸ ሀ ጃበቲ ጻሾ ለ ካርቱም ካመላ ሒ ፊገፊሬ አስጭ መዉ ከጋሊ ናይሮቢ ለቋጠበ ቁጣ በፍጣት ጩጩጃ ትልቅ ዋክንያት የሆነው ህ የሚላደው ከሚችው በብዘት ጦበላጡ ለ የሚዙው ሸብ ከሜሚላደው በብት ወበላጡ ሒ ዐደ ጩየሜደደው ከሚባው ወበላጡ ዉ በደ ጩጥ ሜደደው ከሜጥጣው ወሰጡ የሕዝብ ቁፒ የጩፎጃ ማከ ከዚሀ በታች በማኛ ከተዘረዘሩት ዐክስጥ ብብ በእባፍ የሜጃበት ጊዜ አ የሆውየቱ ነጩ ሀ ለ ሒ መ በኢትዮጵያ ሰጠብ በከፍተኛ ቁቄጣር ሰፍሮ የሚኝበት አካባቢ ሀ የሀገሪቱ ደበብ መሪቅ አካባቢ ለ ሰሜ መሪብ የሀገሪቱ አካባቢ ሒ የሀገሪቱ ሜከላዊ ከፍታኛ ቦሥች አካባቢ መ የህገሪቱ የመሪብ ዝቅተኛ ቦታ አካባቢ በኢትዮጵያ ዐከጥ የሟና የባበር መገደና የአዐድየጥላን ማሟ ማሻ በሟን በማልገል ላይ ያለች ከተማ ሀ አዳማ ለ ጃማ ሐ ፌገፊኔ መ ሻሸሜ ከዚሀ በታቸ ከተዘ ረዘሩት የፃክሪቅ አፍሪካ አገሮች ጩጥ በአገሪቱ ቋጠብ መከል የእርስበርስ ቦርነ ት ተደጋግሞ ይታይ የነ በረው ህ አጋገዳ ለ ታነዛንያ ሒ ኬነያ መ ጃበቲ ክፍል ሦሇ አወጩ ሜስ ስጥጣጪ ለባባካፓፍት አክሰም መግሥት ጩፎቅ ዋካገያት የሆኑትን ግለጽ ጪ የባሟጃ ግብርና ምነትና ጥም ግለጽዉጨ በያከሪቅ አፍሪካ ትላልቅ ተሪሮች ላይ ሰጠብ የሚኖርበትን ዋክንያቶች ዘርዝርሪ በአሀኑ ጊዜ ሰጠብ ከጭርበት ቦታ እገዳፈናቀል የሟሜደርጉ ህኔታዎቸን ዘርዝርሪ ሰቭጠብ ያለ እቅድ ከገጠጢ ዐደ ከተማ ጦባባቱ የሟወጣጠፀጓጸ ችግር የፌገፊኔ ከተማ መሌ በስድ ግለጽ ጨ መሪፍ የምኖርባት ሜት የዋቁሪፉ ትርት ዐጠጥቶዮኮ ይህን ጩሪፍ ተሟህሽ ካጠናቀክሽ በኋላ አከጉሪትና የዓለም የጩ አካለቸን ትለያለህሽ የየብነ ጩዌ ያከ ህ እና ጩያኖሰች ክህኗ አማዝ ህሽ ትናገሪለህሽ የመሪቅ አፍሪካን የሜት አቀማፕ ሀኔታ ትናገሪለህ የተለያየ ቦታ የሚሳይ የካርታ ገደፍ የተለያዩ ቀለጭ ክቶችና ስዕሉት በጣም ቻጋ ሳለህሽ የሜት ገጽ ዝቅተኛናውየመሂ ብፁውዙ የዚሀን ርዕስ ትመሠርት ተሚሀ ካጠቀክሽ በኋላ የዓለም አሀጉሪትን ትዘዝረዝሪለህሽ » የዓለም ጩያኖሶቸን ትናገሪለህሽ ሜትፐ መደዓ ናት። ሬጩሬፍቲህኗ በባም ከፍተኛ ከጫሜኑ የተነሣ አብኛው ሜት አሸዋማ ነው ከዚሀ የተነሳ ከናይል ሸለቆ ወጭየግብርና ሥራ ማሄፄድ አስቸጋሪ እንደሆነ ነው ከአገሪቱ ቋጠብ ጩጥ የሚጸው በዚሀ በናይል ሸለቆ አካባቢ ደኖራል በዳሮድ ዘመ ጩጥ የግብኔነ ሕብ የጠዙን ሸለቆ በማተለ በባህላዊ ዘዴ ጩን ጠፎ ዐደ ማው በሟጸድ አርሻ ሲየካሄድ ነበር በአሀኑ ጊዜ ግን ትልቄ የአስዋን ግድብ በዚህ ዐባዝ ላይ ተሰርቷል አስዋን በአፍሪካ ትልቁ ግደብ ነው በዚህ ግድበ ዐከጥ የተከማው ወመን የናስር ሐይቅ በመል ያደጋጩ የአስዋን ግደብ መገባት በግብነ አገር የተለያየ ዓይነት የኤኮኖሚ ዕደገት በሰፊው ለማሄድ ከማቻትም በሻገር ሜዮን ሄክታር ሜት ለሜማጭ አስችኋል ደህ ማደበ የግ ጠብ የወት ኃይል ኤለቡርክ ፍላጎት ለማዷቋት ዓሣ በብት በመጡ እገዲየረበና ከሰዳን ደንበር ግደቡ እስከ ተገነ ባበት ቦታ ትላልቅ ጀልባዎች ለኋዘበት እገዲችሉ በሜሟረግ የጫጓዣ አጩር በናደል ዐባዝ ላይ እገዳስፋፋ አደርጓል ተግባር የሚጋገጨተግባር የዓለም ካርታ በደጡርህሽ ላይ በማሳጐ ሀ የሰባቱን አሀጉሪት ከም በጫፍ አሳይዬ ለ አሪቱነ ትላልቅ ጩያኖሶች ስም በካርታ ላይ በመፍ አሳይዬ ሒ በዓለም ከሚኙ ባሀሮቸ መጥ ቢየንስ አያቻክት በሚኘበት ቦታ ላይ ከማወጓ በመፍ አሳይዬ መ ካርታ በማሳት የዓለም ታላላቅ ዐወብዞችን እገደ ናይል ዉዝ አማን ያገግቲዝ ሜሰፒ ኮገጎና ዳገዩብ የሚኘበት አህጉሪት ዐክከጥ ከም ከማዐጓ ጽፈህሽ አሳይዬ የናይል ዐባዝ የሚስበትን ሸለቆ በማሳት ሀ የናይል ሐይቅ መኛ ቦታ የአስዋን ግድበ በተለያዩ ቀለጭ አሳይዩፄ ለ የግብ አገር የአስዋነ ሐይቅ ግድበ በሜሪት ካገኘችው ጥቅም ዐክጥ ቢየንስ ሦሕቱን ዘርዝርሪ የስሪቅ አፍሪካ ዋና ዋና የሜት አቀማጭ ሀኔጋዎች ዝቅተኛናውየመሂ ብፁውዙ የዚህን ርዕስ ትመርት ተሚህሽ ካጠናቀክሽ በጓኋላ የምሪቅ አፍሪካ አካባቢ የሜት አቀማጥ ሀኔጋዎች ትለያለህሽ የስሙ ሸለቆ ምነት ትነ ግራለሀሽ የሜጉ አቀማሣፕ ከስሙ ሸለቆ ጋር የተያያዙ ህኔታዎችን ትዘረዝራለህሽ የመራቅ አፍሪካ አካባቢ ማኛን በመሪፍ አገድ ጩጥ ተመሟሃሃልሻል የመራቅ አፍሪካ አካባቢ የተለያየ የሜት አቀማኙጥ ሀፄኃዎቸን ይዛ ትገኛለቸ በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ከሚኙ ዋና ዋና የሜት አቀጭኑ ሁሀኔታዎች ጩመጥ ተራርች ፕላቶ ሸለቆቸና ዝቅተኛ ቦታዎች ናቸው ተሪርችና ፕላቶዎች የከፍተኛ ቦታ አካባቢዎች በማል ይኃጪፉፍ በአፍሪካ አህጉር ጩጥ ሰፊ የህፃኗ ከፍተኛ ሜት በጭማዝ የጋዐቀው የመራቅ አፍሪካ አከባቢ ነው አብዘዝኛው የመሪቅ አፍሪካ አገሮች በተለይም ኢትዮጵያ ከኬገያና ታዓዛንያ ብዙ ከፍተኛ ስፍሪዎች ይዘው ይገኛሎ የማመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ሜት አቀማፕ አስሟጫክቶ ከዚህ በታች የቀረበወጸ በስዕል ላይ ከሚኘው ጋር በማያዝ አጣጥፔ ህ ተሪርቸ በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ብዙ ረጃጀም ተሪርች ይገኛሉ ከሩዋንዞሪ ተሪራ በስተቀር በማራቅ አፍሪካ አካባቢ የሚኙ ተሪሮች ህሉ እሳተ ገጣ ሰፈነዳ ከተጠሪቀሙ ላቫዎች የተፈጡ ናቸው በማራቅ አፍሪካ አካባቢ የሚሜኙ ጋላላቅ ተሪርችነ በሰንጠረዥ ላይ ተሜከትቹ ሰንጠረዥ የክሪቅ አፍሪካ ታላላቅ ተራሮች የተሪራ ስም የሚሜኝበት አገር ከናታውበሜር ከሊማጃሮ ታገዛንያ ጩጥ ዐዉደ ኬንያ ደዓበር ተጠገቶ ይገኛል የኬነያ ተሪራ ኬንያ ሩዋንዞሪ በኡጋንዳና ኮንጎ ይግበር ላይ ይገኛል ሪስ ዳሸን ኢትዮጵያ ሜ ተሪራ ታንዛንያ አልለጎን ተሪራ በኬንያና አጋገዳ ደዓበር ላይ ይገኛል ካርሰያኬ በኮንገጎና ሩዋንዳ ደዓበር ላይ ይገኛል የጩ ተሪራ ኢትዮጵያ የባቱ ተሪራ ኢትዮጵያ መጭ ርዕ ጀክርቲ ከማው ከላይ የተዘረዘሩ እነዚህ ተሪሮች በጡጮ ረጀም የሆነ ከፍታ አላቸው የአየር ቅዝዜ የሜት ከፍታ እየጩሯ በጫዱ በተሪርች አናት ላይ በረዶ እገዳከጭ አደርጓል ከሀላም የተሪሮች ጭ እንደ ከሊሜጀሮ ኬንያና ሩዋንዞሪ ላይ ዓሜን ጥጭ በረዶ ተከማቶ ይገኛል ለ ፕላቶ ፕላቶ ከፍ ያለ ሜት ሀኖ ላዩ በሰፊ ሜ ያለው እገደ ሆነ በመሪፍ አገድ ላይ ተመሚሀልሻል ከአርትራ ሜት ጩጥ የተበጠነነጩሜት የኢትዮጵያ ደጋማ አከባበ የኬንያዖ ሜሪባዊ ክፍል አኡአጋገዳ ሩዋንዳ በሩገዳና አብዘኛው የታባዛንያ ሜት ፕላቶ ነው የፕላቶ ሜት ዋቹ የአየር ገብረትለም አፈርና ሜማ ሜት አለው እነዚህ ሀፄኔታዎ ሀፍ ለእርሻ ዶራ ለሰፈሪና ለህዝብ ግንኙ ት ቻቹ ናቸው ስለዚሀ ህዝብ በጠት ሰፍሮበት ይኖራረ ሐ የኽሪቅ አፍሪካ ስዎጭ ሸለጆፍ ደህ ሸለቆ በሜጉ ዐክጣኛ ኃይልና በሜት ላይኛው ክፍል ግፊት ከ ሜያን ዓሙጭት በፊት የተፈጠረ ነው ይባላል በሜት ላይኛው ክፍል ላይ ትልቅ ግፊት ሰፈሚዲቢ ሜጫት ተሰነ ጣቆ ታላላቅ ሸለቆ ቦጋዎች በመሸሪተት ዉደታች ሰጥኩ ይባላል ይህ ታላቅ ስም ሸለቆ በእስያ አህጉር ሶሪያ ከቻትባል አገር ይነሳል በሟሜያ ዐደ ደበብ መሪቅ አቅ አቅንቶ ኢትዮጵያ ዐክጥ ሰደርስ በደ ደበብ አቅጠጨበማር በደበብ አፍሪካ እስከ ማመመሟክ ደይዘልሓ የዚህ ሸለቆ ርዝሙ ኪ ሜይሆናል ተብሎ ይገ ጩኗ ይህ ታላቅ ስምዖ ሸለቆ የመሪቅ አፍሪካን ሜት ከማፋፈልም አልፎ የተለያየ ቅርፅ በመራቅ አፍሪካ አካባቢ ለፈብር ችኋል ለመሌ ይሀ ሸለቆ በሰሜ መራቅ ኢትዮጵያ አፋር አካባቢ የሂ ፈደል ቅርፅ አለው በአፍሪካ ዐክጥ ትለቅ ህርጓዳ ቦታ የሆነው የዳለሷ ሠርጓዳ ቦታ ኮባር ሲገከ በዚሁ አፋር ክልል ደገኛል የኮባር ህርጓዳ ቦታ ከባህር ጠለል በታች ጫጣላቀት አለው በኢትዮጵያ ቱርካና ሐይቅ አካባቢ ደግሞ በሀላት ቅርግጩጭ ይከፈላል ዋስሪጃ ቅርገጫ ከኬንያና ታነዛንያን በመሪቅና በመሪብ በማፈል ዉደ ደበብ ታዓዛንያ በማለቅ በሰሜ ሚሜዊ ሐይቅ አካባቢ ከመሜሪቡ ቅርገጭሜ ጋርይገናኛሉሎ የሸለቆው የክሪቁ ቅርገጭ ብተ ትገገሽ ሐርቦቆች በመጡ ደቋል የሸለቆው መሪቡ ቅርገንጭ ከሰሜ መሪብ አጋገዳ በማሳት በመሜሪብ አጋገዳ ደግበር ሩዋነዳ በሩገዳና ታነዛገያ በከለ በማር ዐደ ሰሜ የሜዊ ብቅ ይጧጣ ሀላቱም ቅርገጩች ከተገናኙ በኋላ አገድ አካል በሟኘኝ ዉደ ደበብ እስከ መመሟክ ያደቆዘልቋጩ በዚህ የመዌሪቡ ቅርገጩጭ ሸለቆ ዐከጥ ሐይቆች ያፓባኛሉ የቪክቶሪያ ሐይቅ በክዉሪቁና ሜሪቡ ሸለቆዎች ቅርንጭ መኣከል በሚኝ ፕላቶ ሜጉ ላይ ደገኛል ስዕል መጪቁ የመራቅ አፍሪካ ስዎዋኖ ሸለቆ መዉ ዝኩቅተና ቦታ ከስዕል አይተህኸሽ በሃከሪቅ አፍሪካ ዐክጥ ዝቅተኛ ቦታ የሚኝበትን ሟሚዳት ትቸፐላለሀሽ ሰዳን ዝቅተኛ ሜጉን በሰፌው ይዛ ትገኛለቸ በመሪቅ አፍሪካ ጩጥ ዝቅተኛ ሜት በስፋት የሚኘው በህገድ ዐቅያኖስ ዳርቻ ነው ሶሚያ ጭ በጭ በዚህ ዝቅተኛ ሜት ጩጥ ትገኛለች የመሚሪቅ ኬከገያ አካባቢ ደቡብ ቻክሪቅና ሰሜ መሪቅ ኢፐዮጵያና የቀይ ባሀር ዳርቻ የምራቅ አፍሪካ ዝቅተኛ ሜት አካል ናቸው ተግባር የሚጋገጫተግባር የዖለሪቅ አፍሪካ አካባቢ ካርታ በደብጠርሀሽ ላይ አገስተሀሽ ከዚሀ በታች ያሉጉን በዝርዝር ፈፅም ሚ ረጃጀም ተሪርች የለላቸዐጓዓ የመሪቅ አፍሪካ አገሮች ቀለም በጭማባት አሳይዬ በዖቻከካሪቅ አፍሪካ አካባቢ ዐክስጥ ታላቁ ስም ሸለቆ የሟልፍባቸወጓ ሊላ ቀለም ቀጡህ አሳይ ጫጣ አወ ጥያቄዎች በስዕል ላይ ያለወን ካርታ በመጩመከቹ ሀ በዖሪሪቅ አፍሪካ አካባቢ በታላቁ ስምኙ ሸለቆ ጩለያሉጉን ሐይቆች ስም በሟጣማፍ ዘርዝሪቸዉዘርዝሪያቸው ለ ታላቁ ስምሙ ሸለቆ በመሪቅና መሚሪብ ክፍሉቾ የሟልፍባቸዐ የአፍሪካ አገሮች ስም ዘርዝርሪ ጪሒ ማጭ በጭ በኃጋቁ ስጭ ሸለቆ ዉጥ የትችገኝ የማሪቅ አፍሪካ አገር ስም ጻፍፊ ዉጠ በፊ ፕላቶ ጫት ሜጫበላይ የሆኑ ከፍታ ያላቸው የመራቅ አፍሪካ አገሮችን ስም ዘርዝርሪ የማሪቅ አፍሪካ የጩ ሀብ ዝቅተኛው የመጄሂ ብ የዚሀን ርዕስ ትመሟርት ተሚጃሀ ሽ ካጠቀክሽ በኋላ በመሪቅ አፍሪካ አካባቢ የሚኙ ፊሬያኖስ ባህሮቸ ዐባዞችና ሐቦደቆቸ ስም ትዘረዝሪለህሽ የገጸ ሀታ ጩና የሙ ጩ ፀባዮች አነፃፅረሀሽ በማ መም ትገልጻለሀሽ የፃሪቅ አፍሪካ ትለቁ ዐወዱያኖስ ባህርች ሐይቆችና ዐባዞች የሀገድ ጩይኖስ የመሪቅ አፍሪካ አካባቢን በደበብ ዖስሪቅ አቅጣጨ ያዋስናል የሀንድ ጩየኖስ ካሬ ኪ ጫ ስፋት አለው በዚህ ጩቅቓያኖስ የሜሰኑ የመሚሪቅ አፍሪካ አገሮች ጋባዛንያ ኬነያና ሰሚያ ናቸው እነ ዚህ አገሮች በዚህ ጩቅያኖስ ላይ ያላቸው በደብ ፎቲ እንደ ቅደም ተከተላቸው ዳሬሰላም ካሳና ናቹደሹ ናቸው የቀይ ባሀር ከግብፅ አገር እስከ ኤደን ባሀር ሰላጤ ይደርሳል በዚሀ ባሀር የሚሰኑ የምራቅ አፍሪካ አገሮች ሱዳገ አኤርትሪና ጃበቲ ናቸው የሰዳዓን አገር ፖርትሰዳገ የሜል ዐደብ አርትራ ደግሞ ጩዋና አሰብ የሜሉ ዐፎደቦች በዚሀ ባሀር ላይ አሏቸው የአደን ባህረ ሰላጤ ሶጫ ላንደዓና ጃበቲን ያዋስናል የጀበቲ ዐደብ በጀበቲ አገር በርበራ ዉደብ ደግሞ በሰሜ ላገድ ዐክጥ በዚህ ባህር ዳርቻ ላይ ደገኛሎ ከክቶሪያ ሐርቅ በአፍሪካ ጩጥ በጥም ትልቅ የሆ ሐይቅ ነው የቪክቶሪያ ሐይቅ እንደ አጋገዳ ኬንያና ታነዛንያ አገሮች መከል ይገኛል የዚህ ሐይቅ ስፋት ካሬ ኪ ሜደዚዥል ከባሀር ጠል በላይ ጭር ላይ ይገኛል ጋጸጋኒካ ሐርዩዱ በታኃነዛንያና ኮንጎ ደጥክሪቲክ ሪኾብለክ አ ገሮች ኣከል ደገኛል ይህ ሐይቅ ካሬ ኪሜ ስፋት አለው ርዝሜ ኪ ሜደህጸል ይህም ለመጫጓዣ በሥ ሃቹ አደርጎ ጩ በዚሀ ርዝጫጭ በዓለም የሚኘትን ሐይቆች ሀሉ በልጦ ይገ ኛል በአፍሪካ ወክጥ በትልቅነ ቱ ከቪክቶሪያ ቀጣሎ በሀለተኛ ደረጃ ላይ ይገኛል ጣ ሐርቾ በኢትዮጵያ ፕላቶ ጫ ከፍታ ባለው የአማ ክልላዊ መግሥ ወክጥ ደገኛል ይህ ሐይ ካሬ ኪ ጫ በሟዝ ኢትዮጵያ መጠጥ ከሚኙ ሐይቆች ህሉ ይበልጧ ጧቀቱ ዐዉደ ሜር ይህናልለ በጣ ሐይቅ በጠጥ ብዙ ደሴቶች ደገኛሉ በእነዚህ ደሴቶች ላይ የኦርቶዶክስ አብየተ ክርስቲያንና የመሟናኛ ቦታዎቸ ሀቴሉት ይገኛሉ ከነዚህም ለላ ብተ ሐይቆች በማሪቅ አፍሪካ ወጥ ይገኛሉ በተለይም በመሪባዊ የታላቄ ስሙ ሸለቆ ቅርገጭ ጩጥ የሚኙ ሐርዩቆች ትላልቆቸና ሸለቆወጸ ተከትለው ርዝሙ ያላቸው ናቸው በኢትዮጵያና በኬነያ ዐጥ የሚኙ የታላቁ ስምፕ ሸለቆ ሐርይቆች ደግሞ ትናገሽ ናቸው የኽሪቅ አፍሪካ ታላላቅ ዐቦዞች የ። ሀ ካርታ ለ እቅድ ሒ ስዕል ሟ ፎየገሪፍ ክፍል ህ የሜተለጉን አብራራሪ በሐይቅና በባሕር ጣከል ያለወ» ልዩነት ጻፍፊ ብት አዐፎፕላኖች ከሜት ርቀው የትሮቭፈርና እስትሪቶስፈር ደዓበር ላይ የሜዳበትነ ክንያት ግለጽ ጪ የካርታ ሕጻግ ጩክቶቸችና ስዕሉቸ ያላቸዐዉጓጸ ጥጭ ግለጽጪ በጋላቁቁቄ ስዖምጥኮ ሸለቆ ወጭየሚኙ ሀላት የመራቅ አፍሪካ አካባቢ ትላልቅ ሐይደቆቸ ስም ጻፍፌ መሪፍ አካባቢየቸነ የፃኸሪፉ ትህቭርት ዐጡ የዚህን ከሪፍ ትርት ተሀሽ ካጠቀክሽ በኋላ ላ በማሪቅ አፍሪካ አካባቢ ወከጥ የተፈብሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ዓይነትና ስርጭ እገዳህም በነዚህ ዕፅዋትና አሪዊት ላይ የሚጥሩትን ተፅዕኖዎች ትለያለህ ሽ « የሰው ልጅ በተፈጣሮኛ አካባቢ ላይ የሟደርሰወጽ ተፅዕኖ ዋካንያቶች ትረዳለህሽ የተፈጣሮ ዕፅዋጉና የዳር አሪዊት እንክብካቤ ዘደዎች እገዳህም የብሑሐራሪዊ መኮችን አስፈላጊነት ትገልጻለህሽ በሚሄደው የአከካባበህሀ ባበቃ እገቅስፅሴ ጩመጥ ለመሟተፍ ያለህገሽገ ፍላጉት በተግባር ታሳያለህሽ የመኽሪቅ አፍሪካ አካባቢ የተፈባሮ ዕፅዋትና የዳር አሪፍት ዝቅተኛውየመሂ ብጉፐ የዚሀን ርዕስ ትመጩርት ተሚሀሽ ካጠቀክሽ በኋላ ከተፈ ዕፅዋት ስርጭ ጋር በማፃፀር የዳር አሪዊት የኑሮ ዜታ ትገ ልጻለህ ሾ የዳር አሪዊት በማሪያቸው አካባቢ ወጩጥ እገደት እንደጭሩ ትረዳለህሽ የመራቅ አፍሪካ አካባቢ የተለያየ የሜት አቀማሣት አገዳለው በሀለላተኛው ሚሪፍ ጩጥ ተጆሯሃልሻለ የሜት አቀማት ማሚማያየት በአየር ህኔታ ስርጭ ላይ ተፅዕኖ ይፈጣብጩጠ ይህ በሜት አቀማፕት ክገያት የሚጠረው የአየር ሀኔታ ልዩነት በአካባቢያችን ቆላ ጠይናደጋና ደጋ በሚት በሦስት ትላልቅ አካባቢዎች ከፋፍለን ማት አንትላለን ደጋ አካባቢ የዝና የጫት ጣሃ ከዐደናደጋና ቆላ ጋር ተጣሳይ አይደለም የዝናፕ የማት ስርጭ ማየ ሟሂት በሚሟረግ በማራቅ አፍሪካ አካባቢ ዐክጥ የተፈጣሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ስርጭ ከቦታ ቦታ ልዩነት አለው የያቻክሪቅ አፍሪካ አካባቢ የተፈጣሮ ዕፅዋት በፉከት ትላልቅ ዓይነ ቶች ይከፈላሎ እነርሱም ደገ ዛርና ቁጠጦ ናቸው ሀ ደኙ በሪቅ አፍሪካ አካባቢ እገደ ዝናባማ የጩር መብ አካባቢ ማጭ ያለ ደን የለም የተሻለ ዝናብ ያለው የሃላቶ ሜት እገደ ቨክቶሪያ ሐይቅ አካባቢ የመከለኛ ኢትዮጵያ ከፍተኛ ቦጋና የደበብ ሰዳን ፕላቶ ጭት ጥጥ ያለ ደን የለላቸዐና ቅጠላቸዐዳ የሟረግፉ ዕፅዋት ያሏቸው ናቸው ለ የሣ ሜኩትኦ በመሪቅ አፍሪካ ጩጥ ሰፊ ሜት ሸፍኖ ይገኛል የዛር ሜት ከዛፍ ጋር የተቀላቀለ እመተኛ የዛር ሜትና ቁጣብጦ በማል ደኃጠኗ ሣሩ ከዛፍ ጋር ተቀላቅሎ ይደበቅላል በታነዛገያ ዐክጥ የሰረገጌቲ ሜ ሜከላዊው የኢተዮጵያ ጫትና የሰዳን ሸክላማ ሜት በዚሀ የሣር ዓይነት ተሸፍኖ ይገኛል በዚህ የሣር ዓይት ዐክጥ ዛፎች ተበታኑነ ው ይበቅላሉ ሣሩም ረጃጄጀም ነ ው እመተኛ የሣዛ ሜት ጡ ዛፍ በመጩመጡያልያዘ ነው ሣር የሚጡአንገስሳት በዚህ የዛር ጩሟር ጩጥ ያደገኛሉ ነገር ግን ጩ ያለበት ሜት አካባቢ ዛፎች ደበቅላሉ በተለይም ዓጫን ጭ በሚሱ ዐቦዞች ዳር ተከትለው ትላልቅ ዛፎች ደበቅላሎ ሁከተኛው የሣር ዓይነ ት እሾዋማ በህኑ በቁጣብጽፀቦግ ተሸፍኖ የሚኝ ሜት ነው በዚሀ አካባቢ በየዓጭ የሚኘው የዝናብ ጣከ በጥም ዝቅ ያለ ከ ሚጫ የሜበልጥ ነው በለላ መገድ ደግሞ በዓጭ የሟገኘው የጭት ማበ ከፍተኛ ነው ለመሌ በሐጨ ዐር የዚህ አካባቢ አማይ የማት ማጠ ከ በላይ ደህናል የዚሀ ዓይነ ት ዕፅዋት በሰሜ ሰዳንገ አከባቢ በቀይ ባትር ዳርጋና የኤዳን ባሕረ ሰላጤ አካባቢን ሸፍኖ ይገኛል በዖራቅ አፍሪካ አካባቢ የጭሩ የዳር አራዊት ዓይነ ጉና ብት በተፈጥሮ ዕፅዋት ስርጭ ላይ ይማረጩ በደን ጩጥ የሜሩ አራዊዌት ከዛፍ ዉጠደ ዛፍ በቀላሉ ማለልና ሜድ የጭሉ ናቸው በአካል በጦ ትልቅ የሆኑ የዳር አሪዊት በሣር ሟር አካባቢ ይኖሪሉ የደገ ሜት የዛር ዌፎርና ቁጣጠጦ እገደ ቅደያተዙከተላቸው በአጋገዳ ኬንያና ኢትዮጵያ ጩአጸጥ ምመለዎችነ በሟጸድ የመራቅ አፍሪካ አከባቢ ዕፅዋጉና አሪዊት ስርጭ ለሚዳት ማርሪ የአጋገዳ ደገ የላገጋል ብራዎነ ጣት እገደሟሚክተው በአጋገዳ ዐክከጥ የተፈጥሮ ዕፅዋት ሣር ዛፎሹና ደን ተብላው በሦከት ቦታ ይከፈላሉ ይህ ልዩነት በሜት ከፍሥ በጫት ማጠና የዝናብ ማየ ላይ ተማርቶ የተፈጠ ነሙ በአጋገዳ ዐክከጥ የሚኝ ሀሆላተኛው ዓይነ ት ደን የመከለኛው ቁጭ ዛፎች ደን ዘርዘር ብላው የሜቅለበት ነው ይህ ደገ ዐፍረት ከለላቸው የዛር ዕፅዋት ጋር ተቀላቅሎ ይበቅላል አጋገዳ ጩጥ የዝናባማ ሐሩር ዞገ ደገ ሸዐዌክር ኬ ያዕፎቪኪ ደገኛል በዚህ ደን ጩመጥ የሜቅሉ ዛፎች እስከ ጫ የማሰ ርዝጭ አላቸው በጩጡ በሜቅሉ የዛፎች ዓይነት ርዝ ላይ ተማርቶ በደረጃዎች ይከፈላል ኡጋንዳ ያላት የደን ሀብ በዚህ ደን ላይ ይጣረሐል በነዚህ የደን ዓይነት ዐክጥ የተለያዩ ዓይነት የዳር አሪዌት ይኖሪሎ እንደ ዝገጀሮ ቦዣቫ ጉሬዛ የመሰሉ አሪዊት ጣጥ ባለ ደገ በዐክከጥ ይኖሪሉ በሣር ሟር አካባቢ እገደ ዝሆገ ጉቭ የሜ አሀያ አጩሪስ ቀጩ የሟሰለት ትላልቅ አራዊት ደኖሩበሐል በአጋገዳ ዐከጥ እነ ዚህ አሪዊት እንዳይጡና የቱሪዝም ምጭ ማጥ እገዳችት ሟጩኮቸና የተለያዩ የዳር አሪዊት ብቃ ቦኃሠች ተማርተዋል በአጋንዳ መጥ ደን ለማዶጆ የእርሻ ቦታ ለማሜጋጀትና ለግንባታ በብጉት ይጩርጩጨል በአጋገዳ ዐክጥ ደን በየዓጫ በ ፍጣ ት ያሽቆለቁላል በኡጋገዳ ወክጥ ደን በፍባካት ተማጥጭ እገዳጡ የሟደርገው ለእርሻ ሜት ሰባል ደን መጩጠ ነው ይህ ደግሞ አጋገዳ በዓሙ ከደገ ዐጥ ላይ የመገኘመነጓ ገቢ ይኮዳል ከዚሀም ሌላ ደን ማሩት የዳር አሪዊት የማሪያ ስፍሪና ምገባቸዐወን አባጣተው እገዳሰደዳና እገዲጡ ያደርጋል የአሪዊዌት ማደደና ጣትሩት አገዳት አገር ከዳር አሪዌዱት ሀጡ የመገባኘመ ጥም ገቢ ያስቀሪል ለመሎ ከቱሪዝም የሚኝ ገቤ ከገያ ብተ ዓይነት ዕፅዋት በኬነያ ዐክጥ ይገኛሉ በህንድ ዐቂያኖከ ዳርቻ ትላልቅ ዛፎች በጩጡ የያዘ ደን ደይገኛል የሜከላዊ ኬገያ ሰፊ ሜት በዛር ተሸፍኖ ይገኛል እገደ ኬነያ ተሪራ ያሉ ትላልቅ ተሪራዎች በቀዝቃዛ ደጋማ ሜት አካባቢ ዕፅዋት ተሸፍኖ ይገኛሉ ከዚሀ ሀፄታ የትረዳው በኬንያ ዐክጥ የሜት ከፍታ እየተቀየረ ሲሄድ የሚኙ የዕፅዋት ዓይነቶች የተለያዩ ሚሜ ነው በኬነያ ጩጥ በሚቅሉጉ የተለያዩ የዕፅዋት ዓይነ ቶቸና የአየር ገብረት ሀፄታ ላይ በመክረት የተለያዩ የዳር አሪዌት ዓይነቶች ይገኛሎ በተለይም የኬነያኣ የሣር መር በአፍሪካ ዐከጥ የተለያዩ ዓይነት ትላልቅ አሪዊት ሟዙ የጋጩ ነው እነዚህን አሪዊት ለጭጠት በየዓጫ ዐዉደ ኬንያ የሚቡ ቱሪስቶች ቁጣ በናም ከፍተኛ ነው ይህም የኬነያ ገቢ በማደግ ዐወከጥ ከፍተኛ ስፍራ አለው ኬንያ በዳር አሪፍት ህሙጭ ላይ ተዕኖ የሚጥሩትነ ነገሮች ለሜጣዢ ብተ ፖርኮችና የአሪዊት ጣቃ ቦታዎች ሬሬኗሇ ማሜርታላቾ ከነ ዚህም አገዱ የማይ ሜ አደገ መሟክ ነው ሜይ ሜኑ አደን ሟሚክ በደበብ ሜሪብ ኬነያ ከታነዛንያ በሜሰኑበት ተራራ ጋር ተያይዞ ይገኛል ደህ ሚክ በ ካሬ ኪሜየሜት ስፋትላይ የተሜረተ ነው ደህ ሟክ በደበብ ሜሪብ በከል በታነዛንያ ጩጠጥ ከሚኘው የሰረገጌቲ ጄክ ጋር ይፃሰናል በተለይም የኬንያ የዛር ሜት በአፍሪካ ወጥ በተለያዩ ትላልቅ የዳር አሪዊት ያደጋጨጩኔ የማይ ማ«ዳ ሰረገጌቲ ተቀባብሎ ማኘት የዳር አሪዌት ዛና ቕጩ ለሚሟለግ በየዐቅቱነ ሲገቀሳቀሱ ከረክ ዐከጥ እገዳይዐጡ ረድቷቸዋል ጣዛት እገደሟሚክተው ከነዚህ ሚኮች ጩጥ በጠዩ ህላት ሜዮየገ የሚጫ ሠርና ጩ በሚሟለግ ጩት ጠጡው የሜቀሳቀሱ ሟጽቸዐወጓ ተረደተናል ከነ ዚህም ዐክጥ የሚሙጭው የሜ አህያ ሌሉ ሃነው እነዚህ አሪዌት በሐመሟና ነሐሴ ዐሪት ጩጥ በሟስደገቅ ሀኔታ ተከታትለው በአቧራ በተመኣጫው የማይ ጭ ሜት ጩጥ ዐደ ሰሜ አቅብጨ ይሰደዳሉ በቻት ዐር ደግሞ እገደ ዓይነ ታቸው በጣበበጠበ ዉደ ደበብ አቅጠጨበመማቀሳቀስ ዉደ ስዕል ጩጋዌ የሜ አህያ እገቅስቃሴ ሰረገጌቲ ጄክ ይሚሳሎ በማይ ሜ መጩክ ዐክጥ አመገ ባቸው ስጋና ዕፅዋት ላይ የተመሂተ ብዙ ትላልቅ አሪዊት አሎ ለመሌ ስጋ ከሟሉ አሪዊቶች ጠጥ አገበሳ በብት ይገኛል እገደ ድብ ነብርና ጅብ እገደዚህ ሣር የማሚጠ የተለያየ ዓይነት ዕፅዋት በመፃብ በዚህ ሟክ ጩጥ የጭሩ የዳር አሪዊት ብዙ ናቸው ለመሌ ዝሆነ ቀጩ ጉሜ የሜ ፍየልና ቆርኬ የጣሰለሉትነ በወክጡደዚል የማይ ማራ መክ በኬንያ ከሚኘት ጃሟኮች ሁት በበለጠ በዓሙጭ በብዙ ቱሪስቶች ይገብኛል ይህዓ እንጂ ቱሪስቶች የሜዳበት ጣና ይም አንዳንድ አራዊትነ አስበርግጐ እንዳሸሹ በሜሂግ ላይ ይገኛል የማና ጐም ሜቱን ቆፍሮ የአሪዊዌቱ መብ የሆኑትን ዕፅዋት በሜፎም ላይ ይገኛል በለላ በከል በፖርኩ አካባቢ የሟረው የማይ ሕብ ከብቸትን ዐደ ሚኩ በማሜት ግት ይፈብሬ ኢትዮጳያ የተላያየ የጭት አቀጭጥ ካላቸው የምፀሪቅ አፍሪካ አገሮች ዐከጥ ኢትዮጵያ አገዷ ናት በዚሀ የሜት አቀማጭጥጭ ላይ ተማርቶ ደጋ ዐደናደጋና ቆላ የአየር ገብረት ዓይነ ቶች እንዳሏት ከዚሀ በላይ ተገልዷል በዚሀ ርዕስ ስር የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ ዕፅዋጉና አሪዊት ላይ ያተኮረ ጣናት እገደ መሌ ቀርበል በኢትዮጵያ ዐክከጥ የቆላ ዕፅዋጉ ዝቅተኛ በሀሆ ሜት አካባቢ ይገኛሉ ይህ አካባቢ በደበብ ሪቅ ዝቅተኛ ቦፓ በታላቁ ስምኮ ሸለቆ ጩጠጥ የሚኝና በሰሜ ሜሪብ የሱዳን ደዓግበር አካባቢ የሚሜኝ ነው ይህ የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ ከ በላይ የሆነ ከፍተኛ አማይ ዓመዊ ጭት አለው የሟገኘው አማይ የዝናብ ማከ በዓጣት ሚጫ አይበልባም በዚህ ሀፄታ የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ ከፍተኛ የህነ ማትና ዝቅተኛ ዝናብ ያለው ሚን ትረዳለህሽ በኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ የሚሜቅሉ እፅዋት በዚህ ከፍተኛ ሙትና አነስተኛ የሆ ዝናብ ጩጥ በቀመጩዌነት ማር የሟሉ ናቸው አብቐቻቸው በቁጠዲጦ ሜክ የሜዩ እሾፃ ማጣ ዕፅዋት ናቸው በዚህ ቁጣቋወጦ ዐክጥ የግሪር ዓይነ ቶች ዕፅዋት በብት ይታየሎዓ ቁጣጠጦ ሳሳ ባለባቸው ስፍሪዎች ጠካራ የሀ ሣር ይደገኛል ዐባዝ የሚስበትን ሸለቆ በማተል እገደ ዳዋ ገናሌ ዉይብ ዋቢ ሸበሌ ላይ ትላልቅ ዛፎች ይገኛሉ መፍቻ የተፈጥሮ ዕፅዋት ስርጭት የቆላማ መሬት ቁጥቋጦ የሞቃት አካባቢ እሾሀማ ቁጥቋጦ ሯገ ሳቫና የሳር መሬት ፎሻ የሳር መሬት አካባቢ ሀ ቅጠላቸውን የሚያረግፉ ዛፎች ደን ስዕል የኢትዮጵያ የተፈ እፅዋት ስርጭ በዚሀ የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ ዐጥ ብዙ ዓይነ ት የዳር አሪዊት ይገኛሎ ሳር የሚሟጡ አሪዱትና ቅጠ በመሟብ ከጭሜሚሩት ጸጥ ቀጩ ጉጸ የሜ አህያ ሳላ የሜ ፍየልና የከፍተኛ መሬት ሞቃት አካባቢ ደን ዝሆን የጣማሰሉት ይገኛሉ ስጋ በል ከህኑ አሪዊት ዐክጥ አገበሳና ድበ ደገኛሉ ስጋ ተመቢ እንስሳት ሳር በሚሉ እንስሳት ላይ ጣኛ ሀ ው ይኖራሉ በእፅዋት ላይ ጣጥኛ ሆነው የሚሩ አሪዊት ደርቅ በሜቭማት ዘመ የሜለጉጥነ ነገርና የሟሚጡገ ጩ አጡው ዐፎ ለላ አገር እገደ ኬነያ ዐደ መሰለጉ ይሰደዳሉ በሌላ በከል የዚህ የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ አርብቶ አደሮች በብዘት የጭሩበት አካባቢ ነ መ በአካባቢው የበት እገስሳትና ከጡ አርበዎች እየበዙ ሜድ ዛር ከበቡ የዳር አሪዊዱት ጋር የዛር ጣማን ያስከትላል ጫሟ ሀ አወዌኗ ባያቄፃች የአጋገዳ የዳር ዕፅዋት የማይ ጭ ዛር ሟርና የኢትዮጵያ ቆላማ አካባቢ መከል ያለመ ልዩነት የሚጥ ነገሮቸን ዘርዝርሪ ጻፍፊ በዕፅዋት ስርጭ ላይ ተፅዕኖ በተፈጣሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ጣከል ያለወ ግንኘነት ፃፍፊ በምዖኽኸሪቅ አፍሪካ ዐጥ የተፈ ዕፅፃዓቫና የዳር አሪፍት ስርጩጭነ የሜስኑ ሀኔጋዋች ዝቅተኛውየመሂ ብጉፐ ይህን ርዕስ ተሟህሽ ካጠቀክሽ በኋላ የተፈጣሮ ዕፅዋት ስርጭን የሜስኑ ዋና ዋና ህኔታዎችን በሚሜየት ትገልጻለህሽ የሕዝብ ቁ እየጩ ሟሜድ በአካባቢ ላይ ጉዳት የሟደርስ ጣይገ ትገ ልጻለህ ሾ በኽሪቅ አፍሪካ ዐከጥ የተፈጥሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ለባህል ዕደገት ያላቸዐጸ ፋይዳ ትገልጻለህሽ ከቱሪዝም የሚኝ ገቢ ለዳር አሪዊት ማሪያ አካባቢ ለሜረግ ባበቋ እገክብባቤ የሟግዝ ጫን ትረዳለህሽ በዕፅዋት ስርጭ ላይ ተፅዕኖ የሚጥሩ ነገሮቸ በህላት ቦታ በማፈል ማናት ትችላለሀ እነ ሰም የተፈጣሮ ሀኔታና የሰው እገቅስቃሴ ናቸው የተፈጥ ሀኔታዎቸ በፃራቅ አፍሪካ ዐክጥ የተፈጥሮ ዕፅዋትና ዳር አሪዊዌት ላይ ትለቅ ተፅዕኖ የሚጥሩ የተፈጣሮ ሀኔታዎች የአየር ገብረት የአፈር ዓይነ ትና በሜጭት ከፍታ መከል ያለ ልዩነት ናቸውሙ የአየር ንብረት ከአየር ገብረት ክስተቶች ዐከጥ በተፈጣሮ ዕፅዋት ስርጭ ላይ ትልቅ ተፅዕኖ የሟሳደሩ ሜትና ዝናብ ናቸው እያገዳገዱ የዕፅዋት ዓይነት ለዕደገትና ለኑሮ ተስማሚ የህት የሜትና ዝናብ ማበ ይፈልጋል በዚህ ህኔታ ጭትና ዝናብ ከፍተኛ በሆ በት አካባቢ ወክጥ የተለያዩ ዕፅዋት ዓይነት በመጡ የያዘ ጥጥ ደገ ይበቅላል በምመሪቅ አፍሪካ ዐወከጥ የዝናባማ ሙዮጉ አከባቢ ደን ባይኖርም በአጋገዳ ጩጥ የሚኝ ደን ለዚህ ጥ መሌ ጸደጸሸል በትልልቅ ተሪርች አካባቢ ላይ ጭት ያለማበ ይዐርዳል በቆላማ አካባቢ ደግሞ የሚኘው የዝናብ ማከ በጥም ዝቅተኛ ነው የጭት ማዩ ጩረደም ሀ የዝናብ ዕጣት በእፅዋት ዕደገት ላይ ትልቅ ተፅዕኖ አለሙው ስለዚሀ በመሪቅ አፍሪካ ዐከጥ በትልልቅ ተራሮች ጩና ዝቅተኛ ቦታ አካባቢ የሟሚቅሉ እፅዋት ከሚኘበት አካባቢ ሜትና ዝናብ ዜታ ጋር መጭ የሚሟሉ ቁብጠጡጥች ናቸው ለ የአፈር ዓይነት ዕፅዋት ሜት ይዞ ለጦል ለዕደገ ታቸው የሚግ ምግብ ለማገኘት አፈር ይረልጋሎ የሜቅልበት አፈር ዋቹ የሆነለት ተክል እንደ ደርቅና ቅዝሬጨ ያሉ ችግሮቸን ጩቋም ይደቸላል በዚህም ሀኔታ በምራቅ አፍሪካ አካባቢ የሚኘው የአፈር ዓይነ ት በተለያየ ስፍራ የሚቅሉ የዕፅዋት ዓይነ ቶች ላይ ተፅዕኖ አለው ሕሒ የሜት ከፍሖ በማኽሪቅ አፍሪካ አካባቢ የሜት ከፍታ እየጩ ጫድ በተፈጣሮ የሜቅሉ የዕፅዋት ዓይነቶች የተለያዩ ናቸው በግልጽ ይጋያየል ይህም በዕፅዋት ዓይነት ባቸጥ ትና ትልቅነት ይለያል የተሪሪው ገጽ የዞረበት አቅጣምሞ በሜቅሉጉ ዕፅዋት ዓይነት ላይ ተፅዕኖ አለው ጭት ወዓለበት አቅጣጨ ዞሮ ያለ የተሪራ ገጽ ለተለያዩ ዕፅዋት ዕደገት ተስማሚ ነው በሜት ከፍታ የሟዩ የዕፅዋት ዓይነት የከሊማጃሮ ተሪራ ማል አስሜክቶ ከዚሀ በታች ከቀረበው ላይ ተሜከቹ ወ ስዕል በሜት ከፍታ የዕፅዋት ስርጭና ዓይነት በዕፅዋት ስርጭ ላይ ተፅዕኖ የሟደርጉ የተፈጣሮ ሀኔጋኃዎች በዳር አሪዊት ስርጣዙ ላይም ተፅዕኖ አላቸው በተለይም በየጊዜው እየሪያየ ባለው የአየር ገብረት ሜዋዐጥ ክንያት የዳር አሪዊት ኑሮ ላይ ልዩ ልዩ ቸግር በመሟየት ላይ ይገኛል ለመሌ በማይ ጭ ሟክ ወጻ በደርቅ ጨት ዝናብ ጡቶ ዛር በሜርቅበት ጊዜ አሪዊት እርጣበት ዉደሚኝበት አቅጣጨይገቀሳቀሳሉላ ከዳር አሪዌት ጩጥ ዝሆህነኘ ብተ ምግብ ይፈልጋል ደርቅ በአገድ አካባቢ በሜሰትበት ጊዜ በፍጣ ት ተገቀሳቅሶ ርቆ በሜድ ምገበነ ደፈልጋል ምገበነ ለሚለግ ዝሆነ በዓሙ ኪሜ እስከ ኪሜጫ ጫድ ደሻቸላል በሰረገጌቲና ማይ ሜ ሟሚኮች ዐክከጥ ደህ እንቅስቃሴ በሰፊው ይኃያል የሰውተግባር በመራቅ አፍሪካ ዐከጥም ሆ በዓለም ላይ የቋጠብ ብት በከፍተኛ ፍጣ ት በጣጩቺ ላይ ነሙ በየጊዜው አዳስ ሰዎች በነ በረው ጠረተሰብ ላይ ሲጩ የጭሩበትን ነገር በተጩሄ ደፈልጋሉ ለመሌ ዋብ ማሪያ በትና ልብነ ማገኘት አለባቸው እነዚሀን ፍላጉቶች ለማጸት ማሪያ በፐጥ የምግብ እሀልና የሜበስ ጩቅ በየጊዜው ከጩጩሟው የሰው ቁጥ ጋር እየጩሯ ጫድ አለበት በት ለማሪት ቦታና የማሪያ እገጨ በተጩሄ ያስፈልጋሉ ለሟስፈል። ገ ው የምገብ ፍላጉት ሜት በተጩሄ ያርሶ ተጩ መት ማገኘት አለበኮ በየቀኑ በነባሩ ታብጠረተሰብ ላይ አዳዳስ የጣጩጨ ሰፍሹን ፍላጉት ለማዷት ሰባል ከጊዜ ዉደ ጊዜ የተፈጥሮ ዕፅዋት ከዓለም ላይ በከፍተኛ ፍጣ ት በሟፎም ላይ ደገኛል እንደ ዓለም የምግብ እርሻ ደርጀት ጺ ባናት በዎቹ ጩጥ በዓለም ላይ የሚኘው ደገ በ ፍጥኅት ሰዉጠይፎም እንደነ በረ ያሳያል የዚህ ደገ ዐደጭ ፍጣ ት በአብዘኛው የሜኖው በኤኮኖሚዕደገት ዝቅተኛ ደረጃ ላይ በሚኙ አገሮች ጩጥ ነው የማመሪቅ አፍሪካ አካባቢ አገሮች በኤኮኖሚ ዕደገት ዝቅተኛ ደረጃ ላይ ከሚኘት ጩጥ ይሟባሉ ጠረተሰቡ ከጥጡጡ የሟረባበት ሀኔታና እርጓ የሟካሄደበት ባህላዊ ዘዴ ላይ ይመሂል በባሕለዊ ዘዴ የሜሄድ እርሻ እየቋረሰ ባለው ሜት ላይ ሟት ለፎ የሟስችል አይደለም ጭት ለሜጩ አዳስ ጫት ማኘት ላይ ያተከራሪል ይሀ አካሄድ ቀደሞ የመሪቅ አፍሪካ አካባቢ ሸፍኖ የነ በረው ደገ እንዳዉጠፎም አደርጎ ሠ የደን ህጡን በሜደም ጠደ እርሻ ሜጉት ዐበይም በዩ ግጠነ ሜትነት ሜየር የዳር አሪዊት የማሪያ ቦታና ምገብ አጥተው እገዳያልቄ በይም ተሰደው እገዳጡ ያደርጋል ለመሎ ጉሪላ የሜል አጩ በአሀኑ ጊዜ ቁጥሩ በሥ እየቀነሰ ጦፍኗል የጉሪላ ዝርያ ከሟር ላይ እገዳይጥጡ በሚኝባቸው የዓለም አገ ሮች ዐክጥ ጣበቃ እየተደረገለት ነው ይህ አጩሬ ከሚኝባቸው የዓለም አካባበቻች ዐክጥ አገዱ በኡጋንዳና በሩዋገዳ የሚኙ የከፍተኛ ቦታ ደኖች ናቸው ይህሀዓ እገጂ በነዚህ ደደኖች ጩጥ በሚር ጉሪላ ላይ ትልቅ አደጋ እየደረሰ ነው ይህ አዐጩ የሚርበት ደገ የእርሻ ሜት ለጣቭኘት በፍጠብት ተመጥጭ በሟዩም ላይ ው ከዚህም ለላ ቋ ወጥ አደን እየተካሄደበት ነው በሪቅ አፍሪካ ትጠብ ባሀል ጩጥ ዕፅዋጉና አሪዊዌት ከፍተኛ ጭጭ አላቸው ለመሌ በኦሮሞ ሕዝብ ባህል የተፈጥሮ ዕፅዋት ከፍተኛ ፋይዳ አላቸው በብተ ብብር ብሐረሰቦች ባህል ዘገደም በተፈጣሮ የበቀለ እርጥበ ተክልገ ለአሜጩኮ በእጅ ይይዛሉ የተጣኩኘ ለማታረቅ የሜበረሰብ ጉዳየች ኤኮኖሚ ፖለቲካ ላይ ተጠየይቶ ወጳኔ ለሚጠጡዮ ሰፊ ጥላ ባላቸው ዛፎች ስር ይሰበሰባሎ ለምላሌ በኦሮሞ ቋጠብ ዘገድ ኦዳ ከፍተኛ ስፍራ አለው ከፍተኛ ጭት ሲመጣ ከብዮች በዛፍ ጣጧ ስር በሜም ዐይም በጭኛት ከፀሐይ ሐሩር ይከለላሉ በዝናብ ጊዜ ከስሩ በሜም ከዶፍ ዝናብ ለጣኽል ይበቀማዩ ይህ ከተፈጣሮ ዕፅዋት የሚኘው ጥም እንዳቀጧ ለሜረግ ኅበረተሰቡ የተለያዩ ዘደዎች ማጭም አለበትጐ የዳር አሪዊትጉም እንደ ተፈጥሮ ዕፅዋት በሕጠብ ባህል ወክጥ ከፍተኛ ስፍራ አላቸው እገደ አገበሳ ነብርና አጩሪስ የማሰለጉገኘ እገደ አሪዊት ገጉስ በጩጸድ የሟሚሜካቸው ማበረሰብ አልፎ አልፎ ይኃይ ነበር በለላ በከል ከነዚህ እንስሳት አገዱነ የገደለ ሰው እገደ ብርቱ ጀግና በሜጢ በኅብረተሰብ ወጥ ከፍተኛ ክብር ያገኝ ነበር በዚህ ሀኔታ በሕዝብ ባህል ጩጥ ከፍተኛ ጥቅም በሙሩ የአሪዊቱገ ቆዳ ጠይም ቀንድ በሜጫበስ ዐይም በእጅ በማዝ አብገኛው የመሪቅ አፍሪካ ሕዝብ በህሉነ ዉደሜሳይበት ቦጋዎች ይዐጧጣ ከዚህ የተነሳ የተፈ ፅዋትና የዳር አሪዊት የሰው ልጅ እንደ ቅርስ ከሜዛቸው ነገሮች ጩጥ አገዱ ማዖ ችለአል የኅብረተሰብ ባህል የተፈጣሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ተያይዞ በሜየታቸው ሰዎት የአካባቢየቸዐዉጸ ተፈ ሀፄታ ከማፋት እገዳቆጠቡ አስተዋፅዖ አለው ነገር ግን በአህኑ ጊዜ የሕዘብ ቁጣ በፍጣ ት ከጃ ጋር ተየይዞ ሕዝብ በተፈጥሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ላይ ያለው አሜማካከት እየተለወጠ ጣጥቶዋል ይህም ለወቸ ለዚህ ሀብ ፎም ትልቅ ዎዋክንያት ሆኗል ዕፅዋጉና ዳር አሪጂፍጉ የአካባቢ ዐት ናቸው የዳር አሪዊት አኗኗርና ዐክታቸዉን ማጣት ትልቅ ደስታነ ይሰጧ ከዘህ የተነ ሳ ሰዎች ረጅም መገድ ተጉዘው ከተለያየ አገር በማ ሳት የተፈጣሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዌት በጠብት የሚኘበት ቦታዎ ሄደው ይገብኛሎ እገዳህ ያሉ ጉብጠዎች ቱሪስቶች በጣል ደታዐዉፏነ በመማሪቅ አፍሪካ ዐክጥ እገደ ከገያና ታባዛንያ ያሉ አገሮች በየዓጫ የተፈጣሮ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት ለጭጠት ከየህገሪቱ ከሚሜኩ ጎብዎች ከፍተኛ ገቢ ያገኛሎ በዚህ ገቢ በማጭም የዳር አሪዊት የሜብበትን መፓ ኮችና ሰዎች በቋ ወጥ ገብኮው አሪዊዌትነ ጦደል የሟቸለበትን ብዙ ስፍሪዎች ማርተዋል ጫሟ ለ አወዌኗ ባያቄፃች በያትኖርበት አካባቢ ዐክከጥ የዕፅዋትና አሪዊት በህብረተሰብ ባህል በዕፅዋት ስርጭ ላይ ተፅዕኖ በጸጥ ያላቸዉጸ ቀጭ የሟመጩ ሰው የሚጥሩ የተፈጣሮ ሀኔታዎቸን በማየቅ ዘርዝርሪ ከቱሪዝም የሚኝ ገቢ ለአካባቢ ጣበቃ ያለዐጓ ዘርዝርሪ ፋይዳ ግለጽጪ በፍጥት እየጩሯ ከሜድ የሕዝብ ት ጋር የተፈ ዕፅዋትና የዳር አሪዊት እየጡ የማትነ ሀኔታ ዝርዝርሪ በሰዎች ዋክገያት በአካባቢያችን ላይ የሟርሰሱ ችግርሻ ዝቅተኛውየመሂ ብጉፐ ደህን ርዕስ ተሟሀሽ ካጠቀክሽ በኋላ የሰው ልጅ በተፈጥሮ አካባቢ ላይ የሟደርሰዐጓ ጉዳት ቻክገያት በማማም ትገ ልጻለህሽ በሰው ልጅ እንቅስቃሴ ክንያት በተፈባጣሮ እፅዋትና የዳር አሪዊት ላይ የሜርሱ ጉዳቶች ለይተህሽ ትገ ልጻለህ ሽ በተፈጣሮ ዕፅፃት ሟቋጩ ዋካንያት የማሸኩየአካባቢ ችግሮች ከላይ በተገለጸው ሀፄኔታ ከመራቅ አፍሪካ አከባቢ ያለው ደን በየጊዜው እየበዛ ያለዐዳ የሰዎች ፍላጉት ለማዷት እየተማ ጠረ ሜን ተረድተሃልሻል በሌላ መገድ ከዘማዊ ቴክኖለጂ ጋር ተያይዞ የሟና የባበር መገደ የጩ ግድ ፋብሪካዎችን ማገባትና ዘማዊ ግብርና ለማፋፋት ደን በከፍተኛ ፍጣ ት በሟደም ላይ ይገኛል የተፈ ደገ ህጡ ሜጸም ያለወ ችግር ማርዘር ትቸላለህ። የአፈር እገክብካቤ አፈር ሕይዐኩ ከለላቸው ነ ገርችየተለያዩ የደዓጋይ ስብርባሪና ሕይዐኩ ካላቸው ነገሮች ብባሽ ዕፅዋትና እገስሰት ይፈጠፊ በዚሀ ሀኔታ በብጉ ዘማት ለወት ሂደት የተፈጠረ አፈር ዕፅዋጉኘ ለማደግ የሟስፈለጉ አየርና እርጠት አቅ ይዞ የሜትጉን ገጽ ሸፍኖ ይገኛል የአፈር አቀር ፌርኒህሬ በማስከበ ሜክና ሠ የጩጢና ያለጩጠ ብቱ ልዩነት አለው እነዚህ የተዘረዘሩት የአፈር ፀባዮች በጭጋማ ታቸው ላይ ልዩነት አላቸው አፈር ለም ነው ሰባል በላዩ ለሚከሉ ዕፅዋት ዕደገት የሟስፈልገዐዳ ገጣረ ነገር ይዞ የሚኝ ነው አገድ ተክል ለዕደገቱ ከአፈር ዐክከጥ የሚሜልገው ሜደዓን እንደ ተክሉ ዓይነት ልዩነት አለው ደይህም ሜት አንደኛው ዓይነ ት ተክል የናይትሬት ሜደዓ ከአፈር ዐክጥ የሚሜልግ ከሀሃ ሌላኛው ደግሞ የፎስፈረስ ሜደዓ ለዕደገቱ ደፈልጋለ ሜት ነው የተፈጥ ዕፅዋት ሕይዐታቸዐጸ ሊየስቀጣትና በሚለበት ሀኔታ የተፈጥሮ ሜገ ጠጡው ተቀላቅለው ደበቅላሎ አፈር ሀፍንም ዓይነ ት ዕፅዋት ከትላልቅ ዛፎች ጀጅ ጥቃፉቅን እስከ ሆኑት ዕፅዋት ለጣማዙዝል ይጡሜ በዚህ ሀኔታ አፈር የሚበቅላቸዐጸ ዕፅዋት ለሰው ልጅ የተለያየ ጥም ይሰጣፍ ለሰዐና ዕፅዋትን በመብ ለጭሩ እንስሳት የምግብ ምጭ ናቸው ከዚህ ለላም ሰው ለተለያየ አገልግለት የሚጭያፃካቸዐ ዛፎች የሟገኘው ከነ ዚህ ዕፅዋት ነው የተፈጣሮ ዕፅዋት ኑሮዋቸዐዉጸ ማቀጠ በማጭልበት አከኋገ ተቀላቅለው የተፈጣሮ ሜገ ጠጡው ደበቅላሎ የቋጠብ ቁጣር በየጊዜው እየጩሯኗ ማጭ ለምገብት የጭን ዕፅዋት በማፋፋት ለለችትን መጣሮ ማሩፋትነ አጦጣካ ይህ ይግሞ የተፈ ሜገ ማባት በጣሞ አፈር በዉራጅ ጩና በአዉፍ ገፋስ ተጢጎ እገዳሪቆት እያደረገ ጣካ ይህ ሀኔታ ተሜሶ በሰው ልጅ ላይ ለምገብ የማገቀያቻቸዐጳ ዕፅዋት ለማጭል የለም አፈር ችግር አስከተለ ይህን ቸግር ለማታጋጉፐ የአፈር እገክብካቤ በጥ አስፈላጊ ሆኖ ተገኝቶዋለል አፈርን ለመከባከብ ከዚህ በታች በተዘረዘሩ ዘደዎች ማቀም ያስፈልጋል ሀ አግደም ሜስ ኮገቱር እከል ከፍታ ቦታ ተከትሎ የሜድ ማሚ ነው በአቀበት ሜት ላይ እርሻ የሟርስ ሰው ይህን የኮገቱር ማሚ ተከትሎ ተሪራ ዞሮ በሚስ በከፍተኛ ፍጣት የሚሰው መ ተይዞ አግደም በታረሰው ቦይ ዐክጥ እገዳተኛ ያደርጋል በዚህ ሀኔታ የሚኛው ጩ ዐደዩ ሜት በማሚረግ የአፈርን እርጣበት ይጠበኗ ዉደ ሜት ሥኗ በጣገባት የተጠሪቀ የምጭመጩ ያጎለብአ ለ ዕፅዓጉን በማሟሚ ቀላቅሎ ጣቸከል ይህ አፈሩን የማሟሼፍኑ አጣጩጩፎ ዕፅዋትና አፈሩገ ወጸፈን የሟቸሉ ዕፅዋት አገዳንድ ሚሟ በማያዝ በሜሚሪረቅ ጣትከለ ነው እርከን ማገባቸቹ እርከን ከተሪራ አቀበት ላይ የሚሰዐጓ የመጩ ኃያል አፈሩገ ይዞ እገዳይዜድ የኮገቱር ማጭ በማተለ ካብ ማንባት ነው በሀገሪችን ጩጥ እርከን ማንባት በጣሟጀሜያ የታጨው በኮንሶ ሕዝብ ዘገድ ነበር በአህኑ ጊዜ በተለያዩ የአገሪቱ ክልለች ጩጥ ስራ ላይ ዐቧቅ ይገኛል በተለይም የሐረርጌ ሕጠብ ለራሱ ከማጣጭኩም አልፎ ለለለችቾ የኦሮሟ ዞኖች የለጭ ምጭሀኗል ቦረቦር በጉርፍ የተበላ ሜጉማደብ ጩሃ በአገድ አገድ ስፍሪዎች የሚሰው ዐስዝ ሜትን ከማየ በላይ ዉደታቸ በማርቦር ትልቅ ገደል ደፈብጩ በአካባቢ የሚኝ ዝቭብ ይህን ገደል ይደዓጋደ እገጩና ለለችቾ በአካባቢ የሚኙ ነገሮቸን ተጠጤሞ ቶሎ ዘግቶ ካልተቆባጠረ እየጠቀና ዐደ ቁጐነ እየሰፋ ጩ የሟብትነ መገድ እየዐሰደ ይሄዳል ይህ እየሰፋና እየረዘመ ሜድ ብቻ ሳይሆነ ሰፍች የሚናኘበትን መገድ ደቆርጧ የጣሪያ ቤትና ሊሉችቾም ገብረቶቸነ በሚገገል ለዉድ ይችትላል ዘር አቀያየደሮ ጣዖሪባ በየዓሜ አገድ ማዘ ላይ በዘር የተለያየ ዓይነት እሀል ማሪት ነው ለመሌ እገደ ስገቋ ገብ መም ጤ ያሚቱበትን የእህል ማዘ በሜጣላው ዓጣት እንደ ባቄላ አተር ዉይም ሽንብራ እህለችን ማሪት ነው ክንያቱም የብርዕ እሀለች ዝርያና ጣራጣሬ ከፍ ብቅ የተዘረዘሩት ጋር ስለሜጣሰሉ አገዱ የሟሚመጻ ገጣረ ነገር ለላው በአፈር ዐክጥ ያለሜ ይህም አፈር ለመ ቱነ ጠቕ እገዳቀጧለ ያደርጋል የንፋስን ኃደል ማነከስ በከፍተኛ ኃደሷ የሚፍስ አዐፍ ገፋስ የሜትገ አፈር ጤጐ ይዞ ይሄዳል በሜት ላይ የሚሜኝ ትንገሽ ነገሮችንም ሜጉፐ ላይ በማጣማገፋትና በማጩጨ አፈር ተፈጫቅ እገዳጠግ ዎዋክንያት ደሇናል ይህን የአወሎ ገፋስ ኃደል ለማበር ዕፅዋትን በማሚ ተክሎ መከባከብና ማደግ ያስፈልጋል ደን ሜማ ለእርሻ አልገ ግለት ግጦነና ግንባታ ተስማዒያልህነ ሜት ላይ ዕፅዋትን ማትል ደን እገዳለማ ዖግ ነው ሸ ደን ጫሶ ሜማ ፋደጥ ደን የነበረበት ጫት ነገር ግን በአሀኑ ጊዜ የተሪቁተ ሜት ላይ ዕፅዋትን ማትከል ደን ተሜሶ እገዳለማ ሜሂግ ነው ቀ የተፈብሮ ሜበሪያ ጣየዮም ከከብቶች ፍግ ከእሀል ገለባና ከተለያዩ የተክል ቅጠሉኦች ደገኛል ይህን የተፈጥጣሮ ሜበሪያ ለሜማሪት የተዘረዘሩት በአገድ ቦታ በማማችት ተቀላቅለው ለአፈር ለማት ማለ እገዳችሉ ሜጋጀት ያስፈልጋል የመጩ እገክብከቤ ጩ በሌለበት ቦታ ሰጮ እንስሳትና ዕፅዋት ኖር አይቸለም ይህም ጩ ለማኛዐም ሕፀዩዐዙ ላላቸው ነገርች ዐሳኝ ሟን ያሳያል ሰው መገ ሩ ለማ ለግልና አካባቢ ገፅሕና ለማጣበቅ ሩ ከብየቸን ለማጠጡና የጣኖ እርሻ ለማሄይድ » ለማናኛና ዉጨጓዣ ሩ ለጣዖት ኃያል ማነጫሟ ሩጭ በፋብሪካ በክሕጥ አገ ልግሉኮ የሰው ልጅ በዚህ ህኔታ ኑሮዐጹ ለማ የማፃመማትን መጩ ንጸጽጩ እየጠቀ አደይደለም ፈሳሾችና ከማሪያ በት መጥ የሜጡንገ ቆሻሻዎች ከመ ጋር እገዳቀላቀሉ በሟረግ በማከል ላይ ይገኛል በፋብሪካ ወክጥ የተለያዩ ቆሻሻዎች የሟባበበትን ጩና የተለያዩ ኬሚለትነ ቀላቅሎ በሜቀቅ የወዝ ጩ እገዳበከል ያደርጋል መያኖሶችም ሜሟከቦች በሚፈሰት የነዳጅ ዘይት በማከል ላይ ናቸው የጩ ማከል በጩ ጩጥ የጭሩትን እገስሳት እገደ አሣ የመሰለጉትን በማፋት ላይ ይገኛል የጩመ ገፅሕጽ ከማሩፋቱ የተነሳ ሰዎች ማጭም አቅቶአቸው በጩ እጧረት በጣገር ላይ ናቸው ለመሌ በኢትዮጳያ በጩክጥ የሚኙ ትልለለቅ ከተጥችን ሟደጳድ ይጋጓል ስለዚሀ የሰው ልጅ ይሀን ለሕይወቱ የማሚቀመማትን መ በገጽሕና ሊይዘው ደገባባል አንተምአንቺም በአካባቢሀሽ ከተማ መጥ የሚቋርጥ ዐባዝ ካለ ሄደህሽ መ ም እገደሟክል ተሜከትቹ ሀ የጩ አካባቢ ገፅቋ ጣበቅ ጩን የሟቆስሹ ነገሮቸን በመ አጠብ ዐይም ጩ ጩጥ አለጩሟ የመጩ ማሻ ዐይም ምጭ አከባቢ ሜዳትና የቤት እንስሳት ገብተው እንዳያቆሽሹ አባር መጠ አለበት ከብች ጩመ አንቦሟቀው አንዳያደፈርሰጉ ሀኔታዎቸን አመጭችዮቶ በባባቃዌ ጣከጡ ያስፈልጋል ለ ጩ በከተጥቸ በከተዋች ጩጥ ለተለያዩ አገ ልግለቶች ዉሎ ከማጣሪያ አካባቢዎች የሜሚጣ ጩ በቢቧገቧ ዐርሜጣራ ማገ በጣከ ሞጣጥዛ ነው ጩ በከተጥቾ ጩጥ በዚህ ሀኔታ ደ ፋብሪካ ተዐከዶ በጠራ ብተ ጥዱቸጥች አሉኮ እነ ርሰም ቆሻሻ ጩ ከማሪያ በቶች ጩጥ ዐጥፐቶ ከመዝ ጩ ጋር ተቀላቅሎ ማከልን ያቆሚ በሜማገ ጩጥ እገዳጠራ የተደረገ ጩ ሟሶ በስራ ላይ ማል ያለጩ የጩ እጣረት ጫጉትፄ ለማሚጡ ደረዳል ቆሻሻ ጩ በሚሄበት ጊዜ ከማኑ ዐክጥ የሜጭ ገቃጭማበሪያ በማዖ ለተጩሄ መሟት ደረዳል ስዕል ቆሻሻ ጩ የሟጣራ ማን ተግባር የሚጋገጫተግባር ሀ በአካባቢያችሁ ወጩክጥ አፈር ተሪቁቶ ለማርሸር እገዳጋለጥ የሟደርጉ ነገሮችን የሟሙጭ ሰው በማፐየቅ ለሪስህሽ ጦዝግባቸወጦዝግቢየቸው በአካባበሀሽ መጥ አፈርን መከባከብ እገደትጵ እንደሜጪጨ ከጓደኛሀሽ ጋር ከተዐየየህሽ በኋላ በጸህፍ አዘጋጀተህሽ ለክፍልህሽ አቅርብበ በትያዝርት በትህሽ አካባቢ ዐደሚኝ ምጭ ዐይም ወዝ በበደዓ በጫሜድ የጩመ ገፅሳጽ የሜቆሸሽሹ ነገሮችን አደተህሽ አንድ በአንድ መብበ ለ የማገብበነቸዐሻቸወጠ ነገሮቸ አንድ በአገድ በማሳት በመም ሀፄታ ጩ እገዳደቆሽሽ ሟረግ እገደሟልሷ በሟያየት ለክፍልህሽ ዘገባ አዘጋጀተህሽ አቅርብቤ በአትዮጵያና በዋክሪቅ አፍሪካ የብቱሪዊ ጋርኮች ባቅም ዝቅተኛው የመሂ ብፐ ይሀን ርዕስ ተሚህሀሽ ካበናቀክሽ በኋላ የብፌዊ ሟኮችን አስፈላጊነት ትገልጻለህሽ የኢትዮጳያን ሟሚኮች በኢትዮጵያ ካርታ ላይ ጋሳያለህሽ ላ በማሪቅ አፍሪካ አካባቢ የሚኙ ብሬርዊ ሟኮችን ትለያለህሽ የአትዮጵያ ጋርኮች በደገ ጠጥ የጭሜሩ የዳር አሪዊት ማኘት ከተፈጣሮ ዕፅዋት ማኘት ጋር የሟያዝ ጫን ከዚሀ በላይ ተረደተፃልሻል የደገ ሀፕኩ ሜዩም የዳር አሪዌትም እገዳጡ ያደርጋል ኢትዮጵያ የተለያዩ የዳር አሪዊዌት ዓይነት አላቸ ይህ የእንስሳት ዓይነቶች ጠብት ከአየር ገብረት ዓይትና ኢትዮጵያ ባላት የተለያየ የተፈጥሮ ዕፅዋት ላይ የተሜረተ ነው ደህሀዓ እገጂ በጥት ዘመ በኢትዮጵያ ዐክሕጥ የነበሩ የዳር አሪዊትና ባህኑ ጊዜ ያሉት ተመማሳይ አይደለመ በአሀኑ ጊዜ ብዘታቸው በዘርም ሀ በቁጧ በፍጣት እየዉረደ ደገኛል የዳር አሪዊት የተፈ ሜገና የአካባቢ ዐክት ለማበቅ ለትማጩርት ጣናትና ኤኮኖሚ ዕደገት ዐክጥ ከፍተኛ ጥም አላቸው የዳር አሪዊት መጡ እነዚህ የተዘረዘሩትን ጥቅፍጥች ሁት ያሳጧ ስለዚህ ቁጣሪጥው በጥም እያነ ሰ ዘሪቸው ለጡ ያስፈልጋል የደረሰ ብርቅፄ እገስሳትነ በፍጠጥት ተሪጭጡው እገዳባዙ ሟረግ ለለችም የማሪያ ቦታቸው እንዳያጋዐፀክና ት እንገዳይካሄደባቸው ጣበቃ ያስፈልጋቸዋል ዉጥ አደን በኢትዮጵያ ዐክጥ የዳር አሪዊት ያለ አገዳች ሟበሽ በተፈጥሮ ሀፄታ ወጠጥ ሆ ው የሚብባቸው ብዙ ስፍሪዎች በህግ ተቋቁሟ በዚሀ ሀፄታ አሪዊት በመጡ የሚሜብባቸው ስፍሪዎች ሟክ ይባላሉ ከስማጠ ስፋታቸጠና እነ ዚህ ሚኮች የሚኘባቸው አካባበቻች ከሚሜተለው ሰገጠረዥ ተሜሟከትቸ በኢትዮጵያ ዐክጥ ዘመ መኮች አሎ ስገጠዥ የኢትዮጵያ ሚኮች ስም የሚኝበት አካባቢ ስፋት በካሬ በዐክጡየሚኙ አሪዊት ኪጫ አዋሽ ሟሚክ አፋርና ኦሮሟ የሜ አህያ ነብርና ሰቁጐነ ሰሜ መሟክ አጭ ዋሊየ አይበክስ ቀይ ቀበሮ ነ ብር የባሌ ተሪቦች ኦሮ ቀይ ቀበሮፎ ከርከሮ ኒያላ ሟክ ኦሞ ሚክ ደበብ ሕትብቦች ክልል ጐስ ዝነ ጭ ሟክ ደበብ ሕቦች ክልል ጐስ ዝሆ ቀጩ አገበሳ ነጭዛር ጋርክ ደበብ ቋቦች ክልል የሜ አህያ ገሻ ነ ብ ጋመላ ሟክ ጋላ ዝሆን አገበሳ ቆርኬ የሐይቆች አካባቢ ኦሮ የተለያዩ የዐፎች ዝርያ አብያታ ሻላ ሟክ ያገጉዳ ሪሳ አፋር ከርከሮ የሜ አህያ ነ ብር ሟክ ስዕል የኢትዮጵያ ሚኮች የአትዮጵያ ዋና ዋና ፓርኮች የዌልራቅ አፍሪካ አገሮች እንደ ከዓያ ታነዛንያና አጋገዳ በአለም አቀፍ ደረጃ የሪሠጩጩ ፃና ዋና ሟኮች አሏቸው እነዚህ ሚኮች በሜት አቀማዛና በመጡ በሚኙ አሪዊት ዓይነ ቶች በጥም የተደነ ቁ ናቸው በመራቅ አፍሪካ በጥም ሠዋቂ የሆኑ ሚኮች ከዚሀ በታች ቀርበዋል ሰረንጌቲ መሟክ በታነዛገያ አገር ዐጩክጥ ደገኛል የሰረገጌቲ መክ ጩሹን ተከትለው በብት በማሜቀሳቀሱ አራዊት በአፍሪካ በጥ ይጋጠፉፍ እነ ዚህ አሪዊት ዝናብ በሌለበት ዐቅት ጠዩ ጭሜሪብ ይገቀሳቀሳሎ በዝናብ ወቅት ደግሞ ዐዉደ ደበብ መሪቅ ይገቀሳቀሳሉ በዚህ ሚክ በዐከጥ የሚኙ የአሪዊት ዓይነቶች የሜ አህያ ዝሆነ ጉሜ አጩሪስ ቀጩ አገበሳ ነብር ድበ የተለያዩ የቦጣ ዓይነቶች ናቸው የሣ ሟክ በኬነያ አገር ዐክጥ ያደገኛል ማሪቅ ሣሾና ማሪብ ዞ ተብሎ በሀለት ተከፍሎ ይጠል የሜጩሪብ ሣዞሾ ካሬ ኪሜ የሆ የቆዳ ስፋት አለው የመሪቅ ።

• N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
  • https://github.com/millzon/textSummarizer-am
  • https://github.com/icoxfog417/awesome-text-summarization#motivation