የኤክሳይዝ_ታክስ_ሕጎ_እና_ሰርኩላሮች_2014.pdf

• word cloud

• Extraction Summary

የኤክሳይዝታክስአዋጅቁጥር ክፍልአንድ ጠቅላላ ፅ አጭር ርዕስ ይህ አዋጅ በሥራ ላይ አስከዋለበት ቀን ድረስ ያልተከፈለ ታክስ በዚያው አዋጅ መሠረት ገቢ አንዲሆን ይደረጋል ከ ከ ርከፀሀ ክ ሻውቸር ቁጥሮ የተቀባይ ስምና ፊርማ ነፀሀዕከፀያ አዕ ጸፀነዉወ ክዘጸጠፀ በ።ፎ ቁጥር ክኗዩአክ በአዛሪው ለተዘረዘሩት በሙሉ በያሉበት ጉዳዩ የማስታወቂያ ቅጽ ዝርዝር የኤክሳይዝ ታክስ ነጻ የሚደረጉ መሆነ ታውቆ ተገቢው እንዲፈጸም ከሚኒስቴር መቤቱ የደረሰንን ደብዳቤ ገጽ ኮፒ አባሪ አድርገን የላክን መሆኑን እንገልጻለን ግልባጭ በገቢዎች ሚኒስቴር ለታክስ ስርዓት ማጣጣምና የክልሎች ድጋፍዳ አዲስ አበባ ዞከዐበ ልዐ ዐ ጠዘ።

• Cosine Similarity

ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺድሀ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም ፐር እ እ እርኪ ሀ ምዕራፍ አንድ ጠቅሳሳ አጭር ርዕስ ይህ አዋጅ የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር ሇጅሄሺ ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል ትርጓሜ የቃሉ አገባብ ሌላ ትርጉም በስተቀር በዚህ አዋጅ ውስጥ ጳ አውሮፕላን ማለት ሰዎችን ወይም ዕቃዎችን በአየር የሚያጓጉዝ ማናቸውም ዓይነት ማጓጓዣ ነው ንኙነት በሌላቸው ሰዎች መካከል የሚደረግ ግብይት ማለት በሁለት ሰዎች መካከል በትክክለኛ የገበያ ዋጋ የሚደረግ ግብይት ነው የሚያሰጠው ካልሆነ ለሰው አገልግሎት የማይውል ማለት በመጠጥነት ለሰዎች አገልግሎት እንዳይውል ተደርጎ የተሠራ ነው የአልኮል ማጣሪያ ፋብሪካ ማለት አልኮል ለማምረት ፈቃድ የተሰጠው ፋብሪካ ነው ጥጉምሩክ ቀረጥ ማለት በገቢ ዕቃዎች ላይ የተጣለ የጉምሩክ ቀረጥ ሱር ታክስ ወይም ሌላ ተመሳሳይ ቀረጥ ነው የተፈቀደለት የዕቃ መጋዘን ማለት የታክስ ባለሥልጣን በሚፈቅደው መሠረት የሚጠበቅና የኤክሳይዝ ታክስ ያልተከፈለበት ዕቃ የሚቀመጥበት ቤት ወይም ሥፍራ ነው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትየተጣለበት ዕቃ ማለት ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ጵጳ ክፍል የተዘረዘሩ ዕቃዎች ናቸው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትየተጣለበት አገልግሎት ማለት ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ጳ ክፍል የተዘረዘሩት አገልግሎቶች ናቸው ሀ የኤክሳይዝ ታክስ ወይም ታክስ ማለት በዚህ አዋጅ የተጣለው ታክስ ነው ከታክሱ ነፃ የሆኑ ዕቃዎች ማለት ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ የተመለከቱ ዕቃዎች ናቸው ጳ ወደ ውጭ አገር መላክ ማለት አንድን ዕቃ ከኢትዮጵያ ወደ ውጭ አገር ወይም የኤክስፖርት ምርቶች ወደሚመረቱበት ዞን መሳክ ነው ርክቨላኮፒ ዐእጄ ርጀእኣጀጂሏቪ ከ በበር ከ ሀዐርከኪ ሃ ኩፍ ርቨብ ከፎ ጴር ርሀበኬ እ ከ ርክፎአ ከርዌባ ርባ ከ ርከኪ ዲክርስ ፀርኛሃኘ በርርቨሀ ዐ ርዐክከሃፎሃበርፎ ኩሃ ከህቧ ከ ሊበኗ ፀቧከከ በርከበከ በርበ ከበበርከ ከርከርፀበ ኮበ በበ ከ ፎርከ ዐከፎ እኢፎ ኒፎ ኪቪር ፎበር ህበ ከህበ ርከበሀቢ ሀበ በ በ ከርፀበ በከኪ ሀክ በ ርህ ሃ ከሃ ዐከ ዐበበ በክህ ከ ከ ክ ዐ ዐበ ነኳሸከ በ ከ ከበ ዐ ሀር በበ ኦርከ ፀበ ኩፎዐርር ከፎ ሀበ ቧብ ዓፎርህፎበ ቧርርዐበቧበርፎ ዝሽከ ከፎ ፎቧባርቧፎዉጴ ዐ ሀከር ጻ ዲዝከዐቪ ዐርከ ዐ ከፎ ኣርከፎ ገከ ከበ ከር ፀ ከ ጻክበባርር በርበ ከ ርጊገርር ዐርቨ ኮ ከፍ ኣርከርሀ ዐ ከበር ከፎ ፎጺርሮ በዐ በበፎ ከ ር እጢሀ በር ርበ ከ ኳክርበ ጻርከርር ገክ ከ ር ከፎ ኩዐ ከ ርበ ርዐበከዝ ዐ ከ ኮ ሀ ፖበር ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ሺጅ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም እነ እ እርኪ ሀፎፎ የኤክስፖርት ምርቶች የሚመረቱበት ዞን ማለት ለውጭ ገበያ የሚቀርቡ ምርቶች የሚመረቱበት በኢንቬስትመንት ቦርድ የሚሰየም ዞን ነው ፋብሪካ ማለት ፈቃድ የተሰጠው አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች የሚያመርትበት ወይም የሚያከማችበት ሥፍራ ሲሆን ኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ለተጠቃሚው ኅብረተሰብ ለገበያ የሚቀርቡበትን ማናቸውንም የአምራቹን የሥራ ቦታ አይጨምርም ወደአገር ውስጥ ማስገባት ማለት ዕቃዎችን ከውጭ አገር እና የኤክስፖርት ምርቶች ከሚመረቱበት ዞን ወደ ኢትዮጵያ ማስገባት ወይም እንዲገቡ ማድረግ ነው አስመጪ ማለት ማናቸውም ወደአገር ውስጥ የሚገቡ ዕቃዎች ባለቤት የሆነ ሰው ወይም ዕቃዎቹ በይዞታው ሥር የሚገኝ ሰው ወይም በዕቃዎቹ ላይ ጥቅም ያለው ሰው ነው የኤክሳይዝ ቴምብር ማለት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ዕቃ የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለበት መሆኑን ለማረጋገጥ የሚለጠፍ ምልክት ነው ዓለም አቀፍ ትራፊክ ማለት አውሮፕላንን በሚመለከት በኢትዮጵያ ውስጥ ከአንድ ቦታ ወደሌላ ቦታ የሜደረገውን በረራ ሳይጨምር አውሮፕላኑን ለአየር በረራ ጥቅም ላይ ማዋል ነው ፈቃድ ማለት የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን አገልግሎቶች በሚመለከት የምዝገባ የምስክር ወረቀት ሲሆን የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች በሚመለከት እነዚህን ዕቃዎች ለማምረት በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት የሚሰጥ ፈቃድ ነው ፈቃድ የተሰጠው የአልኮል አምራች ማለት በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት ፈቃድ የተሰጠው አልኮል የሚያመርት ሰው ነው የተፈቀደለት አምራች ማለት የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች የሚያመርት በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት ፈቃድ የተሰጠው ሰው ነው ማምረት ማለት ሀ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች ማምረት ገአክቨ ርር በር ዝበርከ ዐክ በበፎብ ርከ ኩሃ ከር እሸኣበጳርርበ ዐከ ከሀኪ በሃከር ሀኢ ር በከ ቢሃ ፎ ኳክከርከ ርርበ ኪህርዚ«ር ከርርበፀ ርቪሸርፎ ር ፍእርኩ ከህ በ በርበበ በሃ ኮ ከ ከሸ ከህልከ ክከርከ ፎጺርከ ፎ ሀከር ዐህከር ቤዐ በበር ር ኩፍ ከከ ከዐ ከ ርበ ር ሀር ፍርዐክበበር ሃዐከር ዐ ፎጻኮቨ ርር ዐቨ ርከከ በርበ ከ ዝከ ዐክዐ ከ ሃ ዐከ ኳከ ከ ቪበር ከ ዐከ ዐ ኮፀበርቨርሃ ርርፎ ከ ከ አክበር በኪ ገኗር በበበ ከ ከ ፎር ፎጺርኮፍ ፀ በርርጸፎ ከ ከ ኮርርኪ ኦ ዐከ ህርከ ደ ገጠርጠጠ ር ርቪ ከ ርቪ በርከ ከሃ ዐከ ዐ ከር ሸርበ ፎጂርፎዞቪ ኩፎከዛፎፎከ ሀርፎ ከ ሀ ገ በር ርሮ ዩጂርከፍ ኘ ከሮ ርክቪከርር ር ዐ ርጂርከ ደ ከር ርርበር ህከበር ዲበርር ከ ኮርሀኪ በ ር በርከ ህከበር ዲብርር ከ ርሀኪ ሣሚርፎቧ እበክርከር ከበ ሀኪ ርፎ በዐ በር ላብርፍ ሀ ሀ በቧበከቧርቪዢር ፎጂርፍጳኩፎ ደዐዐበ እኳርክቪር ርሀ ከ አርከኪ ፀጺር ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ሺኣ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ፐ እየሺ ፎቪ እ እፀ«ርኪ ሀ ለ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች በማምረት ሂደት ማናቸውንም ግብአት ወይም በከፊል የተጠናቀቀ ምርት ማምረት ወይም ሐ አልኮልን ማጣራት ማሻሻል ለሚፈለገው አገልግሎት ማዘጋጀት ለሰው አገልግሎት እንዳይውል ማድረግን ይጨምራል ማሻሻል ማለት የአልኮል መጠጦችን ከሚያመርት ፋብሪካ የአልኮል መጠጥን በመረከብ እንደገና ማጣራት ወይም ልዩ ጣዕም እንዲታከልበት ማድረግ ነው የአልኮል መጠጥ ማለት ማንኛውም የአልኮል ይዘቱ ከዜሮ ነጥብ አምስት በመቶ ከዜሮ ነጥብ በመቶ በላይ የሆነ የመጠጥ ዓይነት ነው የአልኮል ማጣሪያ መሣሪያ ማለት ከኢትዮጵያ ባህላዊ ዕቃዎች ውጭ አልኮልን ለማምረት የሚያገለግል መሣሪያ ሲሆን የዚህን መሣሪያ አካላት ይጨምራል ለአውሮፕላን መንገደኞች የሚውል ዕቃ ማለት በአውሮፕላን የሚጓጓዙ መንገደኞች እንዲጠቀሙበት ወይም ለፍጆታ እንዲያውሉት በዓለም አቀፍ ትራፊክ ላይ የሚገኝ አውሮፕላን ውስጥ የተጫነ ዕቃ ሲሆን በአውሮፕላን ውስጥ ለመንገደኞች የሚሸጥን ዕቃ ይጨምራል ወደአገር ውስጥ ገቡ የሚባልበት ጊዜ የሚለው ሀገር በዚህ አዋጅ አንቀጽ የተሰጠው ትርጉም ይኖረዋል የተጨማሪ እሴት ታክስ ማለት በተጨማሪ እሴት ታክስ አዋጅ ቁጥር የተጣለው ታክስ ነው ቿ ሰው ማለት የተፈጥሮ ሰው ወይም በሕግ የሰውነት መብት የተሰጠው ሰው ነው ሀ የታክስ ባለሥልጣን ማለት የገቢዎች ሜኒስቴር እንዲሁም የየክልሉ እና የከተማ አስተዳደሮች የገቢ ሰብሳቢ አካላት ናቸው ሚኒስቴር እና ሚኒስትር ማለት እንደቅደም ተከተሉ የገንዘብ ሚኒስቴር እና የገንዘብ ሜኒስትር ነው ቋጵጳ እዋጅ ማለት የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ነው ኩ በሃ በፎበበርፎ ክበቤርሀ ሀር በ ሀከ ርቧ ፀጁርከ ር ከ ክሀበ ርከቪነበበፀ ርርቨክክክበ ርሀበ ርርክ ከበበ ርዝበሃርብ ከ ሀ ርርርሂርቪ ከር ዐ ሀ ዐ በ በ ኣህሀ አበ ከሃ በበበዚ ኳከ ሃርሸ ኮ ከሃፎ ዐዩርከ ዐ ቧፎ ከ ሃዐከህከ ከ ሀ በር ኪሃ ዐ ኣር በር ህር ዐ ከሃ ፀ ርፎክ በ ርቢ ዐ ከዝ ኳከር ብከ ከበር በርር ዐ ዐክከ ከ ርከ ቧርቪ ኘዥር ገጩፀ ዐ ። ኮቨ ከ ከር በርበከበር ቪ ህበበ ዲሊር ዐ ከ ርርከኪ ሣጸር ለበር ከርበ ከፎ ነጸዚር ለበርብ ኬ እ ኾርኗ ዘበርበ ከከ በር ኪ ላክዐበቨ በ ከፎ እብበሸኘሃ ቪርሃፎበክፀ ላህፎክከ ዐ ከር ቪርሀ ዣፎበርበፀበክ ሃ ላቢ እዐብበ ከ እብበነሃ በርበ ከ እብበ ዐ ከበር ከ ከይ እብበከኘ ዐ በዐርር ዐርሃ ፐ«በከ በርበ ከፎ ጸርፀ ከ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር ድ መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ርር እር ረዩቨፎ እ እዘዘዝርኪ ቋ የታክስ አስተዳደር አዋጅ ማለት የታክስ አስተዳደር አዋጅ ቁጥር ሺሇሺ ነው ቋ በታክስ አስተዳደር አዋጁ ለቃላትና ሐረጐች የተሰጠው ትርጉም በዚህ አዋጅ የተለየ ትርጉም ካልተሰጠው በስተቀር ለዚህ አዋጅም ተፈፃሚ ይሆናል ማንኛውም በወንድ ፆታ የተገለፀው የሴትንም ፆታ ይጨምራል ትክክለኛ የገቢያ ዋጋ ፅ በአንድ የተወሰነ ጊዜ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ነው የሚባለው በዚያን ጊዜ ግንኙነት በሌላቸው ሰዎች መካከል በተካሄደ የጅምላ ግብይት ዕቃው ወይም አገልግሎቱ ሊያስገኝ ይችላል ተብሎ የሚጠበቀው ዋጋ ነው በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት በአንድ የተወሰነ ጊዜ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ማወቅ ያልተቻለ እንደሆነ በፌደራል የታክስ አስተዳደር አዋጅ አንቀጽ ድንጋጌ መሠረት የዕቃው ወይም የአገልግሎቱ ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ይወሰናል አገልግሎት ቀርቧል ወይም ዕቃዎች ወደአገር ውስጥ ገብተዋል የሚባልበት ጊዜ ፅ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ወደአገር ውስጥ ገቡ የሚባልበት ጊዜ ከሚከተሉት ሁኔታዎች አንዱ ለሆን ይችላል ሀ ለአገር ውስጥ ፍጆታ የሚውሉ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ከጉምሩክ ወደቦች ሲወጡ ወደአገር ውስጥ የደረቅ ወደቦች የሚጓጓዙ እና የጉምሩክ ፎርማሊቲን በደረቅ ወደብ የሚያጠናቅቁ ዕቃዎች የጉምሩክ ፎርማሊቲ በሚከናወንበት ጊዜ ለ ወደአገር ውስጥ ከገቡ በኋላ ወደተፈቀደለት የጉምሩክ መጋዘን የሚጓጓዙ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ለአገር ውስጥ ፍጆታ እንዲውሉ በተፈቀደለት የጉምሩክ መጋዘን የጉምሩክ ፎርማሊቲን ሲያጠናቅቁ ሐየኤክስፖርት ምርቶች ከሚመረቱበት ዞን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ለአገር ውስጥ ፍጆታ እንዲውሉ በሚወጡበት ጊዜ ፐ ላበቨኪ በር ልሊበበከከ ፕርከከ እሂ በከአ በከፀጠ ኤኢ ከ ከከኪ ከፎ ር ዐከ በቨበር ከ ሏበበበበከከ ርበከኪ ከ ኦህሃ ከ ከርኪ በሃ ሀ ከ ርህበይ ክፍበ በር ሀከር ሀበበ እልዚርሂ እወፌኗ ከር በፀ ህ ፍሕርከ ደ ኘር ዐርህ ከበ ከ ዐር ከ ከ በባርፀ ዝከ ከሃ ከ በከ ህኣክዌርዌጩ ሼርከ ርኪ ከ ክዝበር ከር ኳከር ዣር ከ ዐር በኽፎ ሃኳ ርከ ነባርፀ ወበርህ በበር ርከቪ ከር ፎፎበበፎበ ከ ከ ርዩ ዐ ከ ለብር ከ በ ህ ከ ከፀ ዘከፀ ዐርፎ ክከፎከ በ ከርቪሃፎ ዐክከክ ዐ ከ ሀር ከ ክባርፎ ርርበ ላከር ከ ላበጴከ የርኪ ከፎር ዐ እኪ ዐ ሀኪ ከ ከከር ዐ ከበከከከ ዐ ፀጺርከ ፀ ከሃ ከፎ ዐክፎ ዐ ከር ኳበ ርጂርከ ርርብር ከበር ከ ባቨሸርርሃ ከ »ቨቪ በከከ ዐ ፀቨፎቨር ዌበነ በ ከኪ ከፎፍ ርፎብ ከበፎ ከ ከአበበ ርበ ርርከርር ከ ርጂርከ ርኛርብ ርር ኣፎከህር ዐኪ ከ ህበር በ ርርበርፀ ቪሀ ከፀ ኣቧፎከርበፎ ከክር ሀ ሯ ርጂርኮ ፎከሂ ኩአ ቢ ኣኮ ኮር በ ሀሮር ርርከክዝር ረዐክር ከዐክበ ከር ከበባ ርዝበህ ከዝበር ህ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም ፐ እሸፍሺ እ እብዘርከ ዐዩ መ በሌላ ማናቸውም ሁኔታ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ወደኢትዮጵያ ሲገቡ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለበት የአገልግሎት አቅርቦት ተከናወነ የሚባለው ከሚከተሉት በቀደመው ጊዜ ነው ሀ አገልግሎቱ በተሰጠበት ቀን ለ ለአገልግሎቱ የክፍያ መጠየቂያ ኢንኮይስ በተዘጋጀበት ቀን ሐ የአገልግሎቱ ክፍያ በሙሉ ወይም በከፊል በተከፈለበት ቀን ምዕራፍ ሁለት የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ የኤክሳይዝ ታክስ ስለመጣል ፅ በዚህ አዋጅ በተደነገገው መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ተብሎ የሚታወቅ ታክስ በሚከተሉት ላይ ተጥሏል ሀ በተፈቀደለት አምራች በኢትዮጵያ ውስጥ የሚመረቱ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ለ ወደኢትዮጵያ የሚገቡ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ሐ በተፈቀደለት አገልግሎት ሰጪ በኢትዮጵያ ውስጥ የሚሰጡ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው አገልግሎቶች በዚህ አዋጅ አንቀጽ በተደነገገው መሠረት ከአዋጁ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ አጵጳ የተዘረዘሩት ኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ፅቃዎች በሠንጠረኙ በተመለከተው የማስከፈያ ልክ የኤክሳይዝ ታክስ ይከፈልባቸዋል የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ ከዚህ በታች የተዘረዘሩት በዚህ አዋጅ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ አለባቸው ጳ በኢትዮጵያ በሚመረቱ ዕቃዎች ላይ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ የተፈቀደለት አምራች ወደኢትዮጵያ በሟገቡ ዕቃዎች ላይ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ አስመጪው ሙ ቧሃ ዐከከ ር ሀ ከቪፎ ከ ፎኗርከ ፎ ከደከ ከሀ ከ ከፀ ሀ ከ ነ ከ ከ ከ ፎ ዐ ከ በፎ ሞከርከ ከር ርነባርር ር ሀበኳ ከ ከ በ ከ ክካከርከ ከር በሃርር በ ከር ሀኮሃ ዐ ሀከር ፎ ከፀ ፎ ዐከ ጻከርከ ሁቧሃዝበፎከ ዐ ከሁ ሀዞ ከር ርነባርር ፎርርሃርቧ ከ ። ከር ዐ ርክቨላኮፒ ካ ፒላመቪፐኙ ዞሾዐክ ኣርፒ ፐላጻ ሀ ዐ ኒር ከፍር ርበከኪ ከ ከብክበ ፀጺር ከ ከዬ ርከ ርርበርፎ ዛከ ከር ኮነከ ከ ኪ ከ ዊጺርኩ በርኪዢርብ በ ኮሃ ከርርበፍፎብ ከገበበፌኳርቪቪርፎር ኮ ርፍ ፀ ሀበዐፎር ከኮ ር ፍዴርከ ነገርፎ ከሀ ኮሃ ሀ ኗር ዉቧ ከ ከፎ ርከዘር ከር ርበፀ ከ ጓርከርበር ዐ ከ ርነርር ዐርር ከ በር ከር ሃ ጂርር ልጠርር ፀዐ ከ በርዌጪበበበር ህቨር ከ ዐከዘሬ ፒ ከፁ ኳባቧፀ ከ ኮሃ ከ ፍር ህበዐ ዐ ከ ሀቢ ርአርር በጸ በሀ ዐከ በርቪዘርበ ከሀ ከር ከርርበ ዐበር ሀ ከ ዐ ከር ርጺከ ፀ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺሥ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ፐ እቪ እ እርርኪ ሀፎፎ ታሕ ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የተደረጉ ዕቃዎች እና በኢትዮጵያ ውስጥ በሚሰጡ አገልግሎቶች ላይ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ አገልግሎቱን ለመስጠት የተመዘገበው ሰው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ጊዜ የተፈቀደለት አምራች በኢትዮጵያ ውስጥ በሚያመርታቸው የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ የተመረቱት ዕቃዎች ከአምራቹ ፋብሪካ በሚወጡበት ጊዜ የኤክሳይዝ ታክሱን የመክፈል ግዴታ ይቋቋማል ለዚህ አንቀጽ አፈጻጸም በተፈቀደለት አምራች ፋብሪካ ውስጥ ጥቅም ላይ የዋሉ ዕቃዎች ጥቅም ላይ በዋሉበት ጊዜ ከፋብሪካው እንደወጡ ይቆጠራል የኤክሳይዝ ታክስ በተጣለባቸው አገልግሎቶች ላይ የተፈቀደለት ሰው የሚኖርበት የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ አገልግሎቱ በተሰጠበት ጊዜ ይቋቋማል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ወደአገር ውስጥ የሚያስገባ አስመጪ በሚከተለው ጊዜ የኤክሳይዝ ታክሱን የመክፈል ግዴታ አለበት ሀ ሚኒስትሩ በሚያወጣው በልዩ ሁኔታ ካልፈቀደ በስተቀር የነዳጅ ምርቶች ወደአገር ውስጥ በሚገቡበት ጊዜ መመሪያ ለ በሌላ በማናቸውም ወደአገር ውስጥ በሚገባ ዕቃ ላይ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃው ወደአገር ውስጥ ሲገባ የተፈቀደለት አምራች በዚህ አንቀጽ መሠረት ሊከፍል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ወጁ በተዘረዘረው አኳኋን መክፈል አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች ወደአገር ውስጥ የሚያስገባ አስመጪ በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት ሊከፍል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ጣ በተዘረዘረው አኳኋን መክፈል አለበት አገልግሎቶች በዚህ አዋጅ ሌሎች አንቀጸች የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆኖ የሚከተሉት ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ ተደርገዋል ነርፀ ሀ ከሀ ኮሃ ከ ርፎፎ ሀር ከጪኗ ቨነ ርር ከ ከ ከርርበ በበህኳርቪቨርቫ ጂርፎ ፎጂርከ ፀዐ በበርኪህርብ ቧ ከ ከ ከከ ፎበበ ከ ከር በበኳርክሸር ክር ከ ኮቨ ዐ ከኪ ርከ ከ ዬ ርበህበ ርፎበ ከበህርከሂርሄ ቧርዐኘ ከ ከፍ ርፎ ፎጩዐሃፎ ዐክ ከፎ ርሃ ከር ህበፀ ርዐከኪ ከ ቨሃ ዐ ርርከበ ዐርከ ፍእር ኸ ዊጂርከ ርነርፎ ከ ከር ህር ዐከ ሀሃ ከር ነር ከፀ ከሃ በዐ ፎጁር ርከ በ»ርብ ከሀ ከ ኮርህበ ሀር ከሮ ከቪበር ዐ በሀቨ ከ ዜክር በቪፍርክቪሃር ከ ሀፎ ኩሃ ከፎ እበኗፎ ዓፎር ክ ከፎ ኮን ከሃ ዐከር ፎጺርከ ደ ከር ከበፍ ከ ላ ኮኽ ከ ሀጺሃ ከ ከሃ ርጂርር እ በ ከበር ከ ለርፎ ርርርፀ ክቭከክ ለብርሁ ዐ ከ ርከኪ ም ላክ በዞኮቨፎ ከ በርከ ከፎ ዝ ዚር ፀፎርበ በ ልበርር ዐ ከ ርከከከ ርርበርፍ ክዝከ ዲርፍ ርቢ ቧቧ ርነርር እ ከር ርኗ ኳቪዝከዐሀ ኮርጩርቨርር ከ ነከ ዐ ዐከ ልከዐ ዐ ከ ርሀበ በ ርሕርሮ ከ ከፎ ርከፀር ከፎ በ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺጽድ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም ፐ እዝሺ ፎቪ እ እርኪ ሀ ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ የተመለከቱትን ሁኔታዎች የሚያሟሉ ዕቃዎች ለ የተፈቀደለት የፅቃ መጋዘንን ጨምሮ በባለሥልጣኑ ቁጥጥር ሥር ሆነው ለውጭ ገበያ የሚቀርቡ ዕቃዎች ሐ ከኢትዮጵያ ውጭ የተሰጡ አገልግሎቶች መ ከታክሱ ባለሥልጣን አስቀድሞ በተሰጠ የጽሑፍ ፈቃድ መሠረት የታክሱ ባለሥልጣን ሠራተኞች በተገኙበት ከተመረቱበት ፋብሪካ ከመውጣታቸው በፊት በአምራቹ ከጥቅም ውጭ እንዲሆኑ የተደረጉ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ሠ ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የመሆን መብት ላላቸው አካላት የሚሸጡ ኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች እና አገልግሉቶች ረ ለኢኮኖሚ ለማህበራዊና ለአስተዳደራዊ ምክንያቶች በሚኒስትሩ ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የተደረጉ ዕቃዎች ሰ ለሕክምና አገልግሎት እንዲውል ለሰው በመጠጥነት አገልግሎት ሊሰጥ በማይችልበት አኳኋን የተመረተ አልኮል ሸ በሚከተለው ሁኔታ በአደጋ ወይም በሌላ ከአቅም በላይ በሆነ ምክንያት የጠፉ ወይም የተበላሹ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች ዕቃዎች የመጫን ወይም የማውረድ ተግባርን ጨምሮ ዕቃዎቹ ከአምራቹ ፋብሪካ በመውጣት ላይ ባሉበት ጊዜ ከፋብሪካው ከመውጣታቸው በፊት ዕቃዎቹ በተመረቱበት በአምራቹ ፋብሪካ ውስጥ ባሉበት ጊዜ ዕቃዎቹ ኢትዮጵያ ከመድረሳቸው በፊት በአውሮፕላን ወይም በመርከብ በመጓጓዝ ላይ ባሉበት ጊዜ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው አገልግሎቶች ከኢትዮጵያ ውጭ የተሰጡ ናቸው የሚባለው አገልግሎቶቹ በኢትዮጵያ ውስጥ በሚገኝ የንግድ ሥራ ቦታ የተሰጡ ሆነው ጥቅም ላይ የሚውሉት ግን ከኢትዮጵያ ወጪ ሰሆኑ ነው ቧ ወርከኦ። በ ፎጁርፎ ቧጺ ኮሃ ኢካ ፎ በባርር ፀእርበፎ ከ ፎኳር ሀእ ከሃ ከሮ እብበበርኗ በ ክርበበ በቪናር ርኽ በርከኪቨርበ ርከ ክክርርብ ከበበከር ከ ቨ ርጳቧበበ ኩር ከ ከህበቢ ዐህክ ከ ኩ ከ ከኛፎ ከፎፎክ በርሃ ከሃ ርርር ዐከ ህበከፎ ር ከ ርሀፎ ፎበህ ዐ ከር ፀ ከሃ ከር ከህቧርበጠር ከ ከ በህርከርጻ አርኘ በርከበበ ኣከፀከ በ በ ከፀ ፀ ሠ ሠ ከር ርሃ ከፍ ከበኳርህርቪ ዝከርከ ዘከር ደ ህፎሮ ከበቪርቪሸርብ ከክርኛፎ ነርበሃ ከር ክርሄ ፍዴ ከብ ከ ቪርበ ሂፎፎ በቨ ከ ከ ነር ከ ኩር ርርርፎር ኩዩ እኦዐፎ ኩዐዝ ከሀ ከፎ ነገርር ፎ ኦሀ ኮር ከህበ ከ ከዐ ህፎ ርዐኬ ህር ከሀ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም እፌ እ እርርኪ ጃ የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ተፈፃሚ የሚሆነው የታክሱ ባለሥልጣን አገልግሎቶቹ በኢትዮጵያ ውስጥ ጥቅም ላይ ያልዋሉ መሆኑን ሲያምንበት ነው የተፈቀደለት አምራች በአደጋ ወይም በሌላ ከአቅም በላይ በሆነ ምክንያት ለጠፉ ወይም ለተበላሹ ዕቃዎች ካሣ ያገኘ እንደሆነ እና ካሣው የኤክሳይዝ ታክሱን የሚጨምር ከሆነ የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መ ተጠቃሚ ሊሆን አይችልም የኤክሳይዝ ታክስ ስሌት መሠረት ፅ የዚህ አንቀጽ ድንጋጌ ተፈፃሚ የሚሆነው ከአዋጁ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ፅጳ የተጣለው የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ መሠረት የዕቃዎቹ ወይም የአገልግሎቶቹ የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ ዋጋ በሟሆንበት ጊዜ ነው ወደኢትዮጵያ የሚገቡ ዕቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ ዋጋ የሚከተሉት ድምር ይሆናል ሀበዕቃው ላይ የጉምሩክ ቀረጥ የሚከፈል ቢሆንም ባይሆንም በጉምሩክ አዋጅ መሠረት የሚሠላው የዕቃው ዋጋ ለ በጉምሩክ አዋጅ መሠረት ሊከፈል የሚገባው የጉምሩክ ቀረጥ በኢትዮጵያ ውስጥ የሚመረቱ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ ዋጋ የፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ሲሆን የሚከተሉትን አይጨምርም ሀ በዕቃ አቅርቦት ላይ የተጣለውን የተጨማሪ እሴት ታክስ ለ የኤክሳይዝ ቴምብር ካለ ወጪ እና ሐ የተመላሽ ፅቃ መያዣዎችን ወጪ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆኖ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው አገልግሎቶች ዋጋ የሚከተለው ይሆናል ሀ የተመዘገበው ሰው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን አገልግሎቶች የሸጠው ግንኙነት በሌላቸው ሰዎች መካከል በተደረገ ግብይት ከሆነ ተከፋይ የሆነው የአገልግሎቱ ዋጋ ኮሚሽን ወይም ሌላ ክፍያ ጻህኮኩእብበርር ከ እርር ከ ሀኮቨ ዐበዝ ሸ ከ ላህከሃ ቨበ ከ ሀከር ነርር ከሂር በ ኮፎርኽበ ርህቨበር ከሀ ክከእጠርፍ ከ ከ ዞሀ ቭ ከከ ርፀበፎ በበርከሸር ከ ከፎርበ ርጢፎ ከፎ ከር ዩር ፀ ከዩ ዝርኽ ዝበርክበ ከር ፎእርፎ ኮሃከ ቢ ከር ጄዚርአዉከር ነቧዚር ከ ለልብር ከ ሀዐቨ ክከፀር ከ ከህ ሀር ፎ ፎዚር ሀጻሃኮ ኩሃ ፎፍርበርፎ ከፎ ፎኗርኮ ሂክፎ ዐ ጂርከ ፎገር ከ ርርከ ሃር ርጂርፎ ዘዐዐበ በዐቨፎ ከኮ ከ ኩር ከር በ ዐከር በ ከ ከ ርህ ሂቨዌር ዐ ከር በርፎህበር ከ ከ ርሀ ከርከ በ ቧነ በ ሀቨሃ ዐ ሀከር ፎ ከ ከ በሀ ዐ ህ ህሃ ከነ ወሃጸኩፎ ዐከ ከሁ ደዑዐዐብ ሀከበር ከር ርሀ ርርከኪ ከ ርር ህር ፀኳርከ ፀዐዐበ ከበርኪቪርብ በ ከኮ ከ ከፎ ከር ፀ ከርሃ ከ ከር ፀደ ከህ በ በርቧ ከር ኳበ ከር ሃበር ኮነከ ከ ከር ሀሃ ከ ፎ ከ ር ፎጂር ሀ ቧሃ ር ከር ር ዐ ርበበኩር ርክኬበር ዝባርኪዐህቪ ፎክፀር ከ ዐ ክኩ ላከርር ሀከ ሊብር ከር ፎርከ ህብበቨ ርጂርኞ ሂርፎ ከ ኩፍ ከር ርር ርነርር ፎ ኮሃ ርሀርር ዐር ፎበፀከ ከርከኪ ከር ፍር ዐ ርከፎፍ ሀኳሃፎ ር ከፎ ፎርር የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ቪሺ ዓም እፍፀጽቪ ያሮሸፍ እ ኞ እየዘርከ መ መ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ መ ለ በሌላ ማናቸውም ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ሁኔታ የአገልግሎቱ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው አገልግሎቶች ዋጋ በአገልግሎቱ ላይ የሚከፈለውን የተጨማሪ እሴት ታክስ አይጨምርም ማስተካኪየ ስለማድረግ ጳ ሚኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ፅ በተመለከተው የማስከፈያ ምጣኔ ላይ ከ በመቶ ያልበለጠ ምጣኔ ሊጨምር ወይም ሊቀንስ ይችላል የታክስ ባለሥልጣኑ ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ በቁርጥ በተጣለው የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ መጣኔ ላይ ሜኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ መሠረት ቢያንስ በዓመት አንድ ጊዜ የዋጋ ንረት ማስተካከያ ማድረግ አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች የፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ጳ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች የፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ነው የሚባለው ሀ አምራቹ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች የሸጠው ግንኙነት በሌላቸው ሰዎች መካከል በሚደረግ ግብይት ለገዥው የሆነ እንደሆነ ገዥው የከፈለው ዋጋ ለ በሌላ በማናቸውም ሁኔታ ዕቃው ከአምራቹ ፋብሪካ በወጣበት ጊዜ ያለው ትክክለኛ የገበያ ዋጋ በፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ላይ የተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ በግብይቱ ደረሰኝ ላይ ተለይቶ መታየት አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው ዕቃዎች መጠን ፅ ይህ አንቀጽ ተፈፃሚ የሚሆነው ከአዋጁ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ፅ መሠረት በዕቃዎቹ ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለው የዕቃዎቹን ብዛት ወይም ክብደት መሠረት ባደረገ መጠን በሟሆንበት ጊዜ ነው በሚከተሉት ሁኔታዎች የኤክሳይዝ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ መጠን የሚወሰነው ከዕቃው ጋር የሚሸጠውን የዕቃውን ማሸጊያ እና በውስጡ የያዘውን ክብደት መሠረት በማድረግ ይሆናል ታክስ ከ ከሂ ዐከ ር ከ በከፎ ህኳር ዐ ከ ሣርፎ ከ ርከ ሃቁር ዐ ፎጂርር ርኣባርር ከ ከ በርር ከር ህ እ ቢኘ ኮፎ ዐከ ከፎ ኦዞሃ ከር ነርር ሊዐበህክበርቪ በበብ ከዕ እብበፎ ኩሃ በሸፎርበኛፎ ኩፀ ሃ በርርፎር በርርርር በ ርእርርርበበደ ከ ከር ር ርከከር በ ርከርር ርክ ከ ዐርክኪ ። ዐ ከር ርፎከ ክከ ዐርፀ ከ ሀነበ ህኩ ከር ህህ ሊክር ወጂርከ ፀ ሀክአሀፎሠ ዘ ከኮ ዐ ፎዐበዐሇፎ ሯሀ ከፎ ርኘሃ ከርርበፎ ከበርኪቨርር ኮርከ ፀፍ በዩበበ ክባከ አ ሃ ክከ ከ ቢ ኩሃ ር ከ ከ ከ በከ ከ ር ዐር ባኢጺዉሃ ሀከር ርቤክበከሃ ርክበሃ ርዞፎ ር ባዐከሃ ከር በከር ከ ከር ቪርር ርዐበ ቧ ከኢ ከ ርቨር ባክበክከ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጸ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር ድ መጋቢት ቀን ቪ ዓም ፐሀ እ ፎቪዩ እ እዢርኪ ህዩ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ሆ የተመለከተው ማሸጊያ የያዘው መጠን ከተወሰነው መጠን በላይ የሆነ እንደሆነ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈለው በትክክለኛው መጠን ላይ ይሆናል የታክሱ ባለሥልጣን በማምረት ሂደት ለሚያጋጥም ቁርጥራጭ እና ውዳቂ የሚፈቀደውን መጠን እና የሚፈቀድበትን ሁኔታ በመመሪያ ይወሰስናል የኤክሳይዝ ክስ የተጣለባቸው አገልግሎቶ የቲሰጡበት ቦታ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸው አገልግሎቶች የተሰጡት አገልግሎት ሰጪው ኢትዮጵያ ውስጥ ባለው የንግድ ሥራ ቦታ ከሆነ አገልግሎቱ ኢትዮጵያ ውስጥ እንደተሰጠ ይቆጠራል በጥሬ ዕቃግብዓት ላይ የተከፈለን ታክስ ስለማቀናነስ ጳ የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ወደ አገር ውስጥ በገቡ ወይም በአገር ውስጥ በተመረቱ ጥሬ ዕቃዎችግብዓቶች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የከፈለ እንደሆነ እና እነዚህን ጥሬ ዕቃዎችግብዓቶች የመጨረሻውን ምርት ከዚህ በኋላ የመጨረሻ ምርትን ለማምረት በግብዓትነት የተጠቀመባቸው ከሆነ በጥሬ ፅቃዎቹግብዓቶቹ ላይ የተከፈለው ታክስ በመጨረሻ ምርቶቹ ላይ ከሚከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ ጋር እንዲቀናነስ ይደረጋል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገው አልኮልንትንባሆን እና ስኳርን አይጨምርም ምዕራፍ ሦስት ስለፈቃድ ክፍል አንድ ፈቃድ ለማግኘት ስለሟቀርብ ማመልከ ፈቃድ ማግኘት የሚያስፈልጋቸው ሥራዎች ጳ ማንኛውም ሰው ከታክስ ባለሥልጣኑ ፈቃድ ካላገኘ ወይም በታክስ ባለሥልጣኑ ዘንድ ካልተመዘገበ በስተቀር በሚከተሉት ሥራዎች ላይ መሠማራት አይችልም ሀ በኢትዮጵያ ውስጥ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ማምረት ከ ዐርሮፎ ርሼርበ ጓኳኮለብበርር ከ ለዐርር ዐበ በፎር ከ ከር ርእርፀ ከ ከፀ ዐሀህፎ ዐክ ከ ርህ ባህክሃ ከ» ልህከዐሃ ከሃ ከሃ በክርርበሃርፎ በርዌጠክበር ቹፀርቨ ከ ክከርፎ ቪፎ ዐ ከ በኘ ከፎ ይፍ ቧ ከ ዝቧዐ ዝከርከ ፀፎ ጅቧርኗ ዐ ፀከሀቪሄ ዐ ፈርቧከር ፍርርርኡ ላ ሀቨሃ ዐ ኳርኮ ርፎ ከ ከ በፀፎበበፎ ከ በበ ቢ ሀሀ ከፎ ርካባርር ፎ ሸሀበ ኮርር ከህበ ዐ ከር ሀህ ሀከሀ ሺርቨር ዉኋክ እር ኣነከርፎ ፀኗርርፀ ከ ከርርቢ ፎኮፎር ርጺርከ ዝዝሀቨ ዐ በርክቪሸር ከሀ ከሃ ርርበር ከህርኪቪር በ ነጸከርከ ከሃፎ ኩፎርበ ሄ ከሮ በከርቪቨር ዐ ዐከርና ጂከ ከርርበቧበር ርፎበርበ በክከር ፀዑ ሀከር ፀር ሀ ክኪ ከ ከ ኩፍ ከ ፎጴር ዐሃ ከ ከ ከ ከህከ ዐ ጻህክከልሏበርር ዐ ከ ልበርፍ ከ በ ኮኮሃ ከ ዐከርር ህ ፌቪላዞፒ ገዝ ጻፒሂ ፒዚርፒኣሬእኣር ዐቧር ልሀህህቭርጺኢኪ ል ርርቧር ሏኗርነበርኡ ቪርቧዚቪቧክ ጴ ቪርርክር ላ ከ ከ ከ ከበብርቪሮፀ ከሃ ዐ ከር ጺበ ነር ህከ ከ »ከ ርፀበ ዐ ርሀፎፎ ከሃ ከፎ ላህከበቨሃ ህበሰበርእፎ ከዩ ርከሃ ከፎ በህርኪቪኗር ዐ ርርከ ደ ከ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም በ እሁዌሺቪ ሪፎቨ እርከ ዞፅፎ ለ በዚህ አዋጅ አንቀጽ በተደነገገው መሠረት ሜኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ የኤክሳይዝ ቴምብር ሊለጠፍባቸው ይገባል የተባሉ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች ማቅረብ ሐ የኤክሳይዝ ታክስ አገልግሎቶች ማቅረብ የሚከፈልባቸውን መ ሚኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ ፈቃድ የማግኘት ግዴታ በሚጥልባቸው ሌሎች ሥራ ዘርፎች መሠማራት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገውን በመተላለፍ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች በማምረት ወይም አገልግሎቶችን በመስጠት ሥራ ሳላይ የተሠማራ ሰው ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ጵጳ የተጣለውን የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፍል ይገደዳል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፍል የሚገደድ ሰው ሀ በታክስ ባለሥልጣኑ በተጠየቀ ጊዜ ታክሱን ወዲያውኑ መክፈል አለበት ለ ከኤክሳይዝ ታክሱ በተጨማሪ በዚህ አዋጅ እንዲሁም በታክስ አስተዳደር አዋጅ በተደነገገው መሠረት በወንጀል ተጠያቂ ይሆናል እንዲሁም ቅጣትና ወለድ እንዲከፍል ይደረጋል ለፈቃድ ማመልከቻ ስለማቅረብ ፅ በዚህ አዋጅ አንቀጽ በተዘረዘሩት የሥራ መስኮች ለመሠማራት የሚፈልግ ሰው በአንቀጽ ከተዘረዘሩት መካከል ለሚሟሠማራበት የሥራ መስክ ፈቃድ እንዲሰጠው ለታክስ ባለሥልጣኑ ማመልከቻ ማቅረብ አለበት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ጳ መሠረት የሚቀርብ ማመልከቻ ሀ በተፈቀደው ቅጽ መሠረት ሊቀርብ ለ የፈቃድ ክፍያ ሊከፈልበት ሐ በባለሥልጣኑ በተወሰነው አኳኋን ሊቀርብ ይገባል ከ ከ በቦቨ ከሀ ዐ ከ ር ከሃ ከ እብ ህበ እብር ፎ ዊጂርፎ ሾ ር ከ ርር ነርር ከ ርገባበ ዐህ ዐ በሃ ዐከር ርህሃ ሀ ክከርከ ከፎ እበበፎ ከሃ ርርቨሃር ሃ ርርክበር ል ርፎበሮፎ ል ሀኪኳ ኳከ ርከር ርኳርከ ፀ ኮ ፀእርከ ፀካርር ርክክሃርከከከ ዐ ጻክከለበርር ከ ልብበርፀ ከ ኩር ከር ርእር ፎኦር ከር ፀጁርከፎ ኘ ከፎ ሀርበርበ ከ ከ እ ሠኪ ህከ ሀሃ ከር ህር ከበ ጻህከልከርር ከ ልር ከ »ሃ ከር በበርፎሃ ህክከ ከ ከሃ ከር ሊህከ ከ ከ ኩፍ ሀበከ በሃ ዐበሃ በ ፎሸፎ ህ ኽ ከር ዐ ህበ ከ ርከክ ዐ ከር እ ዲበክበበከኬ ኢ ኢኪኔ ርርኢቧ ለ ከ ኳከ በፎከበ ክበቨቪእከር በሃ ከ ርበ ዐርበ ልብርር ከ ኮኮሃ ከፀ ለክከቨሃ ርርከ በሃ ከ ዐርርቨርብ ህክብር ላበርፍ ላከ ኮዐርኪ በፎ ጻህክኩለከር ዐ ከ ላክርፎ ከ ከር ሀ ከ ክፎከ ሁን ርርዐፎ ኩሃ ሀከር ዐርርኩርብ ርር ር ክከ ከ ለህቨከበኋነ ከር ዐርርበከፀብ ከበ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም እ ዐቪ እ እየቪርኪ »ፎፎ ክፍል ሁለት ዚ ዥ ፈቃድ ስለመስጠት ዐ ርርክር ፈቃድ መስጠት ጳ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆኖ የታክስ ባለሥልጣኑ በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት የሚቀርብለትን ማመልከቻ በመመርመር ለአመልካቹ ፈቃዱን ሊሰጥ ወይም ሊከለከል ይችላል የታክስ ባለሥልጣኑ ፈቃድ ሊከለክል የሚችለው የሚከተሉት ሁኔታዎች መኖራቸውን ሲያረጋግጥ ይሆናል ሀ አመልካቹ በዚህ አዋጅ ወይም በታክስ አስተዳደር አዋጅ መሠረት በታክስ መሰወር ወይም በታክስ ማጭበርበር ወንጀል ተከሶ የተፈረደበት ከሆነ ለ አመልካቹ በማናቸውም ሕግ እምነት በማጉደል ወይም በማጭበርበር ወንጀል ተከሶ የተፈረደበት ከሆነ ሐ አመልካቹ የከሰረ ወይም ዕዳውን ለመክፈል ያልቻለ ከሆነ ይ በኪሣራ ምክንያት ሀብቱ በመጣራት ላይ ያለ ወይም ባለአደራ የተሰየመበት ከሆነ መ ማመልከቻው የቀረበው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት ከሆነ በማመልከቻው የተመለከተው ፋብሪካ ማምረቻ መሣሪያ ምርቱን ለማምረት ወይም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለመከታተል በቂ ካልሆነ በማናቸውም የታክስ ሕግ መሠረት ትክክለኛውን ያልያዘ ወይም ሠ አመልካቹ በተደነገገው የሂሳብ መዝገብ በማናቸውም የታክስ ሕግ የተጣለበትን ግዴታ ያልተወጣ ወይም በታክስ ባለሥልጣኑ በተጠየቀው መሠረት በተወሰነ ጊዜ ውስጥ የሂሳብ መዝገብ የመያዝ ግዴታውን ለመወጣት ግዴታ ለመግባት ያልተስማማ ረ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ሀ ለ ሐ እና ሥሠ የተመለከተው ከአመልካቹ ጋር ግንኙነት ያለውን ሰው የሚመለከት ሲሆን ይህ አንቀጽ ተፈፃሚ የሚሆነው የታክስ ር ዐ ርርክኔር ካዝከ »ነክቬ ከ ከ ጻህኩ ላር ከህ ላብር ከ ላህክዐበ ከ ር ከ ኮ ክበብር ላበር ሃ በ። ፎበ ከፎ ከር ክከ ርር ከ ላህከበቨ በሃ ር ዐከርከከ በ በር ከ ከሁ ርከ ከ ከርበ ርክነርፎ ዐ ዊዛኽ ህክር ከ ርኬ ከ ላበኪ ዐርኬ ከ ከ ሀ ከ ኩርርበ ርዐክነርጩ ከ ቨፍር ሃከባቫበ በሀከበ ህበ ቧሃ ከ ከ ኩፀፎበ በፎርበየፀ ኩበእሀ ዐ ኛርበ ከ ባከኪ ዐ ፎርፎሃርከ ከፀ ር ቢ ሀከርቢ ከ በርህሸር ዐ ህሕርከ ከ ርሃ ባ ር ከ ከ ከ ርህ ዝገቧዉኳርህሸር ዐ ፀርዝሸር ሀጁርከ ሯፎ ከ ዐክ ከ በ ዐ ርር ርባክቪር ህከበር ቢሃ ከ ከርቦለፀ ርዐጩሀቨ ከ ከከከ ህክ ዐ ከፍ በ በ ርፎ ርዐሃ ክባከ ከ ዊኽ ቦ ኦፐቦዐፎ ፎር ኳባከ ሀኛፎበ ህዝበ ሸበር ርባርበ ከሃ ከር ላህከከ ቁ ኮሀከ ር በ ዐ ክኩ ልቭርፍ ዲርፍ ሀሃ ኪ ርፍ ከ በ ከ ለህከበነ ቨ ከ ከር ርር ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ፐርር እሁቪ ያርቪር እ እሸ«ርከ »ፍ ባለሥልጣኑ ከአመልካቹ ጋር ግንኙነት ያለው ሰው ፈቃድ በተጠየቀበት የሥራ መስክ ውስጥ የሚሠማራ ለመሆኑ በቂ ጥርጣሬ ያለው በማሟሆንበት ጊዜ ነው በዚህ አዋጅ መሠረት ከሚሰጠው ፈቃድ ጋር በተያያዘ የታክሱ ባለሥልጣን አስፈላጊ መስሎ ከታየው የውል ቃሎችና ሁኔታዎች ወይም ገደቦች እንዲኖሩ ሊያደርግ ይችላል በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት የፈቃድ ማመልከቻ ለሚያቀርብ ሰው የታክስ ባለሥልጣኑ በማመልከቻው መሠረት የተሰጠውን ውሳኔ ማመልከቻው ከቀረበበት ቀን ጀምሮ በሚቆጠር የቋ ቀን ጊዜ ውስጥ በጽሁፍ መግለጽ አለበት ማመልከቻው ውድቅ የተደረገ ከሆነ ውድቅ የተደረገበት ምክንያት መገለጽ አለበት በዚህ አዋጅ መሠረት የሚሰጠው ፈቃድ በታክስ ባለሥልጣኑ በተሰጠው ፈቃድ ላይ ከተመለከተው ቀን ጀምሮ የሚፀና ሲሆን በዚህ አዋጅ አንቀጽ ጳ መሠረት ካልተሠረዘ በስተቀር ላልተወሰነ ጊዜ የፀና ይሆናል የፈቃዱ ቅርጽ ፅ በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት የሚሰጠው ፈቃድ በፀደቀው ቅጽ መሠረት የሚሰጥ ይሆናል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለሚያመርት ሰው የሚሰጥ ፈቃድ የሚከተሉትን መያዝ አለበት ሀ አምራቹ እንዲያመርት የተፈቀደለትን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን ዕቃ ምድብ ወይም ምድቦች ለአምራቹ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች እንዲያመርት የተፈቀደለትን ፋብሪካፋብሪካዎች በዚህ አንቀጽ መሠረት በተሰጠ የተመለከተው ፋብሪካ ማምረት የሚችለው በፈቃዱ የተመለከተውን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን ዕቃ ምድብምድቦች ብቻ ነው ፈቃድ መሠረት በተሰጠ ፈቃድ ፋብሪካ የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማምረት የሚችለው አምራች በሚል የተመለከተው በዚህ አንቀጽ በተመለከተው የተጣለባቸውን በፈቃዱ ላይ ሰው ብቻ ነው ኪከ ፎከከሃ ክእዐርርፎ ከህ በሃሂርብ ሀከር ርዐርቪ ዐ ከፀ ርቨሃቨሃ ዝከርከ ከር ሀ ርር ከ ላክከዐበቪቨ በሃ በሮር ኪርከ ፎበበ ር ርር ሀፎ ከ ከርርበ በበ ከ እር ከ» ላህከዐቨቨሃ ከ ደፍ ከ ህበበር ዲርፀ ኣካ። በዐኪኔ ዐ ቪርኗቧር ርኬ ላ ከርበ ክክ ከ ከር ከከ ርኘ ዐህ ከ ሃ ርበሀር ኮርር ከር በበ ከር ርርበ ከር ከር ር ህ ከ ርሮ ርጂኞ ነርር ርርበ ከርብ ርዞሃ ከር ርርበ ፀኛርቪሃ ከር ሀርፍ ህ ላ ርበ ሀ ከ በክሃ ዘከር ልህከቨ ጽበ ከ ከርርበብ ኪ ር ርብሃ ሀከ ቧርከህዢሃ ር ኳከርከ ከፎ ርፎበፎ ከ ከርፎ ከሃ ርከከፎ ከር ከበ ር ር ከህበ ጽዐርከ ቧ ከበኪዢር ዐ ከ ር ርከሂኛቪሃ ርከህሂበር ርበፀ ዐከ ከሃ ከ ሀኪ ርፎ ሃ በ ጺርከ ከር ርርበ ኪ ዐ ኸ ከር ር ከርርበርብ በበዚርቪሸኗርር ከር ከሃ ርከበር ከር ከርዐሃ ኪ ከ ከ ከር ዩቢ ህ በህኳርክቨር ፎጁርከ ላ ከከበርክ ሀክቤር ጓኳከልቨርር ከ ኩር ኳዚከ ከ ሊህከከ በ ከ ር ከበርቪከ ህከበር ህከ ልከፀፎ ር ከ ሊዐብርፍፎ ክከርርር ከ ርፌፍ ዝ ዝበኮበ ክብከበ በ ጳከፎፀ ሀከ ፀኛፎበ ር ከ ፎህር ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር ድ መጋቢት ቀን ሺ ዓም እዘዩፀዝ ሪፎበፍ እ እዘርኪ »ፀፎ ለ በሌላ ማናቸውም ሁኔታ ማስታወቂያውን ለመላክ ምክንያት የሆነው ሁኔታ ባጋጠመ በ ቀናት ውስጥ ለታክስ ባለሥልጣኑ እንዲደርስ መደረግ አለበት ክፍል ሦስት ፈቃድን ስለማገድና ስለመሠረዝ ፈቃድን ስለማገድ ጳ የታክሱ ባለሥልጣን ከሚከተሉት ምክንያቶች በአንዱ በዚህ አዋጅ መሠረት የተሰጠውን ፈቃድ ማገድ ይችላል ሀ ፈቃድ ከተሰጠው ሰው የንግድ ሥራ ጋር በተያያዘ በዚህ አዋጅ አንቀጽ ሀ ለ ወይም ሐ የተዘረዘሩ ሁኔታዎች ያጋጠሙ እንደሆነ ለ ፈቃድ የተሰጠው ሰው በዚህ አዋጅ ወይም በታክስ አስተዳደር አዋጅ በተመለከተው መሠረት ተገቢውን የሂሳብ መዝገብ ያልያዘ ወይም ማናቸውንም በዚህ አዋጅ የተጣለበትን ግዴታ ያልተወጣ እንደሆነ ሐ ፈቃድ የተሰጠው ሰው በፈቃዱ የተመለከቱ ሁኔታዎችን የጣሰ እንደሆነ መ ፈቃድ የተሰጠው ሰው ለታክስ ባለሥልጣኑ የሀሰት ወይም አሳሳች መረጃን የሰጠ እንደሆነ ሠ የተፈቀደለትን አምራች በሚመለከት በፈቃዱ የተመለከተው ፋብሪካ ማምረቻ ወይም መሣሪያ ኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት ከዚያን ጊዜ በኋላ አጥጋቢ ሆነው ያልተገኙ እንደሆነ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የታክስ ባለሥልጣኑ ፈቃድን ያገደ እንደሆነ ፈቃድ ለተሰጠው ሰው ፈቃዱ የታገደ መሆኑን የሚገልጽ ማስታወቂያ በጽሁፍ መስጠት አለበት ፈቃድን ለማገድ የተሰጠ ውሳኔ ተፈፃሚ የሚሆነው በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት ማስታወቂያው ከተሰጠበት ቀን ጀምሮ ነው በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት ፈቃዱ የታገደ መሆኑን የሚገልጽ ማስታወቂያ የደረሰው ሰው የዕግዱ ማስታወቂያ ከተሰጠበት ቀን ጀምሮ በ ቀናት ውስጥ ወይም የታክስ ባለሥልጣኑ በሚሰጠው ተጨማሪ ጊዜ ውስጥ ዕግዱን በመቃወም የይግባኝ ማመልከቻ ለባለሥልጣኑ የታክስ ቅሬታ አጣሪ የሥራ ክፍል በጽሁፍ ሊያቀርብ ይችላል ከ ቧሃ ከ በነ ሀ ከ ፀሃይ። ከ ላዝከከሃ ርር ዐዐ ከ ኪ ከርፀበ ህክበፎ ሊብር ከ ርበርርቨክ ርፀበ ዚር ፍበቬር ከ ከ ር ርቪ ከ ከከርር ርዉ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ እቨ ቪ እ እብአርኪ ዐ ገጽ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ፈቃድ ለተሰጠው ሰው የተሰጠው ፈቃድ መሠረዝ የኤክሳይዝ ታክስ መክፈልን እና የኤክሳይዝ ታክስ ማስታወቂያ ማቅረብን ጨምሮ ፈቃዱ ፀንቶ በነበረበት ጊዜ ባከናወነው ወይም ባላከናወነው ማናቸውም ተግባር ምክንያት በዚህ አዋጅ ወይም በታክስ አስተዳደር አዋጅ መሠረት የሚኖርበትን ተጠያቂነት አያስቀርም የፈቃድ መታገድ ወይም መሠረዝ የሚኖረው ውጤት ጳ የተፈቀደለት አምራች የተሰጠው ፈቃድ የታገደ ወይም የተሠረዘ እንደሆነ ሀ አምራቹ ሀ የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ዕቃዎች የማምረቱን ተግባር ወዲያውኑ ማቆም የኤክሳይዝ ታክስ በተጣለባቸው በእጁ በሚገኙ እቃዎች ላይ ያልተከፈለውን የኤክሳይዝ ታክስ ወዲያውኑ መክፈል ኘጀ ከታክሱ ባለሥልጣን በሚሰጠው መመሪያ መሠረት በአምራቹ ፋብሪካ ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ማስወገድ አለበት ለ የታክሱ ባለሥልጣን ፅ የተፈቀደለት አምራች በፋብሪካው ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች በታክሱ ባለሥልጣን ወደፀደቀ ቦታ እንዲያዘዋውር የማዘዝ እና በዚዞ አዋጅ የተደነገጉ ግዴታዎች መፈፀማቸውን ለማረጋገጥ እና የመንግሥትን ገቢ ለመሰብሰብ አስፈላጊ እስከሆነ ድረስ የታክሱ ባለሥልጣን በታክስ አስተዳደር አዋጅ አንቀጽ ጣ መሠረት የአምራቹን ፋብሪካ እና በፋብሪካው ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች መያዝ ይችላል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን አገልግሎቶች ለማቅረብ ፈቃድ የተሰጠው ሰው ፈቃዱ የታገደ ወይም የተሠረዘ እንደሆነ ባለፈቃዱ ሀ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን አገልግሎት ማቅረቡን ማቆም እና ለ የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው አገልግሎቶች ላይ ያልተከፈለውን ታክስ መክፈል ለጴበሃ ከከከከ ዐ ከሃ ከርርበ ህበበርቫ ከ »ከኬ ዐ ከር ላበሀ ር ቢ ርዐር። ዐ ኣርከ ቤርር ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም እፍ እ እርርኪ ሀፎፎ ፈቃድ የተሰጠው ሰው በአቤቱታ አጣሪ የሥራ ክፍል በተሰጠው ውሣኔ ቅር የተሰኘ አንደሆነ ውሣኔው በተገለፀለት በ ቀናት ውስጥ ለግብር ይግባኝ ኮሚሽን ይግባኝ ሊያቀርብ የሚችል ሲሆን የይግባኙ ማመልከቻ በ ቀናት ውስጥ ለታክሱ ባለሥልጣን እንዲደርስ ማድረግ አለበት ስለይግባኝ ፅጳ የግብር ይግባኝ ኮሚሽን በዚህ አዋጅ አንቀጽ መሠረት የቀረበለትን ይግባኝ በታክስ አስተዳደር አዋጅ በተደነገገው ጊዜ ውስጥ መርምሮ ውሳኔ መስጠት አለበት በግብር ይግባኝ ኮሚሽን የተሰጠው ውሳኔ የሕግ ስህተት አለበት ብሎ የሚያምን ፈቃድ የተሰጠው ሰው ወይም የታክስ ባለሥልጣን ውሳኔው በተሰጠ በቋ ቀናት ውስጥ ይግባኙን ለፌደራል ከፍተኛው ፍርድ ቤት ሊያቀርብ ይችላል ምዕራፍ አራት የኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ያኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ የሚደረግ ቁጥጥር ፅ ፈቃድ በተሰጠው አምራች ፋብሪካ ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች በታክስ ባለሥልጣኑ የኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ከዚህ በኋላ የኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር በሚል የሚጠራ ይደረግባቸዋል በዚህ አዋጅ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር የሚደረገው ከሚከተሉት በቀደመው ጊዜ ይሆናል ሀ ፈቃድ በተሰጠው አምራች ፋብሪካ ውስጥ የሚገኙ ፅቃዎች በኢትዮጵያ ውስጥ ጥቅም ላይ እንዲውሉ ከፋብሪካው እስከሚወጡ ለ ዕቃዎቹ ከኢትዮጵያ ውጭ እስከሚላኩ ወይም ሐ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ወይም በዚህ አዋጅ አንቀጽ ፅ ሸ መሠረት ዕቃዎቹ ከአገልግሎት ውጭ እስከሚደረጉ ወይም እስከሚወገዱ ድረስ ዕቃዎች በኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ስር እስካሉ ድረስ ለሊ በ ርቬዐበ በከከ ኳሸከ ከከ ኢ ሂከፍ ቪርየፎጁ ከ ሃ ከ ከቢከር ሀ ክከ ከር ላኮ ኢ ከ ዣፎ ኣቪከ ቧከር በር ዐሰ ከ ፀዣርፎ ሀከር ልህዐቨሃ አከ ከ ጳኮ ዐዐኬኬ ጺከ ሀዐ ላዐዐ ከፀ ላዞዐ ኬ ከ ከር ከ በርፎበበር ከ በ ርርከር ኣባከ ለሊብርፎ ከ ር«በከ ኣከበ ከ በበር ርርበኮርበ ከሃ ከር ልበከኪ ርሀኪ ሪ ላከሃ ኮሃ ፎፀሃፀ ከሃ ከ በርኪ ዐ ከ ላኮ ቤ ሃ ከ ከ ባህከከ ዐ ዝባርበ በጸሃ ርዐቪ ከ በፎ ዐ ከፎ ብፎርኗ ቪቨላየፒ ሀ ጀኣኳርፍ ፐላኣ ርዐእፐዚዐፒ ርከር ህክብርፒ ኒር ኬ« ርከፍ ፎ ከር ርዐሃ ር በበርኪዝር ከ ከፎ ዞከር ከር ለህከዐበነ ከርር ቪ ዩቬርብ ርጂርፀ ርዐከ ከ ከፎ ህከር። ከህርሀበ ከበርፎ ከር ርርክክ ከ ፀበ ፀርከ ከከ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር ድ መጋቢት ቀን ቪ ዓም ፐሀ እ ፎቪዩ እ እዢርኪ ጧ መበፀደቀው ቅጽ መሠረት የመጨረሻ ምርቶችን ምዝገባ ማከናወን እና በዚሁ ቅጽ ላይ በፋብሪካው የተመረቱ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች እና ከፋብሪካው የወጡ ዕቃዎችን መመዝገብ እና በየወሩ መጨረሻ የምዝገባውን ሚዛን ትክክለኛነት የማረጋገጥ ሠየኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው በፋብሪካው ውስጥ ጥቅም ላይ በዋሉ ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለ መሆኑን የማረጋገጥ ረ ሚኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ እንዲሟሉ የሚጠየቁ ሁኔታዎችን የማሟላት ግዴታ አለበት ለዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ለ ሀ አፈፃፀም የታክሱ ባለሥልጣን በሚያወጣው መመሪያ ተፈላጊ የሆኑ የመለኪያ ወይም የመቁጠሪያ እንዲሁም ሌሎች አስፈላጊ መሣሪያዎችን ተፈላጊ ባህሪያት ሊወስን ይችላል የታክሱ ባለሥልጣን ሀ ለዚህ አዋጅ አፈፃፀም አስፈላጊ ሆኖ ካገኘው በማናቸውም ጊዜ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ናሙና ከአምራቹ በነፃ የመውሰድ መብት ያለው ሲሆን እነዚህ ናሙናዎች የታክስ ባለሥልጣኑ በሚሰጠው ውሳኔ መሠረት ሊወገዱ ወይም ለአምራቹ ሊመለሱ ይችላሉ ለ በጽሁፍ በሚወስነው አኳኋን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ባለቤት የኤክሳይዝ ታክሱን ሳይከፍል ለገበያ በማይውል መጠን ከፋብሪካው ናሙናዎችን እንዲወስድ ሊፈቅድ ይችላል ከአልኮል ማጣሪያ ፋብሪካ ውጭ የአልኮል ማጣሪያ መሣሪያን መያዝ ወይም መጠቀም የቲከለከለ ስለመሆኑ ጳ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆኖ ፈቃድ ከተሰጠው የአልኮል ማጣሪያ ፋብሪካ ውጭ ማናቸውም ሰው የአልኮል ማጣሪያ መሣሪያን መያዝ ወይም መጠቀም አይችልም ፀ በ እርኮ በበከር ፀ ርርህክ ከር ሀሀዐሃር በ ርበር ከርርበ ሀርህ ፀአርኮ ከበርቪዘር ከርር በርከህሃርርር ከከመፎቬኗ ከ ከበቧርፎ ሀከር ርርከ ከሕ ፎቧ ዩርከ ከከ ፎ ፌዴ በህፎ ከ ፎር ኮ ዐበ ከሃ ዊጂርከ ርክከፎ ከር በ ርነ ክከ ከ ዐከር ፀባክቨርህበርበ ከቧሃ ከፎ ዐርበ ከር በፎርቪሂር ክ ከ ጻክልብርፍ ከ ልብር ከ ላህከዐበሃ ከ ኮሃ በዝርርከሃር ርሃ ከ ፍባክርበፎበ ዝበህበ ፎፎበደ በፎነህርፎ ከ ኪርከ ከ ፍባሀ ሃ ከፎ ባ ከኢ ላህከቨ በሃ ከሃ በር ኗ ዐ ጂርከ ሸር ርከር ርከ ዐ ከር ርበ ከ ልህከሃ በሃ በርዝ በርርርሃ ሃ ርከ ሀፎ ከ ከ ዐ ዐ በር ከር እበህኳርቢኗር ከሀ ልህከሃ ሺሃ ብክርቪ ከ ዴ ከ ከር ኬርከ ክገ በቪፎበ ርበ ከ ልህከበሃ በሃ በ »ኳቨ ከ መኸክ ፍጁርኩ ሀ ኣከርከ ፐፎ ዐ ከዐ ርዐዝአበፎር ህበፌፎ ኣከዐሀ ዞጳንፐበፎከ ዐ ፈከፎ ፎኤርፎ ኢ ከፎፎክ ኤኗኗእዷዬ ዐር ኗዐ ዐከኪርርአኗ ከቧ ከነ ወቨር ክርርብበርሂ ኮከቨር ክሽከ ሀቪፎክዐር ከ ከ ህኩ ልበርዩ ዐ ከ ላቨር ኾርበ ዐከር ከ ከርርበበ ዐከር ርርከበር ከ ከዞ ዐ ህ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም ሀ እርፀኸ እ እርኪ ሀ የታክሱ ባለሥልጣን የሚጥላቸው አስገዳጅ ከፀ ለክሕዐቨ በ ሀቨክዚ ጽከህ ሁኔታዎች እንደተጠበቁ ሆነው በሚከተሉት ፎርዩ ርከ ርዐከዐ ከፀ ምክንያቶች ባለሥልጣኑ ከተፈቀደለት የአልኮል ልህከዐሃ አሃ ከ ከሀ ማጣሪያ ፋብሪካ ውጭ ሌላ ሰው የአልኮል ኮሃ ኮ ዐከር ከበ ርርበ ማጣሪያ መሣሪያ እንዲይዝ ወይም ዐ ፎርቨ በ ክዌከርበ ከፎ እንዲጠቀምበት ባለሥልጣኑ ሊፈቅድ ይችላል ሀ የአልኮል ማጣሪያ መሣሪያን ለሽያጭ ሀ ከሃ ከ ከዚ ከርፎፎዐ የሚያመርት ወይም የሚይዝ ሲሆን ሀቨ ከፀ ዐ ለ መሣሪያው የተያዘው ወይም ጥቅም ላይ ኩ ህ ርእክ የሚውለው ለሙከራ ለጥናት ወይም ርበከር በ ለሳይንሳዊ ምርምር ዓላማ ሲሆን ሕሐየአልኮል ማጣሪያ መሣሪያው የተያዘው ወይም ር ከር በህከርቪቨር በ ጥቅም ላይ የሚውለው ከአልኮል መጠጦች ር ዐከ ከኪ ኮ ውጭ የሆነ ሌላ ምርት ለማምረት ሲሆን ከፋብሪካ ወጪ እንደተደረጉ የሚቆጠሩ ዕቃዎ ርእቤርበ ር ጳ የተፈቀደለት አምራች የታክሱን ባለሥልጣን ሊ ርርበ አበበርከዘፎኸ ክሕ ርቧከከዐ በሚያረካ አኳኋን በፋብሪካው የተመረተውን ርርኪ ከር ክርቪኪ ዐ ከር ላህከ የኤክሳይዝ ቴምብር እና ሌሎች ምልክቶች ጳ ሚኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ የሚከተሉትን የተፈቀደለት አምራች በትክክል ባመረተው እና የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ዕቃ ብዛት በማስረጃ ማረጋገጥ ያልቻለ እንደሆነ በአንድ ወር ውስጥ ተመርቷል በተባለው እና ሊመረት ይችላል ተብሎ በሚታመነው መካከል ያለውን ዕቃ ከኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ውጭ ከፋብሪካው ወጪ እንዳደረገ ይቆጠራል የተመረተ ዕቃ በሚመዘገብበት ሰነድ ላይ በተመዘገበው መካከል ልዩነት መኖሩን ያወቀ እንደሆነ ይህንኑ ወዲያውኑ ለታክሱ ባለሥልጣን ማስታወቅ አለበት ምዕሪፍ አምስት የኤክሳይዝ ቴምብር ሊወስን ይችላል ሀ የኤክሳይዝ ቴምብር ሊለጠፍባቸው የሚገባ የኤክሳይዝ ታክሰ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለ ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ በሆኑ የአልኮል ምርቶች ላይ ሊደረግ የሚገባውን ምልክት ሐ የኤክሳይዝ ቴምብር እና ሌሎች ምልክቶች የሚለጠፉባቸውን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የአስተዳደር ሥርዓት ከሃ ባህበክከቨ ርእርኮ ከከህርከቪርበ ከ ከፎ በርርክበር ከ ፎክሃዩ ከ ዩጹር ር ከ ከ ነከርከ ከር ርዐበርሃ ላ ከርርበ በበርቢዘርፎ ከ ከሃ ከ ልላህዐሃ በሃ ፎሀበር ከፎከናፎርበ ከ በህርሀርኗ ርህ ቪ ርርዐር በኛርበኘ ከር ከአርቢዘር ኩፎርከበር ፎ ከፎ ፎዞበርሃ ርቪላጄ ነሺ ጄሏርፍሂ ሏእኞ ርኗህ ቧቧ ዐክርፒ እህቧር ፐከዕ እብፎ ቨከቧሃ ኩሃ በ። ከ ርጂር ህከርከ ዐፀኳር ሀ ከ ከዩ ከ ኤ ከ በ ከጠ ከ ኩር በጸር ዐቤ ሀ ሀ ፎ ፍጂፎበሀ ሀ ሀሮ ከ ሃ በበበፎበርበ ርጂር ሀ ፀጺርከ ደ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም እፍልቪ ቨፍ እር እሸዝርከ ሀ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተመለከተው ቲመላሽ ፅ በአገር ውስጥ የተመረቱ ወይም ከውጭ አገር መ የኤክሳይዝ ቴምብር ወይም ሌሎች ምልክቶች የሚሜለጠፉበትን ቦታ እና ጊዜ የታክሱ ባለሥልጣን በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የኤክሳይዝ ቴምብር እና ሌሎች ምልክቶች እንዲለጠፍባቸው በታዘዙ ዕቃዎች ላይ የሚለጠፈውን የኤክሳይዝ ቴምብር እና ሌሎች ምልክቶች ዓይነት እና ይዘት በሚመለከት አገራዊ ተነባቢነት ባላቸው ሁለት ጋዜጣዎች ቢያንስ ለሁለት ጊዜ ያህል ማስታወቂያ ያወጣል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች የተመረቱት ለውጭ ገበያ እንዲላኩ ወይም ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ በተራ ቁጥር እና ለተዘረዘሩ ሰዎች የሆነ እንደሆነ በእነዚህ ዕቃዎች ላይ ለሚደረገው ክትትልና ቁጥጥር እንዲያመች ሚኒስትሩ በሚወስነው አኳኋን በዕቃዎቹ ላይ ልዩ ምልክት ሊደረግ ይገባል ሚሜኒስትሩ በሚያወጣው መመሪያ መሠረት የኤክሳይዝ ቴምብር ከመለጠፉ በፊት ማናቸውም ሰው በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ፅ የተዘረዘሩትን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች የኤክሳይዝ ቴምብር እንዲለጠፍባቸው ከተቀመጡበት ቦታ ማንቀሳቀስ አይችልም ቢኖርም የታክሱ ባለሥልጣን በተለዩ ሁኔታዎችና ከሚኒስትሩ አስቀድሞ ፈቃድ የተገኘ ሲሆን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ፅቃዎች የኤክሳይዝ ቴምብር ሳይለጠፍባቸው ከኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ውጭ እንዲሆኑ ሊያደርግ ይችላል ምዕራፍ ስድስት ስለተመ የመጡ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ፅቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ ከተከፈለባቸው በኋላ ከሚከተሉት ሁኔታዎች አንዱ ያጋጠመ መሆኑን የታክሱ ባለሥልጣን ያረጋገጠ እንደሆነ በአምራቹ ወይም በአስመጪው በሚቀርብ የዕሑፍ ማመልከቻ መሠረት የተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ ሊደረግ ይችላል ከር ኮርር በር በእከደ ርጻጺር ከ ልሏህከሃ ከ ኩሃ ከከርር ኩር ከ በ ር ከና ከርኮዐ ዐ ርርህኢ ዐርሃ ከር ከኾ በ ህኢርር ክሀ ከፎ በአር ሀርቨር ዝበበር ጻኩእብርር ሀከ ሊብር ርጂከ ፎር ከበበበርኪቪሂር ዐ ርነርሃ ከ እ በ ከክር ጓፀርዐበ ጓርከርክ ከ ከ ከር ገሺበኗ ህከ ክርከ ርዐከ ከር እበፎ አሃ ኮርሃ ፎ ቪከር ቪኗርአ ከቪርበ ዐቨ ከፍ ላ ኮ ከ በ ርበበዐዣፎ ፎጁርከ ፎ ዐር ኣህከላር ሀ ከሮ ኮርፍ ፎ ዐሆ ቧ ዐ በ ከፍ ከሂፎ ከርርበ በኳር ኣኳባከ ከዐ ርርከርፎ ነነከ ከፎ በፐርርቨህር ኣጻህከሏር ከ ክጻርፎክ እዐከጹከኬበ ላህከዐሃ ከነ ርርክክበርር ከ ኮዐ ከሮ እብበፎዌ ዐዥ ርክበህ ርጺርኮር ፀጸር ርዐክጄ ክባከህ ኗ ጂርፎ ኾ ክ ከር ደ ፌቪኒፒኒቪቪ ፒርሂእዐኃ ክህበበ ርጂርር ከ ከርርበ ኮ ከሃ ኮበ ከ አበፌርኪዘር ዐ በሀፎ ከኮ ከ ላከሃ ከ ርከር ኣገ ርበ ከርኪ ኮሃ ከር »ኪ ርክህበ ከ ርኢርፎ ሀ ከ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ርብ እፍፀጠሽቪ ቨፍ እህ ኞ እየፀርኪ ዞፀመ ሀ በኢትዮጵያ ውስጥ ጥቅም ላይ ከመዋላቸው በፊት ወደኢትዮጵያ በመጓጓዝ ላይ እያሉ ፅቃዎቹ ከጥቅም ውጭ የሆኑ ወይም የተሠረቁ እንደሆነ በኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር ስር ያሉ ዕቃዎች ከጥቅም ውጭ የሆኑ ወይም የተሠረቁ እንደሆነ ደ በሽያጭ ውሉ መሠረት ገዝዢርው ዕቃውን ለሻጩ የመለሰ እንደሆነ ለ የኤክሳይዝ ታክስ ከተከፈለ በኋላ ፈቃድ በተሰጠው ወይም በተመዘገበ አምራች ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የሆኑ ዕቃዎችን ለማምረት የዋሉ እንደሆነ የተፈቀደለት ሰው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ፅ የተዘረዘሩትን ሁኔታዎች የሚያሟሉ እንዲሁም የኤክሳይዝ ታክሱን የከፈለ እና ለእነዚህ ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች ከገገርው ምንም ዓይነት ክፍያ ያልተቀበለ መሆኑን በማስረጃ ማረጋገጥ የቻለ እንደሆነ የኤክሳይዝ ታክሱ ተመላሽ እንዲ ደረግለት ለባለሥልጣኑ በጽሑፍ ማመልከቻ ሊያቀርብ ይችላል የታክሱ ባለሥልጣንም የተፈቀደለት ሰው በእነዚህ ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች ላይ ምንም ዓይነት የኤክሳይዝ ታክስ ያልተቀበለ መሆኑን ሲያረጋግጥ የተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ እንዲሆን ሊያደርግ ይችላል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የሚቀርበው የተመላሽ ጥያቄ ከዚህ በታች ከተዘረዘሩት በቀደመው ጊዜ ውስጥ መቅረብ አለበት ሀ ዕቃዎቹ ወይም አገልግሎቶቹ ከተሸጡበት ቀን ጀምሮ በሚቆጠር የአንድ ዓመት ጊዜ ውስጥ ወይም ለ ገገርው በሕግ የከሠረ መሆኑ በተረጋገጠበት ጊዜ በዚህ አንቀጽ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ እንዲሆን የሚቀርበው ማመልከቻ ሀ በፀደቀው ቅጽ መሠረት እና ከርዐዌሯ ከርበ ርከክበፎ ህ ከኮ ከሁ ፀ ከሂ ከርርበ በበር ዐ ኬ በህበበ ከር ህዐሃር ዐ ቨክክ ከሀ ኣጋ ከ ክደ ከኛፎ ከፎርበ በከ ዐ ኬ ኳከ ከር ፍዚር ከ ኩህሃር ከ ፎቪበከር ከፎ ከ ር ርርዐቧርፍ ክከ ከ ርከቪርቪ ከ ፍጻርከ ደ ከ ከህፎ ኩባርከበሃ ከሀርከበ ህር ከሃ ከርርበር ርክርር ፎ ፎጁር ከ ከፎርክበ ላ ርርበፎር ከሃ ኦኮዞሃ ከፍ ለህከቨሃ ፎከበ ዐ ፎኢርፎ ኢ ከር ፎኳርከ ፎጁርከፍ ፎባርፎ ከሃ ከር ርከ ር ጓክከላበከርር ከ ላበርር ከ ከ በ ርርከፎብ ዩር ከ ነርፎ ከ ከ በ ፎርፀኛፎ በበሃ ኮነበርበ ርክ ከር ኮርከ ከ ነገርር ከ ላህከሃ ሃ ፎከበ ከ ክጸር በእ ከር ከ ከ ከር ነገርር ከ ከ ከርበ ርርርነር ላክ ኮዐክኪ ዩክበ ህበበር ኣኳኮላቨርፍ ከ ሊብር ሂሃ ከ በ ከ ፀ ከ ሃዩበ ቨከ ከር በፎ ዐ ከር ፎ ከሮ ፐር ኮ ከ ዐርከ ከፀርሀበ ሃ ነኢ ላከ ኪ በ ፍበበ ህበበ ከ ልብር ከ ከፎ በ ከ ዐርርከር በበ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም ር እፍ ቪ እ እርርኪ በዚህ አንቀጽ መሠረት ርማ ለ በታክሱ ባለሥልጣን በሚወሰነው አኳኋን ሆኖ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ለ መሠረት የሚቀርብ የተመላሽ ጥያቄን በሚመለከት የኤክሳይዝ ታክሱ በተከፈለ በ ወራት ውስጥ መቅረብ አለበት ተመላሽ የኤክሳይዝ ታክስ መጠን የሚወሰነው አስተዳደር አዋጅ በተደነገገው ይሆናል የሚደረገው በታክስ መሠረት ወደአገር ውስጥ ከገቡ በኋላ ተመልሰው ወደውጭ አገር በተላኩ ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለ ከሆነ ወደውጭ አገር በተላኩት ዕቃዎች ላይ የተከፈለው ታክስ በጉምሩክ አዋጅ በተደነገገው መሠረት ተመላሽ ይደረጋል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ ከተደረገ በኋላ ፈቃድ የተሰጠው ሰው ከገገርው ላይ የኤክሳይዝ ታክሱን በሙሉ ወይም በከፊል የተቀበለ ከሆነ የኤክሳይዝ ታክሱን በተቀበለ በቋ ቀናት ውስጥ በተቀበለው መጠን ተመላሽ የተደረገለትን የኤክሳይዝ ታክስ ለታክሱ ባለሥልጣን መመለስ አለበት ቷመላሽ የተከፈለባቸው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎ የተሸጡ ወይም ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ጥቅም ሳይ የዋሌ እንደሆነ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ስለመሆኑ ፅ በዚህ አዋጅ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆና የተመላሽ ክፍያ የተፈፀመባቸው ኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ተመላሹ ከተከፈለ በኋላ የተሸጡ ወይም ተመላሹ ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ጥቅም ላይ የዋሉ እንደሆነ ተመላሹ ባይፈቀድ ኖሮ ዕቃዎቹ ላይ ሊከፈል ይገባ በነበረው ልክ የኤክሳይዝ ታክስ ይከፈልባቸዋል ለማናቸውም ዓላማ የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሸ ክፍያ የተፈፀመበት ዕቃ በእጁ የገባ ሰው ዕቃውን ተመላሹ ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ለመጠቀም ወይም ለመሸጥ የፈለገ እንደሆነ ዕቃው የሚሸጥበትን ወይም ጥቅም ላይ የሚውልበትን ዝርዝር ሁኔታ በሚመለከት ለታክሱ ባለሥልጣን ሪፖርት ማቅረብ እና በዕቃው ላይ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ መክፈል አለበት ከ ህብከ ከ ለህቨከዐበነነሦ ከሁ ሀፎርብ በበከር ኣከበ ከከከ በ ከ ፎ ሀነሃዝበፎበ። ኳከርከ ፎክ ፍኢር ከ ከከ ፎ ከባከሃ በ ዐ ከ በከበር በርበባርበ ክብከ ከር ኮጾኾ ክከርከ ከር ፎህበቤ ኳ ሀር ከ ከ ከፎ ከ ከር ፎጁር ከ ነዐህ ከሃፎ ከፍርበ ኮነከ ከ ከፎ ፀ ከር ፎርኪ ከ ከዐ ኮርርበ ፀቧፎ ካከፍበ ዝከ ከበ ዐቢ ዊርከ ፎዐር ዐ ኳክከርከ ፍበበ ርጂርር ከ ከፎርከበ ክከፎ ከሃ ሀ ፍ ዐ ህፎ ከር ኮዌ ከርፎ ክህከ ከ ክከርከ ከር ፎከበ በር ከ ኮ ከ በዝጠከ ከ ላህከበቨሃ ኳብከ ከ ኮርህ ዐ ከ ሀፎ ከ ከ ኮጴሃ ከር ፎኗርር ከርቪፎክ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም እፍፀበርበ ፎዘፍ እህ እርከ »ዌፎ ቋ ከኤክሳይዝ ክስ ነፃ ቋከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የተደረጉ ዕቃዎች ተመልሰው የታክስ አስተዳደር አዋጅ ተፈፃሚነት የተደረ ዕቃዎ ቲመልሰው ወደ አገር ውስጥ የገቡ ወይም ለሸያጭ የዋሌ እንደሆነ ታክሱ የሚከፈል ስለመሆኑ ጳ በዚህ አዋጅ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆና የኤከሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ወደውጭ አገር ከተላኩ ወይም በዓለም አቀፍ ትራፊክ ለመንገደኞች አገልግሎት እንዲውሉ በአውሮፕላን ላይ ከተጫኑ በኋላ ለአገር ውስጥ ፍጆታ እንዲውሉ በኢትዮጵያ ውስጥ ከጭነት የተራገፉ እንደሆነ አስመጪው ዕቃዎቹ በተራገፉበት ጊዜ ፀንቶ ባለው የማስከፈያ መጣኔ መሠረት በእነዚህ ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ መክፈል አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ከታክሱ ነፃ ተደርገው ወደአገር ውስጥ ከገቡ ወይም ከተሸጡ በኋላ ተመልሰው ለሽያጭ ከዋሉ ወይም ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ጥቅም ላይ የዋሉ እንደሆነ የኤክሳይዝ ታክስ ይከፈልባቸዋል የተሸጡ ወይም ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ የዋሉ እንደሆነ ታክሱ የሚከፈል ስለመሆኑ ፅ ማናቸውም ሰው ከዚህ አዋጅ ጋር በተያያዘው ሠንጠረዥ ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የተደረጉ ዕቃዎችን ወደአገር ውስጥ ካስገባ ወይም ከገዛ በኋላ ዕቃዎቹን መልሶ የሸጠ ወይም ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ጥቅም ላይ ያዋለ እንደሆነ ዕቃዎቹ በተሸጡበት ወይም ከተፈቀደበት ዓላማ ውጭ ጥቅም ላይ በዋሉበት ቀን ፀንቶ በሚሠራበት የማስከፈያ ልክ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ መክፈል አለበት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ለ የተደነገገው ቢኖርም ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ ሆነው ወደአገር ውስጥ የገቡ ተሽከርካሪዎችን በሚመለከት ከታክስ ነፃ መብት የተሰጠው የተፈጥሮ ሰው የሞተ እና ተሽከርካሪው በውርስ ለወራሾች የተላለፈ ከሆነ የኤክሳይዝ ታክሱ አይከፈልም ምዕራፍ ሰባት የኤክሳይዝ ታክስ አስተዳደር በዚህ አዋጅ የተደነገገው እንደተጠበቀ ሆኖ የታክስ አስተዳደር አዋጅ የኤክሳይዝ ታክስ አስተዳደርን በሚመለከት ተፈፃሚነት ይኖረዋል ጄጌርቢዐሂ ፒጄኒርከር ከኗ ሂ ከቴርር ከርዐዐኪ ጅህርከር ክባከሀ ኮፎርርር ከ ከኮነኬ ከ ርቪበከ ከርበ ፀእርከ ከ ከሂፎ ኩክፎከ ህእህርብ ህፎ ዐከ ከ ር ዐዐበ ር ር ከሃ ከሀ ከከ ከ ፎ ከ ከፎ ኮሃ ወጂርፎ ከ ኬርከ ከፎ ፎ ከ ርፍፎ ከፎ ህበር ህበ ከ ፀ ሀኳሀፎ ዐህርከ ፍፍ ርጂር ከ ኩር ርጂር ዐከ በርርከ ህ ጄኔርርጠሀ ጀዚርጪከር ር። ከ ወጂርሮ በእ ከከበር ከር ኣርርዐክ ጻርከርብህር ከ ከ ኮርክከ ከባበሃ ዐኪ ዐ ከ በበበበር በርበበ ኣከ ከ ፀዚርበኪ ከ ሀቢ ከ ከር ኮሃ ዩ ዐቤ ከር ዩ ከፎ ር ርከ ከ ር በርርከ ከር ከቨር በከ ዐ ርከ እዐከጳከበ ከ ነከ ኳህከ ልከርር ከ ላብርር ከሮ ርሮ ሂርከርር ርጂርር ጸ ከ ከ ከፀ ሃከ ኳክከርፎ ቢ ከ ር ከዘ ሀኪ ከ ከ ዐፎ ከ ከከፎ ዐክጠርፎፍከ ከፎ ዐ ሂፎከርር ዘከጩበርበ ከሃ ኣሃ ከባ ዘከርበቧክርፎ ከሃ ከከ ዐቢ ርክላዞፒ ፍጀነፒእ ጄኒርኤፒ ሏኒ ሏውእቨኣቪፍዚፒላፐዐእኣ ሕ ህሀ በ ከ» ላበበ ኮርበክ ከ ህከ ከ ርበ ኦኮኮሃ ኗ ከር ኮር ዐ ከር ኢ ዐ ከ ርኢ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺቫ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቀን ሺ ዓም እፍፀጸቪ ፎቪፍ እህ እዘርከ »ዩ መዝገብ ስለመያዝ በዚህ አዋጅ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ የተጣለበት ማናቸውም ሰው በዚህ አዋጅ በለሥልጣኑ በሚያወጣው መመሪያ መሠረት የሂሳብ መዝገብ መያዝ ያለበት የሂሳብ መዝገብ በታክስ በተደነገገው እና ሲሆን የሚይዘውን አስተዳደር አዋጅ ለተመለከተው በማናቸውም አንድ ወር የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈል ቢሆንም ባይሆንም የእያንዳንዱን ወር ሂሳብ የሚቀጥለው ወር ቋኛው ቀን ከማለፉ በፊት በፀደቀው ቅጽ እና በታዘዘው አኳኋን የተፈቀደለት ለታክሱ ባለሥልጣን ማስታወቅ አለበት የኤክሳይዝ ታክስን የመክፈል ግዴታን ስለመወጣት ፅ የተፈቀደለት አምራ ከማምረቻው ፋብሪካ ወጪ ባደረጋቸው ዕቃዎች ላይ ሊከፍል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ የሚቀጥለው ወር ወኛው ለታክሱ ባለሥልጣን ገቢ ማድረግ አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን አገልግሎቶች የሚያቀርብ ሰው አገልግሎቶች ላይ ሊከፍል የሚቀጥለው ወር ቋ ች በአንድ ወ በአንድ ወር አስመጪው ወደአገር ውስጥ የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ ሊከፍል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎቹ ወደአገር ውስጥ ባለሥልጣን መክፈል ወደአገር ውስጥ በሚገቡ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ ታክሱ የሚሠላው የሚከፈለው ሂሳቡ የሚያዘው እና የታክሱ ዕዳ በአስገዳጅነት የሚሰበሰበው መሠረት ይሆናል በገቡበት ጊዜ አለበት ስምንት ምዕራፍ የወንጀል ጥፋቶችና አስተዳደራዊ ቅጣቶች አስተዳደራዊ ቅጣት ጳፈቃድ ሳይኖረው በዚህ አዋጅ አንቀጽ ለ ሀ እና ለ የተዘረዘሩትን ተግባራት የሚያከናውን ሰው የሚከተለውን ይቀጣል አስተዳደራዊ ጊዜ እና በተመለከተው አኳኋን ጠብቆ ማቆየት አለበት ቀን ከማለፉ በፊት የሚገባውን ታክስ ኛው ቀን ከማለፉ በፊት ለታክሱ ባለሥልጣን ገቢ ማድረግ አለበት የኤክሳይዝ ታክስ በጉምሩክ ሕግ አምራች ር ውስጥ ባቀረባቸው ባስገባቸው ለታክሱ ቅጣት ጀኗርዐብ ዚርርዐኳ ላ ኮኪ ከ ሀሃ በበ ከ አዐርክ ከ ክፍርዐ ርከ ርር ክሃ ኩፍ ኮር ከ ከ የዐርበ ከፍ በርርቨሃፎ ከፀ ኩሃ ከር ላህከበሃ ከ ከ ፎከ ከር ፀር ከፎ ከከ »በብ በ በ ከር ከበበበር ርርበር ቪ ከር ለበጠበበኪ ሀኪ ጄርጩርኗ ጪሕጺ ቪርርቪቪኢኔ ል ከርርበርበ አበክህርቪቨርቨ ዐ ፎኗርከ ዢርፎ ከ ርጂርር ፎርበ ከ ከር ሃር ዌበ በ ከፎ ዐርርኩርብ በበር ርከ ርበሸ ከከ ከ ፎ ከከ ሄ ከር ኬርርርርርበደ ከ ክከርከር ከ ቢሃ ርጻር ሀጳሃሮ ከ ኬከ ከር ዐ ረር ከ ርርር ቧእ ኮሃከ ከሃ ከርርበ ርቪቨር ርዐፎር ርጺርከ ፎከገሃር በኪርርጻ ርሃ ሀበ ርርበ ከከ ከ ከር ከ ፎ ከበ ከ ከ ኣክርርርፎበ ከር ርጸር ዉሕ ሃከ ኮሃ ሀ ርኢርከ ርቪነርር ርዐርር። ሃ ከፀ ዐነከ ዐ ከ ኮርኪ ከርከ ከር ከርርበ ርበዐህርበ ቡዐጩ ከር ሀቧርፀ ክከርኛር ከርሃ ዐህፎከ ከቧህፎ ኩፀርከ ርከ ኳቨከ ፀጴር ከፀር ርከ ከ ከ ርከርበ በ ክቨከር ፀርህርበ በቧ በ ከ ቪ ዐ ይጺርከ ከ ዝከርከ ከ ከ ከ ከፎክ ሀ ር ኪ ዐቨቬከርዩ ከ ርዐክነርፎ ከነዝርበ ፎበከ ሃ ከ በከር ኗ ላከሃ ሀከ ክከ ርዐበክዚናሃበ ላዐርር ዐ ከ ርበበ ጩከርከ ርነህ ከ የቼክፀ ቢ ኞር ርዐክነርርበ ከ በዐሀክክርበ ህዌበበ ዐ ነር በ ከከር ዐ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ ገጽ ሺ ፐሀ እፍሺ ፍ እ እየፎኪ ኮፍ ዱዓ የታክስ አስተዳደር አዋጅ ተፈፃሚነት በዚህ አዋጅ ባልተሸፈኑ የኤክሳይዝ ታክስ ወንጀልና አስተዳደራዊ ጥፋቶች ላይ የታክስ አስተዳደር አዋጅ ድንጋጌዎች ተፈፃሚ ይሆናሉ ምዕራፍ ዘጠኝ ልዩ ልዩ ድንጋጌዎች ታክስ ላለመክፈል የሚደረግ ስምምነት በዚህ አዋጅ የተደነገገው ቢኖርም የታክሱ ባለሥልጣን ሀ የኤክሳይዝ ታክስ ላለመክፈል የሚያስችል ስምምነት የተደረገ መሆኑን ለ ማናቸውም ሰው ይህንን ስምምነት በመጠቀም የታክስ ጥቅም ያገኘ መሆኑን ሐ የስምምነቱ ይዘት ሲመረመር የስምምነቱ ዋና ዓላማ ተዋዋይ ወይም ሌላ ማናቸውም ሰው የኤክሳይዝ ታክስ ጥቅም እንዲያገኝ መሆኑን መረዳት የሚቻል ከሆነ የታክሱ ባለሥልጣን ስምምነቱ እንዳልተደረገ በመቁጠር የኤክሳይዝ ታክስ ጥቅም ያገኘው ሰው የኤክሳይዝ ታክሱን እንዲከፍል ሊወስን ይችላል የታክሱ ባለሥልጣን በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ከተገለፀው ውሳኔ ላሳይ የደረሰ እንደሆነ ይህንኑ የሚገልጽ የውሳኔ ማስታወቂያ ታክሱን መክፈል ላለበት ሰው መላክ አለበት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የታክሱ ባለሥልጣን ውሳኔ ሊሰጥ የሚችለው የኤክሳይዝ ታክሰ የመክፈል ግዴታው ከተቋቋመበት ወር የመጨረሻ ቀን ጀምሮ በ ዓመት ጊዜ ውስጥ ነው ለዚህ አንቀጽ አፈጻጸም ሀ ስምምነት በመግባባት የተፈፀመ በግልጽ የተፈፀመ ወይም በትርጉም የሚደረስበት ወይም በሕግ ፊት ተፈፃሚነት ያለው ቢሆንም ባይሆንም ድርጊት ውልን ማመቻቸትን ቃል ኪዳንን ዕቅድን የውሳኔ ሀሳብን ወይም ግዴታ መግባትን ይጨምራል ለ የታክስ ጥቅም ማለት ላ»ህዘርከፎቫ ከር ላበበበጸጻከክከ ር ከፀ ከህ ከ ጴሰበከከ ር ከ ከ ኦዐርኞ ዐክ ጴርፍ ቨርበርር ዩበበር ከ ር ከዐ ዩነር ህበበ ከ ሀ ላ እኳ እሸፍርእእ ላእርዐሀርፍ ዞዚዐኣካፍበእ ቧዷጪሏሂዐቧቧርር ኤርኪርቢርኡ እዐከጽቨከ ከ ከነ ከ ቢ ከ ላህከቨቨ በ ከ ቧ ጳርከፀከበፀ ከቧኗ ከፀርከ ፀከፎፎበ ዐ ዐ ርቧፐፎ ህ ፎጺ ከ ከ ዐበር ቧ ከዩክርቨ ርዐክኳከዩርዘከ ክባከ ከፀ ዓርከርከገር ር ከበ ርሀ ከ ህከሀበርፀ ዐ ከ «ርከፎዝር ኣዐሀበ ኩፎ ርዐከርአበርብበ ከ ከር ዐኪ ዐ ከሃ ዐከር ነሃከ ዩበፎር ህ ከ ርከዩርከፎ ከ ከ ፍከበህ ከ ህከ በ ከ ኩከርበርቨዚ ከ ልህከሃ በቧሃ በበበር ከር ርጺር ጻ ከሃ ከ ሀ ከዐ ዐርበር ከ ቧጸ ከርከር ሸ ከፀ ርከፎጩቪ ከ ከ ኩከዕበ ፎከፎር ርፌ በአሀከ በ ፀርርር ኳከ ቆሀከለክርር ዐ ከ ዲቨርር ዘከር ዲዝዚከዐርሃ ከ ፀከ ፀያሸፎር ከ ርፎከከበ ለ በዌበከበ ርርበርፀ ክባከ ህኩ ላር ከ ዲር ከ ከ ከ ዝባ ሃር ሹዐክ ከ በ ከር በከ ፌከርከ ከይ ይጸር ቧጻ ቪሃ በ ኢ ሀከ ላቨር ርከርበፎ ከርበ ርህ ኪ በጩርርበርከ ክርበ ሀቧ ዐ ከበበቪቧከበ ክከፀከ ር ዐ ከዐርቧ ከ ከፀርከ ዐ በ ሃ ርየርር ከ ቧእ ከርከርቨ ዝበ ቲፒጠፎዘክቭልሷ ደፀፎ ቋጪፉ ከቲቲፀኡ የፌደራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር መጋቢት ቿ ቀን ሺ ዓም ርብኗ እፍፀቧቪ ፀያፎቨፍ እ ኞ እየፀ«ርኪ ኮወፎ ፅ የኤክሳይዝ ታክስ ከመክፈል ግዴታ ነፃ መሆንን ጨምሮ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ መጠን መቀነስ የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ የማግኘት መብትን ማቋቋም ኘፐ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል የሚፀናበትን ቀን ማዘግየት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን ቀን በማዘግየት ሌላ ማናቸውንም ጥቅም ማስገኘት ግዴታ ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን የሚያስገኝ ጥቅም ሀ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ወይም አገልግሎቶች ታክሱ የማይከፈልባቸው እንዲሆኑ ማድረግ ለ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ፅቃዎች ወይም አገልግሎቶች አነስተኛ የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፈልባቸው ማድረግ ጓ ደንብና መመሪያ የማውጣት ሥልጣን የሚኒስትሮች ምክር ቤት ለዚህ አዋጅ አፈፃፀም የሚያግዝ ደንብ ሊያወጣ ይችላል ሚኒስትሩ ለዚህ አዋጅ እና በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት ለሚወጣ ደንብ አፈፃፀም መመሪያ ሊያወጣ ይችላል ጓ የመሸጋገሪያ ድንጋጌዎች በዚህ አዋጅ ምዕራፍ ክፍል ፈቃድ ስለማውጣት የተደነገገው ቢኖርም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች በማምረት ወይም አገልግሎት በመስጠት የተሠማራ ማናቸውም ሰው ፈቃድ ባይኖረውም ወይም ባይመዘገብም ይህ አዋጅ ከወጣበት ቀን አንስቶ እስከ ወር ድረስ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የማምረት ወይም ወደአገር ውስጥ የማስገባት ወይም አገልግሎት የመስጠት ሥራ ማከናወን ይችላል ይህ አዋጅ ከፀናበት ቀን በፊት በተመረቱ የኤክሳይዝ ታክስ ባልተከፈለባቸው ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የሚሠላውና የሚሰበሰበው በዚህ አዋጅ መሠረት ይሆናል ነሜ ርበክዜርከክ ከር ሃ »ኬ በሃ በጁ ርሪኳርዘዐክ ዐ ከፀ ጳኩሃ ፖፎዐ በከበ ከ ርከክቨቨርዝበርክ ርበበብ ዐ ርጺር ዐሀክክፀቨ ሃ ከ ሀቧሃዝገፎ ዐ ፎጁርፀ ቧሃ ከ ነበፀ በ ከ ዐከ ከፀርሀ በዩሃ በ ሀቧሃዝገፎቨ ዐ ፎጁርፀ በሃከበ ከ ር ቧ ጻርፀከ ከ ከ ይኳርቧከ ሀር ከ ከር ጃጂርበከ ርነር ከ ከ ዐ ፎእርበከ ነር ከ ህከር ነ ዐ ፀኢር ርሀ ቧበ ዙርርበኒር ከ ህበር ዐ እብ አሃ ኪ ከ ከ ርሃበ ህ ከ ሀነ ከ ር ፐከፀ እብከፎኗ ከ በሸርርነር ከፀ ዐዐ ርክ ዐ ከ ሾዐርኬ ከ ከዐከ ከር ከ ርርበከር ኣከ ጓክኩልበርር ዐ ከ ዲቨርር ፋን ርሕጢ ነቢ እዐከኣዛቪከከ ከሀፎ ዐ ከ ሀ። እዛ ለ ጅነ ለ ለውጭ ገበያ የሚያቀርቡትን ጫት በአገር ውስጥ በሚያጓጉዙበት ጊዜ በጫቱ ላይ ሊከፈል ከሚገባው ቀረጥና ታክስ ጋር ተመጣጣኝ የሆነ ቫውቸር በታክሱ ማስከፈያ ቦታ ለተመደበው የታክስ ባለስልጣኑ ሠራተኛ ያስረክባሉ ሐ የቀረጥና ታክሱ ሂሳብ በቫውቸር የተከፈለበትን ጫት ለውጭ ገበያ በማቅረብ ቫውቸሩን በየወሩ ከታክስ ባለስልጣኑ ዘንድ ቀርበው ማወራረድ አለባቸው በወጭ ንግድ ሥራ ላይ የተሰማሩ ላኪዎች ጫቱን ወደ ውጭ ያልላኩ ከሆነ ታክሱንና የታክሱን ኗበመቶ በመቀጫ መልክ የመክፈል ግዴታ አለባቸው የታክስ ባለስልጣኑ የዚህን አንቀጽ ዝርዝር አፈፃፀም የሚወስን መመሪያ ያወጣል ሌሎች ግብርና ታክሶችን የመክፈል ኃላፊነት ማንኛውም በጫት ንግድ ሥራ ላይ የተሠማራ ግብር ከፋይ በዚህ አዋጅ ከተጣለው የኤክሳይዝ ታክስ በተጨማሪ ሀንተው በሚሠራባቸው ሕጎች መሠረት ቀጥተኛና ቀጥተኛ ያልሆኑ ታክሶችን የመክፈል ኃላፊነት አለበት የኤክሳይዝ አዋጅ ተፈጻሚነት በዚህ አዋጅ ባልተደነገጉ ጉዳዮች ላይ የኤክሳይዝ አዋጅ ቁጥር አንደተሻሻለ ተፈጻሚነት ይኖረዋል የተሻሩና ተፈዓሚነት የማይኖራቸው ሕጎች ጳ የጫት ግብርን ለማስከፈል የወጣው አዋጅ ቁጥር ሀ በዚህ አዋጅ ተሽሯል ከዚህ አዋጅ ጋር የሚቃረን ማንኛውም ሕግ ወይም የአሰራር ልምድ በዚህ አዋጅ በተሸፈኑ ጉዳዮች ላይ ተፈፃሚነት አይኖረውም የመሸጋገሪያ ድንጋጌ የጫት ግብርን ለማስከፈል በወጣው አዋጅ መሠረት መከፈል ሲገባው ይህ አዋጅ በሥራ ላይ አስከዋለበት ቀን ድረስ ያልተከፈለ ታክስ በዚያው አዋጅ መሠረት ገቢ አንዲሆን ይደረጋል ከ ከ ፀፎዌ ከፀ ዐበርር ዐ ከር ላህከፎ ዉ ከ ክርር ዐ ርዐቨርርከቪክ ከር ህዐክርከርቪ ዐከ ኣከርከ ቧ ዐኬ ከር ኩፎ ርቨርር ከርቢ ርከ ፀዐ ክኳከ ሀ ከር ርከ ኩር ርኬ በኢርከ ር ከ ፀጺዐቨ ከ ርከ በ ዐ ከፎፍ ከ ጴ ላሬከዐቨቨሃ ሀክፀ ሦናዐክርከር ዐከ ከሃ ከ ከ ርጩክዐበፎቦ ዐ ርከ ከ ዐ ከ ከ ጴ »ሃ ሀከሃ ርቹዐ»ዐቨ ከር ርከ ከር ዌርከር ኮከክ ዐ ከር አነከ ከ ሊብበርር ከ ኮዩ ክፐፎርበኮር ኩሃ በቪርርቪሃር ከፎ ከሃ ከ ላዲህከሃ ህክ ጅጸሃ ዐከር ር ሊ ዉጴእ ዐሃ ከኞ »ሃ ከር በ ርህር ክበ ከ ርኪ ከ ኪከኪ ርርሮ ሀጻሃ ዐከር በቪርር ፀቧበ በበዢርር ቧበኢሮኡ ኣ በፎፎርበበበር ኩሃ ከ ዐቄ ልሏህክዐዘርከቪፎቪ ዐከር ር ኮርኬ ከ ኮርሠበከከ እ በፎበበር ከ ሀሀሃ ፎዐር በ ከ ቱዐሄር ኪ ከ ር ርርር ክርከር ክ ከር ከ ርበከከኬ እ ከርርኩሃ ዐ እዐ ርሃ ዐርቪርዩ ከ በርርጪ ነጸከ ከ ርኪ ከ ኮ ርዐር ዐህ ከ ከ ርኪ ኋክቨኘ ኮነኬ ሀሃ ከበበ ከ ከ ርቢ ከ ቧሀ ከር ርዌርከሄሂር በሯ ዐ ከ ርኬ ከቨ ከፎ ርርርር ሀህ ከ «ሀኪ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ፌዴራል ነጋሪት ጋዜጣ ቁጥር ነሐሴ ፅ ቀን ሺፀ ዓም ፐ እር ርር እዝ ላህሀ ፎ ሦ ደንብና መመሪያ የማውጣት ሥልጣን ፅ አዋጁ የሚፀናበት ጊዜ ይ ከወጣበት ቀን ጀምሮ የሀና ይሆናል የሚኒስትሮች ምክር ቤት ይህን አዋጅ ለማስፈጸም የሚያስፈልጉ ደንቦችን ሊያወጣ ይቸላል ሚኒስቴሩ ይህን አዋጅና በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት የሚወጡ ደንቦችን ለማስፈጸም የሚያስፈልጉ መመሪያዎችን ሊያወጣ ይችላል ህ አዋጅ በፌዴራል ነጋሪት ጋዜጣ ታትሞ አዲስ አበባ ነሐሴ ቀን ሺ ዓም ግርማ ወልደጊዮርጊስ የኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ ፕሬዚዳንት ርዩክ ክ ኩርርቨነር ከ ርከር ዐ እብበ ኘኛ ርከ ከርርርሃ ፒከ ርበበበከ ከ ርኪ ከር እብአከሃ ሃ ር በቪርርቪሃር ከርርርሃ ከ በፀበርበኪ ዐ ከ ነ ርከበ ከበር ከከርር ከ ላቨርር ጀቨቬርፀሄነር ከ ርበከክ ከ ርከፎ ዐቪርር ከ ከር ፎ ክህከከር ከር ርር እር ቸዐዘዩ ላ ላከ ከ በ ። ላህኪ ዕርቪነጓላ ጓዛዐዕ ክእፕ እ ኦፒዚላሏ ይጀነእዐርቪላር ሀቨር ዐ ፒዝላ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ መመሪያ ቁጥር የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን አዲስ አበባ መጋቢት ቀን ዓም ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ መመሪያ ቁጥር ክፍል አንድ ጠቅላላ አውጪው ባለስልጣን የኪትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን በአዋጅ ቁጥር አንቀጽ እና አንዲሁም በአዋጅ ቁጥር አንቀጽ በተሰጠው ስልጣን መሠረት ይህን መመሪያ አውጥቷል አጭር ርዕስ ይህ መመሪያ የጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ መመሪያ ቁጥር ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል ትርጓሜ የቃሉ አግባብ ሌላ ትርጉም የሚያሰጠው ካልሆነ በስተቀር በዚህ መመሪያ ውስጥ ታክስ ማለት በአዋጅ ቁጥር መሠረት በጫት ግብይት ላይ የሚከፈል ኤክሳይዝ ታክስ ነው አዋጅ ማለት ስለጫት ኤክሳይዝ ታክስ የወጣ አዋጅ ቁጥር ነው ባለስልጣን ማለት የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን ነው ክፍል ሁለት ታክስ የሚሰበሰብባቸው ቦታዎች እና የታክሱ አሰባሰብ ታክሱ የሚሰበሰብባቸው ቦታዎች በጫት ላይ የሚከፈለው ታክስ የሚሰበሰበው ክልሎች በጥናት በመለየት ለባለሥልጣኑ በሚያሳዉቁት ቦታዎች ላይ ብቻ ይሆናል አግባብነት ያላቸው የክልል የታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ላይ በሚለዩዋቸው ቦታዎች ላይ ከመነሻው የጫት ምርት ግብይት የሚካሄፄድበት የሚደራጅበት እና የሚጫንበት ቋሚ የገበያ ማዕከል በማዘጋጀት ታክሱ በዚሁ ስፍራ እንዲሰበሰብ ያደርጋሉ የዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ቢኖርም ባለሥልጣነ ከክልሎች ጋር በመመካከር አንደሁኔታው ዝርዝሩን ሊያሻሽለው ይችላል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ስለ ታክሱ አሰባሰብ ባለስልጣኑ ታክሱን ለመሰብሰብ በአዋጁ አንቀጽ የተሰጠውን ስልጣን በባለስልጣኑ የማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር አንቀጽ መሠረት የክልል ታክስ ባለስልጣናት በየክልላቸው ከሚገኙ የጫት ምርቱ ከሚነሳባቸው ቦታዎች ታክሱን እንዲሰበሰቡ በዚህ መመሪያ ውክልና ሰጥቷል የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት ሀ ከመነሻው በጫት አቅርቦት ስራ የተሰማሩ ታክስ ከፋዮችን በግብር ከፋይነት መዝግበው መያዝ አለባቸው ለ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተሰጣቸውን ውክልና መነሻ በማድረግ በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በኪሎ ግራም ብር አምስት ብር ሂሳብ እየተሰላ በጫት ግብይት ላይ ታክሱ ከመነሻው እንዲሰበሰብ ያደርጋሉ ሐ ክልሎች በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በከተሞችና መንደሮች በቀጥታ ለተጠቃሚዎች ጫት የሚሸጡ ነጋዴዎችን በግብር ከፋይነት በመመዝገብ ፀንተው በሚሰራባቸው ህጎች መሰረት የንግድ ትርፍ የተጨማሪ አሴትታክስ ወይም የተርን ኦቨር ታክስ ያስከፍላሉ ክፍል ሦስት ለውጭ ገበያ ለሚቀርብ ጫት በዋስትና ስለሚያዝ ቫውቸር አፈፃፀም የቫውቸር ዋነኛ ባህሪያት ለውጭ ገበያ የሚቀርብ ጫት ላይ ለሚከፈለው ታክስ ዋስትናነት የሚያገልግለው ቫውቸር የቫውቸሩ የገንዘብ ዋጋ ያለው ይሆናል ከተፈቀደለት ባለመብት በስተቀር ለሌላ ወገን የማይተላለፍ ነው የጫት ላኪዎች በሚያጓጉዙት ጫት ላይ በታክስ መሰብሰብያ ቦታዎች ሊከፈል የቫውቸሩ ተጠቃሚ የገንዘብ መጠን ጠቅሶ የሚሰጠው ነው ለሚገባው ታክስ በዋስትናነት የሚያገለግል ነው ተጠቃሚዎች በቫውቸሩ መጠቀም የሚችሉት የጫት ላኪነት የንግድ ሥራ ፈቃድ ያላቸው እና የጫት ምርት ለውጥ ገበያ የሚያቀርቡ ብቻ ናቸው የቫውቸር ተጠቃሚዎች ቫውቸሩን የጫት ምርቱን ከሚያነሱበት የክልል ታክስ ባለስልጣን ማግኘት የሚችሉት በክልሉ ታክስ ባለስልጣን የተዘጋጀውን የማመልከቻ ቅጽ በመሙላትና ለዚሁ አላማ የተዘጋጀውን ውል በመፈረም ይሆናል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የቫውቸሩ ዝርዝር አፈፃፀም የቫውቸሩ ህትመት በባለስልጣኑ የገቢ ሂሳቦች አስተዳደር ዳይሬክቶሬት አማካኝነት ይከናወናል የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት የታተሙትን ቫውቸሮች በሰነድ ከባለስልጣኑ ይረከባሉ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተጠቀሰው የማስረከቢያ ሰነድ የቫውቸሩን ዝርዝር መረጃዎች የያዘ ይሆናል የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት ከጫት ላኪዎች በሚቀርብላቸው ጥያቄ መሠረት ለዚሀ አላማ የሚውለውን ውል በማስፈረም ቫውቸሩን ይሰጣሉ ከተለያዩ ክልሎች የጫት ምርት ለውጭ ገበያ የሚያቀርብ ላኪ በዋስትና የሚሰጠው ቫውቸር ከየክልሎቹ መውሰድ አለበት የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት ለተጠቃሚዎች የተሰጡትን ቫውቸሮች ቁጥር ክከእስከ መዝግበው ይይዛሉ የቫውቸር ተጠቃሚዎች ወደ ውጭ የሚልኩት የጫት ምርት ላይ ሊከፈል በሚገባው የታክስ ልክ የተሰጣቸውን ቫውቸር በታክስ መሰብሰቢያ ቦታዎች በማስያዝ የጫት ምርቱን ማጓጓዝ ይችላሉ የታክሱ ሰብሳቢዎች ወደ ውጭ ለሚላክ ጫት ዋስትና እንዲሆን ቫውቸር ሲቀበሉ በቫውቸሩ ላይ በተጠቀሰው የገንዘብ ልክ የገቢ ደረሰኝ ይሰጣሉ የታክሱ ሰብሳቢዎች በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሰረት በሚሰጡት ደረሰኝ ላይም የቫውቸሩን ቁጥር መጥቀስ አለባቸው ቫውቸር የተሰጠበትን የታክስ ሂሳብ ስለማወራረድ የቫውቸር ተጠቃሚ የሆነ ጫት ላኪ በወር ውስጥ ቫውቸር በማስያዝ ከመነሻ ቦታ ያጓጓዘው የጫት ምርት ወደ ውጭ መላኩን የሚያረጋግጡ በዚህ መመሪያ አንቀጽ የተመለከቱትን ማስረጃዎች ዋናውንና ኮፒውን በማቅረብ ቫውቸር በዋስትና ላስያዘበት የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣን በቀጣዩ አንድ ወር ጊዜ ውስጥ የቫውቸሩን ሂሳብ የማወራረድ ግዴታ አለበት የቀረቡት ማስረጃዎች አግባብ ባለው የክልል የታክስ አስተዳደር ባለስልጣን ከተመረመሩና ሊወራረድ የሚገባው የታክስ ስሌት ከተከናወነ በኃላ የቫውቸር ተጠቃሚው ያስያዘው ቫውቸር እንዲወራረድ ይደረጋል የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣን የማስረጃዎችን ኮፒ ከኦሪጅናሎቹ ጋር በማመሣከር ትክክለኛነታቸውን ካረጋገጠ በኃላ ተሰልቶ በቀረበው ወደ ውጭ አገር በተላከው ጫት ልክ የቫውቸሩ ተጠቃሚ ያስያዘውን ቫውቸር ያወራርዳል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የተወራረደውም የተወራረደ የሚል ማህተም ተደርገበት በክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣን በጥንቃቄ እንዲቀመጥ ይደረጋል ላኪው ወደ ውጭ ለመላክ የዋስትና ቫውቸር ሰጥቶበት ያሳጓዘውያሳለፈው የጫት ምርት ወደ ውጭ አገር ስለመላኩ የሚያረጋግጥ በዚህ መመሪያ አንቀጽ የተጠቀሱትን ማስረጃዎች ማቅረብ ካልቻለ ምርቱ ለአገር ውስጥ ገበያ እንደዋለ ተቆጥሮ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት ታክስ እንዲከፈልበት ይደረጋል ለአገር ውስጥ ገበያ ለዋለው ጫት ሀ ወደ ውጭ መላክ የሚገባው ጫት ሳይላክ ከቀረ ለአገር ውስጥ ገበያ እንደ ዋለ ተቆጥሮ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ በተጠቀሰው ጊዜ ውስጥ ላኪው በምርቱ ላይ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ እና ሩ በመቀጫ መልክ በገንዘብ በመክፈል ቫውቸሩን ያወራርዳል ለ ለአገር ውስጥ ፍጆታ በዋለው የጫት ምርት ላይ ከመቀጫው በተጨማሪ በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር መሠረት ታክሱ መከፈል ከነበረበት ቀን አስከተከፈለበት ቀን ድረስ ወለድ ታስቦ ይከፈልበታል ቫውቸርን ለማወራረድ የሚቀርቡ ማስረጃዎች ጫት ላኪዎች ወደ ውጭ ለሚልኩት የጫት ምርት በዋስትና ያስያዙትን ቫውቸር ለማወራረድ ጥያቄያቸውን ለክልሉ ታክስ አስተዳደር ባለስልጣን በሚያቀርቡበት ጊዜ የሚከተሉትን ማስረጃዎች ዋናውን እና ኮፒውን አሟልተው ማቅረብ አለባቸው ወደ ውጭ የተላከውን የጫት መጠን በኪሉ እና ዋጋውን ለውጭ ገበያ ሊቀርብ ባለመቻሉ በአገር ውስጥ የተሸጠውን የሚያሣይ በላኪው የተዘጋጀ መግለጫ ለውጭ ገበያ እንዲውል የተጓጓዘው ጫት ለውጭ ገበያ መላኩን የሚያረጋግጠጡ ሀቫውቸር በዋስትና ሲያሲዝ የተሰጠውን የገቢ ደረሰኝ ለሊየጉምሩክ ዲክለራሲዮን ሒደረሰኝ ዕዐዘበበፀር በህዐርፀ መየማስጫኛ ሰነድ በከልቨ ነጻሃ ከ ሰየባንክ ፈቃድ የታተመ ቫውቸር ጥቅም ላይ አስኪውል ተፈጻሚ ስለሚደረግ አሠራር ጫት ላኪዎች ለታክሱ ክፍያ በዋስትና የሚሰጡት ቫውቸር ታትሞ ስራ ላይ አስኪውል ድረስ በምትኩ ወደ ውጭ አንዲላክ ታክስ ሳይከፈልበት ለሚጓጓዝ ጫት መጠኑ ተጠቅሶ ላኪዎች መተማመኛ አንዲፈርሙ መደረግ አለበት ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ጫት ላኪው አንደ አግባብነቱ በዚህ መመሪያ አንቀጽ የተዘረዘሩትን ማስረጃዎች ሲያሟላ መተማመኛው እንደ ቫውቸር ተቆጥሮ በዚህ መመሪያ አንቀጽ መሠረት የሚወራረድ ይሆናል ክፍል አራት ልዩ ልዩ ድንጋጌዎች የአሠራር ስርዓት መዘርጋት የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት የጫት ግብይት የማደራጀት እና የመጫን ስራ በዚህ መመሪያ አንቀጽ ላይ በተደነገገው መሠረት በተዘጋጁ ቦታዎች ላይ እአየተከናወነ ስለመሆኑ እንዲሁም ታክሱ በወጣው አዋጅና በዚህ መመሪያ መሠረት ስለመሰብሰቡ ለመከታተልና ለመቆጣጠር የሚያስችል ስርዓት ይዘረጋሉ የሪፖርት አቀራረብ የክልል ታክስ አስተዳደር ባለስልጣናት ከጫት የተሰበሰበ የታክስ ገቢ መጠን በገንዘብና በቫውቸር የተሰበሰበውን በመለየት ወደ ውጭ ስለመላኩ ተገቢው ማስረጃ ቀርቦ የተወራረደ እና ለአገር ውስጥ ፍጆታ በመዋሉ በገንዘብ የተወራረደ ቫውቸር የገንዘብ መጠን የሚያሣይ ወርፃዊ ሪፖርት ወር በገባ አስከ ኛው ቀን ድረስ ለባለስልጣኑ ዕቅድና አፈጻጸም ክትትል ዳይሬክቶሬት ይልካሉ መመሪያው የሚፀናበት ጊዜ ይህ መመሪያ ከዛሬ መጋቢት ቀን ዓም ጀምሮ የፀና ይሆናል አዲስ አበባ መጋቢት ቀን ዓም መላኩ ፈንታ የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለስልጣን ዋና ዳይሬክተር ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ መመሪያ መግለጫ ስለጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ የወጣ የአፈፃፀም መመሪያ በሚል የተዘገጀ ረቂቅ መመሪያ ከግብር አወሳሰንና አሰባሰብ አሠራር ፕሮግራም ልማት ዳይሬክቶሬት ተዘጋጅቶ አስተያየት እንዲሰጥበት በ ዓም ለቡድናችን ተልኮ እንዲመረመር ከተመራ በኋላ መመሪያው በአፋጣኝነት እንዲወጣ ስለሚያስፈልግ ረቂቁ ከህጉ ጋር ተገናዝቦ በቡድናችን በኩል እንዲዘጋጅና ለዋና ዳይሬተሩ ቀርቦ እንዲጸድቅ በታዘዘው መሰረት የረቂቅ ስራው ተጀምሮ አለት በአለት ከግብር አወሳሰንና አሰባሰብ አሠራር ፕሮግራም ልማት ዳይሬክቶሬት ጋር በመመካከር በሚከተለው መሰረት ተሰርቶ ተጠናቆ ቀረበ የመመሪያው መጠሪያ ከግብር አወሳሰንና አሰባሰብ አሠራር ፕሮግራም ልማት ዳይሬክቶሬት ስለጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ የወጣ የአፈፃፀም መመሪያ ተብሉ የመጣ ቢሆንም በአዋጁ ክንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የታክስ ባለሥልጣኑ መመሪያ ያወጣል የሚል በመሆኑ የስፈጻጸም መመሪያ ተብሎ የነበረው ተቀይሮ የጫት ኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ መመሪያ በሚል እንዲስተካከል ተደረገ ምዕራፍ ስንድ በማለት የተጀመረው አወቃቀሩን ለማስተካከል ሲባል ክፍል አንድ እንዲሆን ተደረጎ አጠቃላይ ድንጋጌዎች የሚለው ጠቅላላ በሚል እንዲስተካከል ተደረገ በረቂቅ መመሪያው አንቀጽ ላይ በክዋጁ አንቀጽ እና አንቀጽ የሚለው በተደጋጋሚ አንቀጽ ተባሉ የተገለጸውንና የባለሥልጣኑ ማቋቋሚያ አዋጅ ቁጥር በመጨመር እንዲስተካከል ተደረገ የረቂቅ መመሪያው አንቀጽ ሁለት ከላይ በተራ ቁጥር በተገለጸው መሰረት መጠሪያው ተስተካከለ በትርጉም ክፍሉ ውስጥ ታክስ ለሚለው ቃል የተሰጠውን ትርጉም ለትርጉም አመች በመሆን መልኩ አዋጁን በማስቀደም ታክስ ማለት በአዋጅ ቁጥር መሠረት በጫት ግብይት ላይ የሚከፈል ኤክሳይዝ ታክስ ነው በሚል ተስተካከሰለ በረቂቅ መመሪያው አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የክዋጁን አንቀጽ መጥቀሱ የማያስፈልግ በመሆኑ አንዲወጣ ሲደረግ በጫት ላይ የሚሰበሰበው ታክስ ክልሎች በጥናት በመለየት ለባለስልጣኑ በሚያሳውቁት ቦታዎች ላይ ብቻ እንዲሆ ተደርጓል በረቂቅ መመሪያው አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ላይ አዋጅ ቁጥር የተባለው ስህተት ስለነበር የባለሥልጣኑ ማቋቋሚያ አወጅ ስለሆነ በዚሁ መሰረት ሲስተካከል በሙሉ አንቀጽ ን የአዋጁን አንቀጽ መሰረት ባደረገ አና በመመሪያው አንቀጽ ጋር እንዲመሳሰል የታክሱ መሰብሰቢያ ቦታዎች የሚለው ወጥቶ የጫት ምርቱን ከሚያነሱበት በሚለው ቃላ ፀ በመተካትና በክልሎች ስልጣን ላይ ገብቶ ግዴታ የሚጥለውን አገላለጽ በመቀየር እንዲስተካከል ተደረገ አንቀጽ ውስጥ በንዑስ አንቀጽ እና ውስጥ የነበሩ ሀረጎች አራሳቸውን ችለው ንዑስ አንቀጽ እንዲሆኑ ተደርጎ ንዑስ አንቀጽ አንዲኖረው ተደረገ አንቀጽ አስራ አንድ በሁለት ንዑስ አንቀጽ ተከፍሎ የመመሪያውን አንቀጽ እና አንቀጽ የተዘረዘሩትን ግዴታዎች ያሟላ መሆን አንዳለበት ተገልጾ ተስተካክከለ በረቂቅ መመሪያው አንቀጽ ውስጥ ንዑስ አንቀጽ የነበረው ነዑስ አንቀጽ እንዲሆን ሆኖ በንዑስ አንቀጽ ላይ ተዘርዝረው የነበሩት ቅጣቶች ራሳቸውን የቻሉ የፊደል ተራ እንዲይዘ ተደረገ አንቀጽ ላይ ክልሎችን የማዘዝ ሥልጣን ስለማይኖረን የሚያስችል ስርዓት ይዘረጋሉ በሚለው ለስለስ ያለ ቃል ለመጠቀም ተገደናል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ከቲቲፀሄ ቲ ጠፎቨዞክል ደሀፐፎፍዓዔ ፐጪኦ ለሁሉም ቅርንጫፍ ጽቤቶች ገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣን ጉዳዩ በወጪ ንግድ ሥራ ላይ የተሰማሩ ላኪዎች የ የኤክሣይዝ ታክስ አከፋፈልን ይመለከታል ከላይ በርፅሱ እንደተገለፀው ለኤክስፖርት ምርቶች ማምረቻ የሚውል ግብዓት ግዥ በአገር ውስጥ ሲፈፀም ላኪዎች ባመረቱት ምርት ላይ ሊከፍሉት የሚገባውን የኤክሣይዝ ታክስ አስታውቀው ሳይከፍሉ መቆየታቸው ይታወቃል በዚሁ መሠረት የገንክብና የኢኮኖሚ ልማት ሚኒስቴር ይህን አስመልክቶ ሐምሌ ረ ቀን ዓም በቁጥር ጉሙኤቀ ያስተላለፈውን መመሪያ ሁለት ገጽ ፎቶ ኮፒ ለአፈፃፀም እንዲረዳችሁ ከዚህ ደብዳቤ ጋር አባሪ ተደርጐ መላኩን አስታውቃለሁ ከሰላምታ ጋር ግልባጭ ድ ለዋና ዳይሬክተር ኒት ኣ ፍ ለሕግ ማስከበር ዘርፍ ሥሯ በመን እ ቴኖ ለኮርፖሬት ዘርፍ ድ ቀ ለለውጥ ሥራ አመራርና ደጋ ታራዎች በ ለቴክኖሎጂ ልማትና አስተዳደር ገ ለግብር አወሳሰንና አሰባሰብ ክትትል እ ለጉምሩክ ሥነሥርዓት ብ ኮንት ድ ው ያ ክፍየው ለደንበኞች አገልግሎት ለከፈ ወም ለዋጋ መረጃ ማደራጃና ታሪፍ ምደባ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣን ብ ፀሪ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በኢትዮጵ ዴራላ ኀማነኀነያ ኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ ቁጥር ፊ የገንዘብና የኢኮኖሚ ልማት ሚኒስቴር ፐከ ል ጻፎሀቨር ዐያ ከሀ ቀን ር እብክአቪሃ ዐያ ዉ ር ሃበ ፓለገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣን ሥ አዲስ አበባ ሥ ፖ የወጪ ንግድ የቀረጥ ማበረታቻ ሥርዓተ ለማቋቋም በወጣው አዋድ ቁጥር ዐ አንቀጽ ንፁስ አንቀጽ የቫውቸር ሥርዓት ተጠቃሚዎች የወጪ ምርቱን ለማምረት ከሀገር ውስጥ በሚገዙዋው ጥሬፅቃዎች ላይ የክፈሉት ታክስ በተመላሽ ሥርዓፐ ሊስተናገድ አንደሚገባ ይደነግጋል ይሁን አንጂ ለኤክስፖርት ምርቶች ማምረቻ የሚውል ግብአት ግዝዢ በአገር ውስጥ ሲፈፀም ከጀምሩ ከኤክሣይዝ ታክስ ነዓ ተደርጓል በሚል አስተሳሰብ አንዳንድ ላኪዎች ባመረቱፐ ምርት ላይ ሲከፍሉት የሚገባውን የኤክሣይዝ ታክስ አስታውቀው ሳይከፍሉ መቆየታቸው ታውቋል አነዚህ ላኪዎች በሕግ የተዘረጋውን ሥርዓት ተከትለው መፈፀም ሲገባቸው ለዓመታት ገቢያቸውን አስታውቀው ሳይክፍሱ መቆየታቸው ተገቢ ያለመሆኑ ቢታወቅም ወደውጭ ከላኩት ምርት ጋር በተያያዘ የከፈሉት የኤክሣይዝ ታክስ ተመላሽ አንዲደረግ ሕግ የሚፈቅድ በመሆኑ ለተፈጠረው ችግር አስተዳደራዊ መፍተሔ መፈለግ ተገቢ ሆኖ ተገነቷል ስለዚህ በወጪ ንግድ ሥራ ላይ የተሠማሩና በሕግ መሠረት ሊከፍሉ የሚገባውን የኤክሣይዝ ታክስ አስታውተው ያልከፈሉ ላኪዎች ስልከ ጄ ፀኳ ሪ ጾ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በኢትዮጵያ ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ ሪፐብሊክ ቁጥር የገንዘብና የኢኮኖሚ ልማት ሚኒስቴር ከ በክ ቧ ዐቼዌቪር ሀህ ዐያ ከ ቀን ሪ እሒጢዝ ያ ሃዌቧቧ የኤክሣይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ግብአት የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ መላካቸውን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ካቀረቡ የሚፈለግባቸው የኤክሣይዝ ታክስ በአዋጁ መሠረት ተመላሽ ሊደረግላቸው ከሚገባ ታክስ ጋር እንዲካካስ የኤክሣይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ምርት የተመረተው ምርት ለውጭ ገበያ መላኩን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ሲያቀርቡ ካልቻሉ ተገቢውን የኤክሣይዝ ታክስ አንዲከፍሉ የተወሰነ መሆኑን እንገልፃለን ኩህ ከሠላምታ ጋር ኤፍያነ እህመድ ጩፎዱር ግልባጭ ለንግድና ኢንዱስትሪ ሚኒስቴር አዲስ አበባ ደ ኢትዮጵያ ጴኔሬልከ ስልክ ከቲቲዞሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ሃያን በ ገኝ ቭ ጧሚ ኤ ፈቄ ሰምዕራብ አዲስ አበባ ቅርንጫፍ ጽቤት የኢትዮጵያ ገቢዎችና ጉምሩክ ባለሥልጣገ ጉዳዩ በኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ አፈፃፀም ላይ ላቀረባችሁት ጥያቄ ማብራሪያ ስለመስጠት የገንዘብና ኢኮኖሚ ልማት ሚንስቴር በቁጥር ጉመኤ በ ዓም በተፃፈ ደብዳቤ የወጪ ንግድ የቀረጥ ማበረታቻ ሥርዓት ለማቋቋም የወጣው አዋጅ ቁጥር አንቀጽ ድንጋጌን ግብር ከፋዮች በተለያዩ ምክንያቶች እየተገበሩት ባይሆንም ወደ ውጭ ከላኩት ምርት ጋር በተያያዝ የከፈሉት የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ ሊደረግ የሚችልበትን ሁኔታ የሚገልጽ ሰርኩላር ማስተላለፉን በመጥቀስ በስራ ሂደት ያጋጠማችሁን ችግር ገልፃችሁ በጉዳዩ ላይ ማብራሪያ እንዲላክላችሁ በዐዐ ዓም በቁጥር ምዕአዐዐ በተዓፈ ደብዳቤ መጠየቃችሁ ይታወቃል በመሆኑም የቀረቡትን ጥያቄዎች እንደሚከተለው በዝርዝር ለማየት ተሞክሯል በግብዓትም ሆነ በሚያመርቱበት ጊዜ በምርታቸው ላይ መከፈል የነበረበትን ታክስ ያልከፈሉ ቢሆንም በተወሰነባቸው የግብር ውሳኔ ላይ እንዲካካስ የሚል ጥያቄ የሚያቀርቡትን በተመሰከተ በተሻሻለው የውጪ ንግድ የቀረጥ ማበረታቻ ሥርዓት ለማቋቋም የወጣ አዋጅ ቁጥር አንቀጽ መሠረት የቫውቸር ሥርዓት ተጠቃሚዎች የወጪ ምርቱን ለማምረት ከሀገር ውስጥ በሚገዚቸው ጥሬ እቃዎች ላይ የከፈሉት ታክስ በተመላሽ ሊስተናገድ እንደሚገባ ቢገለጽም አብዛኛዎቹ ላኪዎች የተዘረጋውን ስርዓት መከተል ሲገባቸው ለማምረቻ የሚውል የግብዓት ግዥ በሀገር ውስጥ ሲፈፀም ከጀምሩ ከኤክሳይዝ ታክስ ነባ ተደርገናል በሚል የተዛባ እሳቤ ገቢያቸውን ለዓመታት አስታውቀው ሳይከፍሉ በመቆየታቸው በአንፃሩ ወደውጭ ከላኩት ምርት ጋር በተያያዘ የከፈሉት የኤክሳይዝ ታክስ ተመላሽ እንዲደረግ ህጉ የሚፈቅድ በመሆኑ ለተፈጠረው ችግር አስተዳደራዊ መፍትፄ መስጠት በማስፈለጉ የኤክሳይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ግብዓት የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ መላካቸውን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ካቀረቡ የሚፈለግባቸው የኤክሳይዝ ታክስ በአዋጁ መሠረት ተመላሽ ሊደረግላቸው ከሚገባ ታክስ ጋር እንዲካካስ የተመረተው ምርት ለውጭ ገበያ መላኩን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ሊያቀርቡ ካልቻሉ ተገቢውን የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፍሉ መወሰኑን የገንዘብና ኢኮኖሚ ልማት ጫሜሚኒነስቴር በ ዓም በቁጥር ጉመኤቀሀ በተፃፈ ደብዳቤ አስታውቷል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ከቪህ መረዳት የሚቻለው የኤክሳይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ግብዓት ላይ የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ ማቅረባቸው በማስረጃ ከተረጋገጠ ከዚህ ቀደም ገቢያቸውን አስታውቀው ከከፈሉ በኋላ ተመላሽ ይደረግላቸው የነበረ በመሆኑ እንዲካካስ ይደረጋል በሌለ አነጋገር ቀደም ሲል ውሳኔ የደረሳቸው ግብር ከፋዮች የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ ማቅረባቸው በማስረጃ ከተረጋገጠ የሚጠየቁት ግብር አይኖርም እነርሱም ተመላሽ መጠየቅ አይችሉም ማለት ነው ነገር ግን የኤክሳይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ግብዓት ላይ የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ ለማቅረባቸው በማስረጃ ማረጋገጥ ካልቻሉ ተገቢውን የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ ያለባቸው ከመሆኑም ባሻገር ተመላሽ እንዲደረግላቸውም የመጠየቅ መብት የላቸውም ማካካስ የተባለውን የምርት ታክስ የመክፈል ግዴታ እንደሌለባቸው በመውሰድ የከፈሉትን ታክስ ሙሉ በሙሉ ተመላሽ እንዲደረግላቸው የሚጠይቁትን በተመሰከተ በተራ ቁጥር ለመግለጽ እንደተሞከረው የኤክሳይዝ ታክስ ሊከፈልበት በሚገባው ግብዓት ላይ የተመረተውን ምርት ለውጭ ገበያ ለማቅረባቸው በማስረጃ ሲረጋገጥ የሚፈግባቸው የኤክሳይዝ ታክስ በአዋጁ መሠረት ተመላሽ ሊደረግላቸው ከሚገባ ታክስ ጋር እንዲካካስ መባሉ በምርት ግብዓት ላይ የኤክሳይዝ ታክስ መክፈል የሌለባቸው በመሆኑ ሳይሆን የተፈጠረውን ችግር ለመፍታት ጊዜያዊ መፍትፄ ሆኖ የተቀመጠ ነው በመሆኑም በምርት ግብዓት ላይ ክፍያ የፈፀሙት በህጉ አግባብ መሠረት በተመላሽ ሥርዓት የሚስተናገዱ ከሚሆኑ በስተቀር በ ዓም በቁጥር ጉመኤቀ የተላለፈው ውሳኔ ከእነርሱ ጋር ግንኙት የለውም በተሻሻለው የወጪ ንግድ የቀረጥ ማበፈታቻ ስርዓት ለማቋቋም የወጣው አዋጅ ቁጥር ላይ በምርት ላይ መከፈል ስላለበት ኤክሳይዝ ታክስ ምንም ባለመገለፁ ታክሱ አይመለከተንም የሚሉትን በተመለከተ በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር አንደተሻሻለ አንቀጽ መሠረት በሀገር ውስጥ በሚመረቱ እቃዎች ላይ የሚጣለው የኤክሳይዝ ታክስ መሠረት የማምረቻ ውጪ ርኗ ዐ ሻህርቪቨቧ መሆኑ በግልጽ ተደንግጓል በመሆኑም የኤክሳይዝ ታክስ የሚመለከታቸውን ፅቃዎች አምራች የሆነ ማንኛውም ግለሰብ ወይንም ድርጅት በህጉ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ አለበት የተሻሻለው የወጪ ንግድ የቀረጥ ማበረታቻ ሥርዓት ለማቋቋም የወጣው አዋጅ ቁጥር ዋነኛ ዓላማ የሀገሪቱን የውጭ ምንዛሬ ከፍ ሊያደረግ የሚያስችለው የወጪ ንግድ የቀረጥ ማበረታቻ ስርዓት ለመዘርጋት እንደመሆኑ በአዋጁ አንቀጽ ላይ እንደተገለፀው ዋንኛ ትኩረቱ የተመላሽ ቀረጥ ሥርዓት የቫውቸር ሥርዓት እና የማምረቻ መጋዘኖች ሥርዓት ላይ ያተኮረ ነው በመሆኑም አምራቾች በፈሀፀሟቸው የጥሬ ዕቃ ግገር ላይ የሚከፍሉትን የኤክሳይዝ ታክስ በተመለከተ አለመገለጹ የአዋጁ የትኩረት መስክ ካለመሆነ በስተቀር አምራቸቹን አይመለከትም የሚያስብል ህጋዊ መሠረት የለውም ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የኤክሳይዝ ታክስን የጥሬ ፅቃ አቅራቢዎች ወይንም ሻጮች በደረሰኝ ላይ በግልጽ ስለማያስቀምጡት አምራቾች በሀገር ውስጥ በፈፀሟቸው የጥሬ ፅቃ ግዢ ላይ የሚከፍሉትን የኤክሳይዝ ታክስ መጠን ሰማወቅ የሚቻልበት ሁኔታ አለመኖሩን በተመለክከተ ከላይ በተራ ቁጥር ፐ ላይ ለመግለጽ እንደተሞከረው በሀገር ውስጥ በሚመረቱ ፅቃዎች ላይ በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር አንደተሻሳለ አንቀጽ ላይ በመግለጽ ተደንግጓል የማምረቻ ወጪ የሚባሉጎ ሠ የጥሬ ዕቃ ዋጋ ር ቹፐርርቪ እ ሠ የማምረቻ ክባል ሠራተኞች ደመወዝ ር ኗሮር ፈከ የማምረቻ ክፍል መሣሪያዎች ጥገናና ፅድሳት ርኗ ኋርዐሃ ርጋህሮከሮጪቧ የምርቱ ሂደት የሚፈጀው የኤሌክትሪክ ኃይል ውዛ ስልክ ወ ህጩጩህ ኣጅሮ ። አዲስ አበባ የጨርቃ ጨርቅ ኢንዱስትሪዎች የሚያመርቱት ጨርቅ ከየካቲት ቀን ዓም ጀምሮ ለሦስት ዓመታት ያህል ከኤክሣይዝ ታክስ ነዓ አንዲሆን መወሰኑን በመጥቀስ ውሣኔው ከመተላለፉ በፊት ያልተከፈለውን የኤክሣይዝ ታክስ በሚመለከት ልትከተሉት ስለሚገባ አሠራር መመሪያ እንዲሰጥ መጋቢት ቀን በቁጥር በተዓፈ ደብዳቤ የተጠየቀውን ይመለክታል በጨርቃ ጨርቅ ምርት ሥራ ላይ የተሠማሩ ኢንዱስትሪዎች በኤክሣይዝ ታክስ አዋጅ ድንጋጌዎች አተረጓጎም ረገድ ተፈጥሮ በነበረው ብዥታ ምክንያት የተጠቀሰው መመሪያ እስከወጣበት ቀን ድረስ ሳይከፍሉ በቆዩት ግብር ላይ የተጣለው መቀጫና ወለድ ተነስቶ ፍሬ ግብሩን ከታክሱ ባለሥልጣን ጋር በሚደረግ የክፍያ ስምምነት መሠረት በተወሰነ ጊዜ ውስጥ ከፍለው እንዲያጠናቅቁ ማድረግ ተገቢ መሆኑ ታምናበታል ስለዚህ ከየካቲት ቀን ዓም በፊት በአገር ውስጥ በሚመረት ጨርቅ ላይ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሣይዝ የታክስ ያልከፈሉ የጨርቃ ጨርቅ አምራች ፋብሪካዎች የመክፈያ ጊዜ ተሰጥቷቸው ፍሬ ግብሩን እንዲከፍሉ ሆኖ መቀጫና ወሰዱ እንዲነሳ እንዲደረግ አናሳስባለን ሠምታ ጋር ለጠቅላይ ሚኒስትር ጽቤት አዲስ አበባ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በአባሪ ለተዘረዘሩት በሙሉ በያሌበት ጉዳዩ በአገር ውስጥ አምራቾች የኤክሳይዝ ታክስ የተጣለባቸውን ምርቶች በፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ሲሸጡ የሚሰጥ የማንዋል ደረሰኝ ይመለከታል ቀደም ሲል ስራ ላይ በነበረው የኤክሳይዝ ታክሱ አዋጅ ቁጥር መሠረት በማምረቻ ወጪ ላይ ሲሰላ የነበረው የኤክሳይዝ ታክስ አሁን በተሻሻለው የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር በፋብሪካ የመሸጫ ዋጋ እንዲተካ የተደረገ ሲሆን በፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ላይ የተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ በግብይቱ ደረሰኝ ላይ ተለይቶ መታየት እንዳለበትም በግልጽ ተደንግጓል በታክስ ደረሰኝ አጠቃቀም እና አስተዳደር መመሪያ ቁጥር የሒሳብ መዝገብ የመያዝ ግዴታ ያለበት እና በራሱ ፍላጎት የሒሳብ መዝገብ የሚይዝ ታክስ ከፋይ የሽያጭ መመዝገቢያ መሣሪያ በሚበላሽበት ጊዜ ወይም በእድሳት ላይ በሚሆንበት ጊዜ ወይም የኤሌክትሪክ ኃይል በሚቋረጥበት ጊዜ ለሚያከናውነው ሽያጭ የማንዋል ደረሰኝ መስጠት እንዳለበት ተመላክቷል በመመሪያው የተገለጸው እንደተጠበቀ ሆኖ በሽያጭ መመዝገቢያ መሳሪያ ላይ የሚወጣው ደረሰኝ የኤክሳይዝ ታክስ መጠን በግልጽ በደረሰኙ ላይ የሚያሳይ ሆኖ እስኪስተካከል ድረስ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት በፋብሪካ መሸጫ ዋጋ ሲሸጥ የተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ በግብይቱ ደረሰኝ ላይ በግልጽ ለይቶ ለማስቀመጥ የማንዋል ደረሰኝ መጠቀም አማራጭ የሌለው ነው ስለሆነም በአዋጁ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት የሚያመርቱ ታክስ ከፋዮች የማንዋል ደረሰኝ ህትመት ጥያቄ በታክስ ደረሰኝ አጠቃቀም እና አስተዳደር መመሪያ ቁጥር በተገለጸውና ከዚህ ጋር በተያያዘው ናሙና መሠረት አስፈቅደው በማሳተም እንዲጠቀሙ እንዲፈቀድላቸው ሆኖ ታክስ ከፋዮቹ ቀደም ሲል አስፈቅደው ካሳተሙት ውስጥ ስራ ላይ ያልዋለ ደረሰኝ ካለ የኤክሳይዝ ታክስ በግብይቱ ደረሰኝ ላይ በግልጽ ተለይቶ መቀመጥ ሰላለበት በደረሰኙ ላይ ከተጨማሪ እሴት ኋከሱሴ የበለፀገች ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ከሚሰፍርበት በላይ በሚገኘው ክፍት ቦታ የኤክሳይዝ ታክስ እና የማስከፈያ ምጣኔውን እንዲሁም ለተጨማሪ እሴት ታክስ ስሌት መሠረት የሚሆነውን የዕቃው ዋጋ እና የኤክሳይዝ ታክስ ድምር በእጅ በመጻፍ ጥቅም ላይ እንዲውል ተፈቅዷል ይሁን እንጂ ታክስ ከፋዮቹ ከዚህ ጋር በተያያዘው ናሙና መሠረት እስከ የካቲት ቀን ዓም ድረስ አስፈቅደው በማሳተም ከመጋቢት ቀን ዓም ጀምሮ ጥቅም ላይ ማዋል ስለሚኖርባቸው ቀደም ሲል ታትሞ ሲጠቀሙበት የነበረው በመመሪያው ኣንቀጽ መሠረት እንዲወገድ መደረግ አለበት ስለዚህ የቅጽቤቶች በታክስ ማዕከላቸው ተመዝግበው ከሚገኙ ታክስ ከፋዮች ውስጥ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት የሚያመርቱ ታክስ ከፋዮችን በመለየት የማንዋል ደረሰኝ ህትመት ጥያቄ እንዲያቀርቡ በቀጣይም ቀደም ሲል ያሳተሙት እና ከመጋቢት ጀምሮ ጥቅም ላይ የማይውለውን የማንዋል ደረሰኝ እንዲወገድ ተገቢውን ክትትልና ድጋፍ እንዲደረግ እያሳሰብን የደረሰኙን ናሙና ገጽ አባሪ ተደርጎ የተላከላችሁ መሆኑን እገልጻለሁ ከሰላምታገጋር አባይነሽ አባተ ሱላሞ ክስ ኦፕሬሽን ዘርፍ ተወካይ ግልባጭ ቃ ለሚኒስቴር ጽቤት ሩ ለህግ ተገዥነት ዘርፍ ቃሬ ለተቋማዊ አቅምና ድጋፍ ዘርፍ » የታክስ መረጃና የሸያጭ መመዝገቢያ መሣሪያ አስተዳደር ዳይሬክቶሬት ራቃ ለታክስ ኦዲት ዳይሬክቶሬት ለታክስ ማጭበርበር ምርመራ ዳይሬክቶሬት ሩቃ ለውስጥ ኦዲት ዳይሬክቶሬት ለታክስና ጉምሩክ መረጃ ማብራሪያና ምክር አገልግሎት ዳይሬክቶሬት ቃ ለታክስ ሥርዓት ማጣጣምና የክልሎች ድጋፍ ዳይሬክቶሬት ለታክስ ማሰታወቅ ዳይሬክቶሬት ቃ ለታክስ ከፋዮች ምዝገባና አገልግሎት ዳይሬክቶሬት ሩ ለኤክሳይዝ ታክስ አስተግባሪ ቡድን ገቢዎች ሚኒስቴር በከፀ ሃ ጤርከከፎዉ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ኛ ሃ ኞኛኛሃ ኛ ሃኘኛሃቸሃቼኝኙጭሃሣጩሜሃሣሜሃ ርኛ ንሞጐጩዜጭህ ሎኞሃ ሃ ዣ በገቢዎች ሚኒስቴር በገቢዎች ሚኒስቴር ለከፍተኛ ግብር ከፋዮች ቅጽቤት ለመካከለኛ ግብር ከፋዮች ቅጽቤት በገቢዎች ሚኒስቴር ለምስራቅ አአአግከቅጽቤት በገቢዎች ሚኒስቴር ለምዕራብ አአአግከቅጽቤት አዲስ አበባ በገቢዎች ሚኒስቴር ለመቀሌ ቅርንጫፍ ቤት መቀሌ በገቢዎች ሚኒስቴር ለባህርዳር ቅርንጫፍ ጽቤት ባህርዳር በገቢዎች ሚኒስቴር ለኮምቦልቻ ቅርንጫፍ ጽቤት ኮምቦልቻ በገቢዎች ሚኒስቴር ለሀዋሳ ቅርንጫፍ ጽቤት ሀዋሳ በገቢዎች ሚኒስቴር ለጅማ ትርንጫፍ ጽቤት ጅማ በገቢዎች ሚኒስቴር ለድሬዳዋ ቅርንጫፍ ጽቤት ድሬዳዋ በገቢዎች ሚኒስቴር ለአዳማ ቅርንጫፍ ጽቤት አዳማ ለአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ገቢዎች ቢሮ አዲስ አበባ ለአማራ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ቢሮ ባህርዳር ለደቡብ ብሔሮችብፄረሰጦቸና ህዝቦች ብፄራዊ ክ መንግስት የገቢዎች ባለስልጣን ሃዋሳ ለትግራል ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ልማት ባለስልጣን መቸሌ ለሶማሌ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ባለስልጣን ጮግጅጋ ለአፋር ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ቢሮ ሰመራ ለጋምቤላ ሕዝቦች ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ባለስልጣን ጋምቤላ ለቤኒሻንጉል ጉምዝ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ባለስልጣን አሶሳ ለሐረሪ ሕዝብ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ቢሮ ሐረር ለድሪዳዋ ከተማ አስተዳደር ገቢዎች ባለስልጣን ድሪዳዋ ለኦሮሚያ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት የገቢዎች ባለስልጣን ፊንፊኔ ዮድያደ ገቢዎች ሚኒታ። ፎ ቁጥር ክኗዩአክ በአዛሪው ለተዘረዘሩት በሙሉ በያሉበት ጉዳዩ የማስታወቂያ ቅጽ ዝርዝር የግብይት መረጃ እና የምርት ቆጠራ ሠንጠረዥ ስለመላክ ይመለከታል የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር ከየካቲት ቀን ጀምሮ ሥራ ላይ የዋለ መሆኑ ይታወቃል የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ አንቀጽ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ከአምራቹ ፋብሪካ በሚወጡበት ጊዜ የኤክሳይዝ ታክሱን የመክፈል ግዴታ የሟቋቋም መሆኑን በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በአንድ ወር ውስጥ አምራቹ ከማምረቻ ፋብሪካው ወጩ ባደረጋቸው ዕቃዎች ላይ ሊከፍል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክሰ የሚቀጥለው ወር ኛው ቀን ከማለፉ በፊት ለታክሱ ባለሥልጣን ገቢ ማድረግ እንዳለበት ተደንግጓል በሌላ በኩል በአልኮል ትምባሆ እና ስኳር ላይ ከተከፈለው ታክስ በስተቀር በሌሎች በግብዓትነት በሚያገለግሉ ምርቶች ላይ የተከፈለ የኤክሳይዝ ታክስ በመጨረሻው ምርት ላይ ከሚከፈለው የኤክሳይዝ ሠጋክስ ጋር እንዲካካስ የተፈቀደ ሲሆን በግብዓት ላይ የተከፈለ ታክስ ሊካካስ የሟችለው ጥሬ ዕቃውግብዓቱ ለምርት ተግባር ከዋለ በኋላ በዚህ ጥሬ ፅቃ የተመረተው ምርት ሲሸጥ ከሟከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ ጋር ነው ስለሆነም የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር የኤክሳይዝ ታክስ የማስከፈያ መሰረቱ የፋብሪካ መሸጫ ዋጋ መሆኑ እና የሚከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ በደረሰኝ ላይ በግልጽ መታየት እንዳለበት በመደንገጉ የኤክሳይዝ ታክስ ማስታወቂያ እና የተለያዩ መረጃ ማቅረቢያ ሠንጠረፐች በማዘጋጀት ጥቅም ላይ እንዲውል ማድረግ አስፈልጓል ስለዚህ የህጉን ማሻሻያ መሠረት በማድረግ አዲስ የኤክሳይዝ ታክስ ማስታወቂያ ቅጽ ዝርዝር የኤክሳይዝ ታክስ የሽያጭ መረጃ ሠንጠረዥ በግብዓት ላይ የተከፈለ የኤክሳይዝ ታክስ ዝርዝር መረጃ በወሩ የተቀናነሰ ኤክሳይዝ ታክስ ዝርዝር መረጃ ሪፖርት ማድረጊያ ሠንጠረዥ በነበሩ ማስታወቂያ ቅጽ ላይ ለውጥ የተደረገ ሲሆን እንዲሁም ለአንድ ጊዜ መረጃ ማሰባሰቢያ የሚጫሆን ኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው በእጅ የሚገኙ ምርቶች በለህዩጠብዕቨሎ ማሳወቂያ ሠንጠረዥ ሌሎች የመረጃ ማሰባሰቢያ ቅጸች በአዲስ ተዘጋጅተዋል ና ይ ወ መ ኮከዕክጨ ዐ ጀልዐር የ ዐጾ ፀ ጠዝከካ ዐ። ጊባ አ ተዮጵያ አባክሥን መልስ ሲዕፉልን የኛን ቁጥር ይጥቀሱ ላብ ላኩኮ ኮ ላ ከ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የገንዘብ ሚኒስቴር የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ የአፈፃፀም መመሪያ ቁጥር ገንዘብ ሚኒስቴር ዓም ፎር ፐዉዚ ሀቨጩርኃፐ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ጅልኣ ዐዌርሃሃርፐ የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ የአፈፃፀም መመሪያ ቁጥር አውጪው ባለሥልጣን የገንዘብ ሚኒስቴር በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር አንቀጽ በተሰጠው ሥልጣን መሠረት ከዚህ የሚከተለውን መመሪያ አውጥቷል ክፍል አንድ ጠቅላላ አጭር ርዕስ ይህ መመሪያ ስለኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ አፈፃፀም የወጣ መመሪያ ቁጥር ተብሎ ሊጠቀስ ይችላል ትርጓሜ በዚህ መመሪያ ውስጥ ጥቅም ላይ የዋሉ ቃላትና ሐረጐች በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር የተሰጣቸው ትርጉም ይኖራቸዋል በአዋጁ ትርጉም ያልተሰጣቸው በዚህ መመሪያ ጥቅም ላይ የዋሉ ቃላትና ሐረጐች የሚከተለውን ትርጉም ይይዛሉ ሀ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች አቅራቢ ማለት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የሚያመርት ለሽያጭ ለማዋል የሚገዛ ወይም የሚሸጥ ማናቸውም ሰው ወይም ድርጅት ነው ለ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ጊዜ ማለት በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ በተደነገገው መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ለታክሱ ባለሥልጣን የሚከፈልበት ጊዜ ነው ሐ የተፈቀደለት ፋብሪካ ቅጥር ግቢ ማለት የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የሚያመርትበት አና የሚያከማችበት ፈቃድ የተሰጠው ቅጥር ግቢ ነው መ የተፈቀደለት አምራች ማለት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለማምረት ፈቃድ የተሰጠው በኢትዮጵያ ውስጥ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የሚያመርት ሰው ነው ሠ ወርሃዊ የዋጋ ዝርዝር ማለት የተፈቀደለት አምራች ለታክሱ ባለሥልጣን የሚያቀርበው በሚቀጥለው የአንድ ወር ጊዜ ውስጥ የሚያመርታቸው ዕቃዎች ዋጋ ዝርዝር ሲሆን በፋብሪካው ተመርተው ለዚሁ ፋብሪካ በግብዓትነት የዋሉ ጥሬዕቃዎችን ዋጋ ይጨምራል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ረ ወደአገር የሚገባበት ቦታ በጉምሩክ አዋጅ በተደነገገው መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ወደኢትዮጵያ የሚገቡበት ወደብ አውሮፕላን ማረፊያ ወይም ድንበር ነው ሰ አዋጅ ማለት የኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር ነው የተፈፃሚነት ወሰን ሾ ይህ መመሪያ ሀ ፈቃድ የተሰጣቸው ቢሆንም ባይሆንም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ፅቃዎች በሚያመርቱ ወይም ወደአገር በሚያስገቡ ለ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ምርቶች በአጃቸው በሚገኝ ወይም የኤክሳይዝ ታክስ ያልተከፈለባቸውን ወይም በማሳነስ የተከፈለባቸውን ዕቃዎች በሚያቀርቡ ሰዎች ላይ ተፈፃሚ ይሆናል ሥ ይህ መመሪያ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለሚያመርቱ ከተዘጋጀው የአሠራር ማንዋል ጋር በአንድነት መነበብ አለበት ክፍል ሁለት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለሚያመርቱ ስለሚሰጥ ፈቃድ የፈቃድ አሰጣጥ ሥርዓት ማናቸውም ሰው በአዋጁ አንቀጽ አና በዚህ መመሪያ አንቀጽ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ እንዲሰጠው ሲያመለክት የሚከተሉትን ማሟላት አለበት ሀ ማመልከቻው በተፈቀደው ቅጽ መሠረት መቅረብ አለበት ለ ከማመልከቻው ጋር የሚከተሉት ተያይዘው መቅረብ አለባቸው የንግድ ፈቃድና የግብር ከፋይ መለያ ቁጥርን ጨምሮ የታክስ ባለሥልጣነ በሚያወጣው መመሪያ እንዲቀርቡ የሚጠይቃቸው ሰነዶች ቋ አመልካቹ የሚጠቀምባቸውን የአመራረት ሂደቶች እንደአግባብነቱ የማምረቻውን መሣሪያዎች የአልኮል ማጣሪያዎች የቢራ መጥመቂያ ፎፄርዉሄ ሀዐሆፎርሃሃርሬፐ ከቲቲዞሄ ቲ ጠፎቨኮክልሷ ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ፎፀልኦ ሀየሃፐ ሐ ዘ የአሠራር ሂደቱን የሚገልፅ የፅሑፍ ማብራሪያ ኮ ፈቃድ እንዲሰጥ ጥያቄ የቀረበበትን የማምረቻ ሕንፃ ፕላን ክፍሎች ወይም ሌሎች ቦታዎች አንዲሁም ሕንዛው ክፍሎች ወይም ሌሎች ቦታዎች የሚገኙበትን ሁኔታ እና አካባቢውን ነ የእያንዳንዱን በፋብሪካው የተገጠመ የማምረቻ መሣሪያ የማምረት አቅም በዝርዝር ። ሃ የማምረቻ መሣሪያዎችን ማስረጃዎች እና መግለጫዎች ሃብ በአዋጁ ወይም በዚህ መመሪያ የዚህ ዓይነቱን ፈቃድ ለማግኘት እንዲሟሉ የሚጠበቁ መሣሪያዎችን የአመራረት ሥርዓት ወይም ሌላ ተፈላጊ ሁጌኔታ በዚህ አንቀጽ መሠረት የሚሰጠው ፈቃድ በተፈቀደው ቅጽ መሠረት መሆን አለበት በዚህ መመሪያ አንቀጽ የተደነገገው አንደተጠበቀ ሆኖ ማናቸውም ሰው በታክሱ ባለሥልጣን ካልተመዘገበ በስተቀር የሚከተሉትን ሥራዎች ማከናወን አይችልም ሀ ለ ሐ መ የሲጋራ ማምረቻ ወረቀት እና የሲጋራ ማሸጊያ ዕቃዎችን ወደአገር ማስገባት ጥሬ ወይም በምርት ሄደት ያላለፈ ትምባሆን ወደአገር ማስገባት ኤታኖል ወደአገር ማስገባት በጉምሩክ ታሪፍ ሁለተኛ መደብ ለ የተዘረዘሩ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ግብዓቶች ወደአገር ማስገባት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ሀ እና ለ ለተመለከቱት ዕቃዎች በአስመጪነት ሊመዘገብ የሚችለው የትምባሆ ምርቶችን ለማምረት ፈቃድ የተሰጠው ሰው ብቻ ነው በኤታኖል አስመጪነት ሊመዘገቡ የሚችሉት ሀ ለ የአልኮል መጠጦችን ለማምረት ፈቃድ የተሰጣቸው የኤክሳይዝ ታክስ የማይከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት የሚውሉ የማጣሪያ መሣሪያዎችን ወደአገር ለማስገባት የሚችሉት የተመዘገቡ ሰዎች ብቻ ናቸው ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ርፐልጸ ዐሆርነሃፐ በዚህ አንቀጽ መሠረት ለመመዝገብ ማመልከቻ የሚቀርበው ሀ በተፈቀደው ቅጽ መሠረት ለ የታክሱ ባለሥልጣን ከሚጠይቃቸው ሰነዶች ጋር በአንድነት መሆን አለበት የማምረቻ ቦታዎችን ስለመገምገም በዚህ መመሪያ አንቀጽ አና መሠረት ማመልከቻ ሲቀርብ የታክሱ ባለሥልጣን የማምረቻ ቦታውን አና የአመራረቱን ሂደት ማመልከቻው ተሟልቶ በቀረበ በአንድ ወር ጊዜ ውስጥ በቦታው በመገኘት መገምገም አለበት የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ስለማግኘት ሸ ማናቸውም ሰው ከገቢዎች ሚኒስቴር የተሰጠ የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ሳይኖረው በኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ቁጥር የተዘረዘሩ ሥራዎችን ሊያከናውን አይችልም ዖ የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት በተፈቀደለት አምራች አና በታክሱ ባለሥልጣን መካከል አንደተፈፀመ ውል ይቀጠራል በፈቃዱ የተመለከቱ የውል ቃሎችንና ሁኔታዎችን የሚጥስ የተፈቀደለት አምራች በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በወንጀል ተጠያቂ ይሆናል የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ የሚከተሉትን መረጃዎች የሜይዝ ሊሆን ይገባል ሀ የተፈቀደለትን አምራች ስም ለ የተፈቀደለትን አምራች የግንኙነት አድራሻ ኢሜይል ፋክስ ስልክ ሐ ፈቃዱ ተፈፃሚ መሆን የሚጀምርበትን ቀን መ የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች የሚያመርትበትን ፋብሪካ እና የዋናው መሥሪያ ቤት አድራሻ ሠ የተፈቀደለት አምራች በፋብሪካው ውስጥ አንዲጠቀምባቸው በታክሱ ባለሥልጣን የተፈቀደለትን መሣሪያዎች ዝርዝር ረ የሚያመርተውን ምርት ዓይነት ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ድኔፐልአ ዐቨፀርሃፐ የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ የተፈቀደለትን አምራች የሥራ አፈዓፀም መሠረት በማድረግ የንግድ ሥራውን የሚያካሂድባቸውን ሁኔታዎች የሚይዝ ሊሆን ይችላል ሾ የተፈቀደለት አምራች በፈቃዱ በተዘረዘሩ መሣሪያዎች ለመጠቀም የሚችለው በፋብሪካው በተመለከተው አድራሻ ብቻ ነው የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ምርቶች የሚመረቱበትን አድራሻ ወይም መሣሪያ ከመለወጡ በፊት ይህንኑ ለታክሱ ባለሥልጣን በማስታወቅ በፈቃዱ ላይ ማሻሻያ አንዲደረግ መጠየቅ አለበት ሾሥ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ምርቶች የሚመረቱበትን አድራሻ ወይም የመሣሪያዎች መለወጥ ለታክሱ ባለሥልጣን ሳያስታውቅ አና በፈቃዱ ላይ ማሻሻያ ሳይደረግ አድራሻውን ወይም መሣሪያዎችን የለወጠ ባለፈቃድ በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በወንጀል ተጠያቂ ይሆናል ሾ የተፈቀደለት አምራች ፋብሪካ እና የማምረቻ መሣሪያዎች በአዋጁ የተደነገገውን የሚያሟሉ መሆኑ በታክሱ ባለሥልጣን ባለሙያዎች ጉብኝት ሳይረጋገጥ የኤክሳይዝ ፈቃድ ሊሰጥ አይችልም ፈቃድ ስለመስጠት አመልካቹ ያቀረበው ማመልከቻ ከተመረመረ አና የማምረቻ ቦታው በታክሱ ባለሥልጣን ባለሙያዎች ከተገመገመ በኋላ መስፈርቶቹ መሟላታቸው ሲረጋገጥ የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ይሰጣል የተፈቀደለት አምራች በአመራረቱ ሂደት ወይም ሌላ ማናቸውም ፈቃዱ በተሰጠበት ሁፄታ ላይ ለውጥ ማድረግ በሚፈልግበት ጊዜ አስቀድሞ ለታክሱ ባለሥልጣን ማስታወቅ እንዲችል በፈቃዱ ላይ የሚመለከተው የታክሱ ባለሥልጣን አድራሻ መመልከት አለበት አዲስ አምራቾች በአዋጁ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ያልተሰጠው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት የሚፈልግ ሰው የማምረት ሥራውን ለመጀመር ካቀደበት ቀን ቀን በፊት የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ አንዲሰጠው ለታክሱ ባለሥልጣን ማመልከት አለበት ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ፎሬፐልኣ ሀሆነሃፐ የማመልከቻው ቅድ አዲስ የሚጀመረውን የንግድ ሥራ በሚመለከት የተሟላ መረጃ ማግኘት የሚያስችል መሆን አለበት በተለይም የንግድ ሥራው የሚመሩ ኃላፊዎች የሚመረተውን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት ዓይነት የማምረቱ ተግባር የሚከናወንበትን ቦታ የግብዓቱን ዓይነት የግብዓት ምርት ጥመርታውን እና የማምረቻ መሣሪያውን ዓይነት የሚያካትት መሆን አለበት የማምረቻ ቦታው በታክሱ ባለሥልጣን ከመጉጐብኘቱ አና አመልካቹ የማመልከቻውን ቅጽ በሚገባ ሞልቶ ከማቅረቡ በፊት ፈቃድ ሊሰጥ አይችልም ቲጨማሪ ፋብሪካ ስለማቋቋም ፈቃድ የተሰጠው ሰው በተሰጠው የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ላይ ያልተመለከተ አዲስ ፋብሪካ ለማቋቋም ያቀደ እንደሆነ በፈቃዱ ላይ ማሻሻያ አንዲደረግ ወይም አዲስ ፈቃድ አንዲሰጠው መጠየቅ አለበት ማናቸውም ሰው የታክሱ ባለሥልጣን ባለሙያዎች የማምረቻ ቦታውን ጐብኝተው የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ከማግኘቱ በፊት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ማምረት መጀመር አይችልም ፈቃድ ባልተሰጠው ፋብሪካ ውስጥ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች የሚያመርት ማናቸውም የኤክሳይዝ ታክሱን መከፈሉ እንደተጠበቀ ሆኖ ሰው በአዋዱ መሠረት አስተዳደራዊና የወንጀል ቅጣት ይቀጣል የኤክሳይዝ ፈቃድን ወይም ምዝገባን ስለማገድ አና ስለመሠረዝ በአዋጁ አንቀጽ ከተመለከተው በተጨማሪ የሚከተሉት ሁኔታዎች ሲያጋጥሙ የታክሱ ባለሥልጣን የበላይ ኃላፊ ወይም እርሱ የሚወክለው የኤክሳይዝ ፈቃድን ማገድ ይችላል ሀ ከአምራቹ አቅም በላይ በሆነ ሁኔታ ካልሆነ በስተቀር ማናቸውም ሰው በተፈቀደለት አምራች የተመረተ የኤክሳይዝ ታክስ ያልተከፈለበት ዕቃ ይዞ የተገኘ እንደሆነ ለ የተፈቀደለት አምራች በፈቃዱ ወይም በምዝገባው ከተመለከተው ውጪ በሆኑ ተግባራት ተሠማርቶ የተገኘ እንደሆነ ሐ ፈቃድ የተሰጠበት ተግባር በአዋጁ ወይም በሌላ ሕግ የተከለከለ አንደሆነ መ የተፈቀደለት የማምረቻ ቦታ ወይም መሣሪያ ከታክሱ ባለሥልጣን ፈቃድ ውጪ ተለውጦ የተገኘ እንደሆነ ። ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በአዋጁ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ምዝገባ የታገደ እንደሆነ ባለፈቃዱ ሀ ለ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የማምረቱን ተግባር ወዲያውት ማቆም እና የታክሱ ባለሥልጣን በሚያቀርባቸው ሁኔታዎች መሠረት መፈፀም አለበት ሾ በአዋጁ መሠረት የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃድ ወይም ምዝገባ የተሠረዘ እንደሆነ ሀ ባለፈቃዱ በ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የማምረት ወይም ወደአገር የማስገባት ተግባሩን ማቆም በአጁ በሚገኙ ዕቃዎች ላይ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ መክፈል የታክሱ ባለሥልጣን በሚሰጠው መመሪያ መሠረት በፋብሪካው ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ጥሬዕቃዎች መሣሪያዎች ቁሳቁሶች መሸጥ አለበት የታክሱ ባለሥልጣን በ የተፈቀደለት አምራች በፋብሪካው ውስጥ የሚገኙ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ወደሌላ ቦታ እንዲያዘዋውር የመንግሥትን ገቢ ለመሰብሰብ እና አዋጁን ለማስፈፀም አንዲቻል የተፈቀደለትን አምራች ፋብሪካ በቁጥጥሩ ሥር ለማድረግ ይችላል ለዚህ አንቀጽ አፈፃፀም ፋብሪካን በቁጥጥር ስር ማድረግ ማለት በፋብሪካው ውስጥ የተፈቀደለት አምራች የሚያከናውነው ማናቸውም ተግባር በታክሱ ባለሥልጣን ፈቃድና አውቅና እንዲከናወን ማድረግ ነው ክፍል ሦስት የኤክሳይዝ ታክስ ቁጥጥር በማምረቻ ቦታዎች ወይም በማስተላለፊያ መስመሮች ላይ ምልክት ስለማድረግ የተፈቀደለት አምራች ጅአ ሀሃሃርፐ ከቲቲዞሄ ቲ ጠፎቨኮክልሷ ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ሀ ለ ሓ መ ሠ ረ ሰ ፎይዉፐልሄ ዐፀዕለርኃፐ የታክሱ ባለሥልጣን በሚጠይቀው መሠረት በማምረቻ ቦታው ዋና የመግቢያ በር አና በሌላም አስፈላጊ ቦታ ሳላይ በአማርኛና በአካባቢው የሥራ ቋንቋ ኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ማምረቻ እና የተፈቀደለትን አምራች ስም አና የፈቃድ ቁጥር የያዘ ፅሑፍ መለጠጻፍ አለበት በምርቱ ሂደት ጥቅም ላይ የሚውሉ የማስተላለፊያ መስመሮች በቋሚነ የተገጠሙ እና መላውን ርቀት በትክክል ለመመርመር የሚያስችሉ መሆናቸውን ማረጋገጥ አለበት የማከማቻ አና የማስተላለፊያ መስመሮች ኢንዱስትሪው የሚጠየቀውን ደረጃ የሚያሟሉ መሆን አለባቸው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች በሚመረቱባቸው ለሽያጭ በሚዘጋጁባቸው ወይም በሚከማቹባቸው መሣሪያዎች ላይ በዘይት ቀለም ምልክት ማድረግ አለበት የተፈቀለት አምራች የታክሱን ባለሥልጣን በሚያረካ ሁኔታ እያንዳንዱን ማከማቻ ወይም መሣሪያ ለቁጥጥር አና ለክትትል በሚያመች አኳቷን ማስቀመጥ አና በውስጣቸው የያዙትን መጠን ማወቅ የሚያስችል የመለኪያ ወይም የመቁጠሪያ መሣሪያ የተገጠመባቸው አንዲሆን ማድረግ አለበት ለኤክሳይዝ ታክስ አሰባሰብ ሲባል መቀቆለፍ ወይም ማሸግ አንዲቻል የታክሱ ባለሥልጣን በሚጠይቀው መሠረት መሣሪያዎችን ለመቆለፍ ወይም ለማሸግ በሚያስችል መንገድ ማዘጋጀት አለበት የታክሱን ባለሥልጣን በሚያረካ ሁኔታ በአያንዳንዱ የማምረት ሂደት የምርት ርክክብ የሚፈፀምባቸው የማስተላለፊያ መስመሮች በተለያየ የዘይት ቀለም አንዲቀቡ አና ቀለሙ አንዳይጠፋ በየጊዜው እንዲታደስ ማድረግ አለበት ለቁጥጥር አና ለክትትል በሚያመች ሁኔታ እያንዳንዱን ማከማቻ ወይም መሣሪያ ማስቀመጥ አና በውስጣቸው የያዙትን መጠን ማወቅ የሚያስችል የመለኪያ ወይም የመቁጠሪያ መሣሪያ መግጠም አለበት ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ሀሸፀርሃሃፐ ሸ ለዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ስ አፈዛፀም የማጣሪያ ፋብሪካ ባለቤት በተሟላ አኳኋቷን እአና ቅደም ተከተሉን በጠበቀ መንገድ የማስተላለፊያ መስመሮችን የሚከተለውን የዘይት ቀለም ዓይነት መቀባት አለበት የአልኮል መጠጥ «ይ ቢራ ሰማያዊ ሞላሰስ አረንዓዴ ሀ የሚጠራ ወይን ቡናማ ነነ ውፃ ቢጫ ሃ ናፍጣ ጥቁር ቀ ለታክሱ ባለሥልጣን አስቀድሞ በማስታወቅ ከታክሱ ባለሥልጣን ፈቃድ ካላገኘ በስተቀር የአመራረቱን ሄደት ወይም አካሄዱን መለወጥ ማከማቻ ወይም መሣሪያ መጨመር የለበትም ሀ በተፈቀደለት የማምረቻ ቦታ የጽሕፈት ሥራ የሚከናወንበት ቢሮ የማምረቻው ቦታ የጥሬፅቃ መጋዘን የምርት መጋዘን የተለያየ መሆን አለባቸው ለ ለዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ ሀ አፈፃፀም ለአያንዳንዱ ተግባር የተመደበው ቦታ ጥበቃ የሚደረግለት አና አንዱ ከሌላው ጋር የማይገናኝ አንዲሁም የኤክሳይዝ ታክስን በሚገባ መሰብሰብ አንዲቻል ለይቶ ለመቆለና ወይም ለማሸግ የሚያስችል አካል የተገጠመለት መሆን አለበት ማናቸውም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለማምረት የተፈቀደለት አምራች እና የተመዘገበ አስመጪ ወደ አገር የሚያስገባቸውን ዕቃዎች የሚያከማችበት በታክሱ ባለሥልጣን የተፈቀደ የተለየ መጋዘን ሊኖረው ይገባል ፋብሪካውን በሩቅ መቆጣጠር የሚያስችል መሣሪያ ስለመግጠም የተፈቀደለት አምራች በፋብሪካው ውስጥ የሚከናወነውን አንቅስቃሴ በሩቅ ማየት የሚያስችል የቴክኖሎጂ ሥርዓት መግጠም አለበት የታክሱ ባለሥልጣን በዚህ መመሪያ መሠረት ሊገጠም የሚገባውን የቴክኖሎጂ መሣሪያ ዝርዝር ባህሪያት ይወስናል ከቲቲዞሄ ቲ ጠፎቨኮዞክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ለዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ አፈዛባፀም የታክሱ ባለሥልጣን ፋብሪካውን በሩቅ ማየት የሚያስችለውን የቴክኖሎጂ ሥርዓት የመጠቀም ያልተገደበ መብት ይኖረዋል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተመለከተው የቴክኖሎጂ ሥርዓት የታክስ ባለሥልጣነ በሚጠይቀው መሠረት ደህንነቱ የተጠበቀ የምስል ማከማቻ አና ምስልን አና ሌላን መረጃ በዲጂታል ሥርዓት በቀጥታ ማስተላለፍ የሚችል መሆን አለበት የአመራረት ትን በቴክኖሎጂ ስለማስደገፍ የታክሱ ባለሥልጣን የተወሰኑ የተፈቀደላቸው የማምረቻ ቦታዎች በእያንዳንዱ ደረጃ ያሏቸው የአመራረት ዛደት በአውቶማቲክ የአመራረት ዛደት የታገዘ አንዲሆን ሊጠይቅ ይችላል የአልኮል መጠጥ ማምረቻ ፋብሪካዎችን በሚመለከት ለዚህ አንቀጽ አፈዛፀም ግዴታ ሊጣልባቸው የሚችለው የፋብሪካው የማምረት አቅም በሰዓት ከ አምስት መተ ጠርሙስ በላይ ሲሆን ነው የመቁጠሪያ እና የመለኪያ መሣሪያዎች ፎፅፅፐልአ ዐዘጩዕሂርኃፐ የታክሱ ባለሥልጣን በዚህ መመሪያ በተመለከተው መሠረት በማምረቻ ቦታዎች ሊታክሉ የሚገባ የመቁጠሪያ አና የመለኪያ አንዲሁም ሌሎች መሣሪያዎችን ተፈላጊ ባህሪያት በጋዜጣ እና በድረገፁ ላይ ማሠራጨት አለበት በታክሱ ባለሥልጣን የሚፈቀዱት በማምረት ሂደት ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውሉ የመቁጠሪያ አና የመለኪያ መሣሪያዎች የጥሬ ዕቃዎችን የግብዓቶችን አና የአላቂ ፅቃዎችን መጠን በትክክል ማወቅ የሚያስችሉ መሆን አለባቸው የጥሬዕቃ አና የአላቂ ምርቶች ማከማቻ ጋኖች በጋኑ ውስጥ ያለውን መጠን በትክክል ማወቅ የሚያስችል የመቆጣጠሪያ ሥርዓት ያላቸው ሊሆኑ ይገባል በዚህ መመሪያ መሠረት ጥቅም ላይ የሚውሉ የመቁጠሪያ አና የመለኪያ መሣሪያዎች የታክሱ ባለሥልጣን በሚወሰነው መሠረት በምርቱ ፃደት በእያንዳንዱ የምርት ሠንሰለት ላይ መገጠም አለባቸው የተፈቀደለት አምራች ሀ የታክሱ ባለሥልጣን ለሚያካሂደው ቁጥጥር እና ስሌት በሚያመች መንገድ መቁጠሪያ አና መለኪያ ያላቸውን ጋኖች ወይም ማከማቻዎች የማዘጋጀደት በትክክል የሚሠሩ መሆኑን በየጊዜው የማረጋገጥ እና ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ለ በመለኪያ አና በመቁጠሪያ መሣሪያዎች ላይ ፈቃድ በተሰጠው ባለሙያ የተደረገውን ዕድሳት የሚያሳይ መዝገብ የማዘጋጀት መሣሪያዎቹ በትክክል የሚሠሩ መሆኑን ቢያንስ በዓመት አንድ ጊዜ የማረጋገጥ ግዴታ አለበት በምርቶች በመያዣዎች እና በማሸጊያዎች ላይ ምልክት ሌብል ስለማድረግ ፎል ሀርርፐ ከታክስ ነፃ የሆኑ ለውጭ ገበያ የሚቀርቡ አና ሌሎች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ማሸጊያዎች ለመከታተል እና ለይቶ ለማወቅ በሚያስችል አኳኋሏን የተለየ ምልክት ሊደረግባቸው ይገባል ለጅምላ ሽያጭ የሚውሉ ዕቃዎችን የሚይዝ እያንዳንዱ ማሸጊያ ወይም መያዣ ወይም መጠቅለያ በሚከተለው አኳቷን ህትመት ሊደረግበት ይገባል ሀ ለውጭ ገበያ የሚቀርብ ከሆነ የመጨረሻ መድረሻውን አገር የሚያሳይ ፅሑፍ ለ በኢትዮጵያ ውስጥ ጥቅም ላይ የሚውል ከሆነ ለአገር ውስጥ ናጆታ የሚውል የሚል ፅሑፍ ሐ ከቀረጥ ነዓ የሆኑ ዕቃዎች ለሚሸጡበት መደብር ወይም ለዲፕሎማቲክ ሱቆች የሚሸጥ ከሆነ ከታክስ ነሞ የሚል ፅሑፍ ለዚህ አንቀጽ አፈፃፀም የታክሱ ባለሥልጣን ለተለያዩ አገልግሎቶች የሚውሉ ፅቃዎችን ለመለየት የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ ሊደረግ የሚገባውን ምልክት በመመሪያ ሊወሰን ይችላል በጥሬዕቃ ላይ የሚደረግ ቁጥጥር የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ለማምረት የሚውሉ ጥሬዕቃዎች መጠናቸውን በትክክል ለማወቅ ለሚደረገው ቁጥጥር በሚያመች አኳጊን ደህንነቱ በተጠበቀ ክፍል ወይም መጋዘን መቀመጥ አለባቸው በተፈቀደለት ማምረቻ ውስጥ ለምርት ተግባር አንዲውሉ ለማድረግ ወይም አደጋ በማጋጠሙ ምክንያት ካልሆነ በስተቀር ማናቸውም ሰው በታክሱ ባለሥልጣን ሳይፈቀድ ጥሬ ዕቃዎችን ማውጣት አይችልም የአልኮል ማጣሪያ ባለቤት ከኤቲል አልኮል በስተቀር ማናቸውንም ሌላ አልኮል በታክሱ ባለሥልጣን በሚወሰነው መሠረት ለሰው ጥቅም አንዳይውል ከመደረጉ በፊት በመጋዘን ማስቀመጥ አይችልም ጋ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ከተመረቱ በኋላ በመጋዘን ስለማስቀመጥ ወይም ስለማስረከብ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች የማምረት ተግባር ከተጠናቀቀ በኋላ የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማከማቻ በመባል ወደሚታወቅ ክፍል መዘዋወር እና በዚህ መመሪያ መሠረት ከተፈቀደለት ፋብሪካ ቅጥር ግቢ ውጪ አስከሚደረጉ ድረስ በዚሁ ክፍል ውስጥ መቀመጥ አለባቸው ሆኖም የተጣራ አልኮል መቀበያ ጋኖች የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማከማቻ አንደሆነ ይቀቆጠራል የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማከማቻ ክፍል በር ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ፅቃዎች ማከማቻ ክፍል የሚል ፅሑፍ መለጠፍ አለበት የኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማከማቻ ክፍል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን የተመረቱ ዕቃዎች ከማከማቻነት ውጪ ለሌላ ለማናቸውም ተግባር አንዲውል ማድረግ አይቻልም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ለቆጠራ በሚያመች አኳጊን በኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ማከማቻ ክፍል ውስጥ መቀመጥ አለባቸው ማናቸውም ሰው የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልበት ዕቃ መያዣ ጠርሙስ ወይም ማሸጊያ አምራቹን ለይቶ ማወቅ የሚያስችለው ልዩ ምልክቱ ሌብል የአምራቹ ስም የተመረተበት ቦታ አና ቀን አድራሻው የተከታታይ ምርት ቁጥር የባር ኮድ ወይም ሌላ ተጨማሪ ምልክት ሳይደረግበት በፊት ከኤክሳይዝ ታክስ ዕቃዎች ማከማቻ ክፍል ማውጣት ወይም አንዲወጣ ማድረግ ወይም መፍቀድ የለበትም ለውጭ ገበያ ወይም ከኤክሳይዝ ታክስ ነዓ ሆነው ሊሸጡ የተመረቱ ዕቃዎች ለቁጥጥር አና ለክትትል በሚያመች መንገድ ከሌሎች ዕቃዎች ተለይተው መቀመጥ አለባቸው የተፈቀደለት አምራች ከተሸጡ በኋላ ወደተመረቱበት ፋብሪካ የተመለሱ ፅቃዎች የሚቀመጡበት የተለየ መጋዘን ሊኖረው ይገባል ለውጭ ገበያ የሚቀርቡ አና ከታክስ ነፃ ሆነው የሚሸጡ ዕቃዎች ፎዓፐልኦ ዐዝዌርሃሃርጳፐ የተፈቀደለት አምራች የሚከተሉትን ሁኔታዎች ካጋጠሙ በፅቃዎቹ ላይ ታክሱን እንዲከፍል ይገደዳል ሀ ለውጭ ገበያ የተመረቱ ዕቃዎች በኢትዮጵያ ውስጥ የተሸጡ እንደሆነ ለ ከታክስ ነዓ ሆነው ስለሚሸጡበት ወይም ታክሱ ተመላሽ ስለሚደረግበት ሁኔታ በአዋጁ የተመለከተው ያልተሟላ እንደሆነ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ኪን ጋ የተፈቀደለት አምራች ለውጭ ገበያ የሚቀርቡ እና የተከፈለባቸው ታክስ ተመላሽ የሚደረግ ዕቃዎችን የማስታወቅ እና የማዓጓዝ ኃላፊነት አለበት ከኤክሳይዝ ታክስ ነፃ የሆኑ የአልኮል መጠጦችን የሚሸጥ የቀረጥ ነዓ መደብር አነዚህን ዕቃዎች ወደአገር ለማስገባት የሚችለው ከቀረጥ ነዋ የሚል ምልክት የተደረገባቸው ሲሆን ብቻ ነው ደሂሳብ መዝገብን ስለመያዝ የተፈቀደለት አምራች በታክስ አስተዳደር አዋጅ ቁጥር ድንጋጌዎች መሠረት የሂሳብ መዝገብ የመያዝ ግዴታ አለበት በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት መያዝ ያለበት የሂሳብ መዝገብ ሀ በሚነበብ እና ሊጠፋ በማይችል አኳጊን በጽሕፈት መሣሪያ የተዘጋጀ የታተመ ወይም የተፃፈ ሊሆን የሚገባው ሲሆን ከመፅደቁ በፊት የተደረገ አርማት ወይም ለውጥ ሲኖር የተደረገውን ለውጥ ወይም እርማት በትክክል ለማወቅ የሚያስችል እርማቱን ያከናወነው ሰው ፊርማ እና የታረመበት ቀን የተፃፈበት ለ በተፈቀደ አኳኋን በኤሌክትሮኒክ ወይም በሌላ መንገድ የተዘጋጀ አና በተፈቀደው አኳኋን ካልሆነ በስተቀር ለውጥ ያልተደረገበት መሆን አለበት የታክሱ ባለሥልጣን በአዋጁ ወይም በዚህ መመሪያ ከተመለከተው ውጪ የተዘጋጀን የሂዚሳብ ሰነድ ወይም ማስረጃ ላለመቀበል ወይም በዚህ ሰነድ መሠረት ሥራዎችን ላለማከናወን ይችላል የታክሱ ባለሥልጣን ማናቸውም የሂሳብ ሪፖርት ሊቀርብ የሚገባበትን ቅጽ ወይም ለአዋጁ አና ለዚህ መመሪያ አፈፃፀም ተቀባይነት የሚኖራቸውን ሰነዶች ዓይነት ሊወሰን ይችላል ልዩ ምልክትን ሌብል ስለማሳወቅ ማናቸውም የተፈቀደለት ሰው በተፈቀደው ቅጽ መሠረት እአና የታክሱ ባለሥልጣን በሚያወጣው አና በሚያፀድቀው ዝርዝር መሠረት ልዩ ምልክቱን ሳያስታውቅ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን ዕቃ ለሽያጭ በጠርሙስ ወይም በሌላ መያዣ ማሸግ አይችልም ፎልኦ ሀዘጩርነሃርፐ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተመለከተው ቢኖርም የታክሱ ባለሥልጣን ማመልከቻ ሲቀርብለት ሁኔታዎችን በመወሰን የተፈቀደለት አምራች ለሙከራ የሚውሉ ምርቶችን እንዲያመርት ሊፈቅድ ይችላል የምርት መከታተያ ሥርዓት የታክሱ ባለሥልጣን የተፈቀደለት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች አምራች ወይም አስመጪ የምርት ሂደቱን መከታተል የሚያስችል የሂሳብ ሥርዓት እንዲዘረጋ ሊያዝ ይችላል የምርት መከታተያው ሥርዓት ሀ የምርትን ትክክለኛነት ማረጋገጥ ወይም ማሳየት የሚያስችል መሣሪያ ለ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን በተፈቀደለት አምራች የተመረቱ ወይም ወደአገር ውስጥ የገቡ ዕቃዎችን ብዛት ለመቆጣጠር ለመመዝገብ እና መረጃውን ለማስተላለፍ የሚያስችል መሣሪያ መሆን አለበት የምርት መከታተያው ሥርዓት ሀ በማምረቻው ቦታ በምርት ሠንሰለት ውስጥ በእያንዳንዱ የማሸጊያ ወይም የማተሚያ መሣሪያ ላይ ሊገጠም እና ለ ወደአገር የሚገቡ ዕቃዎችን ለመቆጣጠር በታክሱ ባለሥልጣን በሚወስነው አኳኋን ሊገጠም ይገባል አዲስ ወይም የተሻሻለ የምርት መከታተያ ሥርዓት መግጠም አስፈላጊ ሆኖ የተገኘ አንደሆነ የታክሱ ባለሥልጣን ለአምራቹ ወይም ለአስመጪው መሣሪያው ከሚገጠምበት ጊዜ በፊት የሚከተሉትን የያዘ ማስታወቂያ መስጠት አለበት ሀ አዲሱ መሣሪያ የምርት መከታተያውን ሥርዓት የተሻለ ለማድረግ አስፈላጊ መሆኑን ለ በእያንዳንዱ የምርት ሠንሰለት ውስጥ የሚሜደረገውን የማስተካከያ ሥራ ባህሪያት እና ሐ በኮምፒውተሮች አና በሌሎች መሣሪያዎች ላይ መሣሪያው የሚገጠምበትን እና የሚሠራበትን ሁኔታ የተፈቀደለት አምራች ከአገልግሎት ውጪ የሆኑ ወይም የማይሠሩ የምርት መስመሮች በሚከተለው አኳኋን ለታክሱ ባለሥልጣን ማስታወቅ አለበት ኣ ፎኔርፐልአ ሀዐዕሃነርፐ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ጅፀፐልአ ሀፎርሃሃርፐ ሀ የማይሠሩ መስመሮችን በ ሰዓት ውስጥ ወይም ለ አምራቹ ምርቱን ከ ሰዓት በላይ የሚያቋርጥ ከሆነ የምርት ሂደቱ በተቋረጠ በ ሰዓት ጊዜ ውስጥ የሚከተሉት ሁኔታዎች ሲያጋጥሙ የታክሱ ባለሥልጣን የምርት መስመሮችን መቀቁጣጠር አለበት ሀ የተፈቀደለት አምራች በዚህ አንቀጽ መሠረት የምርት መስመሮች ከአገልግሎት ውጪ የሆነ ወይም የማይሠሩ መሆኑን ካስታወቀ ወይም ለ የምርት መስመሮች የማምረት አቅም ሙሉ በሙሉ ጥቅም ላይ ያልዋለ ከሆነ የታክሱ ባለሥልጣን በዚህ መመሪያ መሠረት የምርት መስመሮችን የተቆጣጠረ በሚሆንበት ጊዜ የተፈቀደለት አምራች የታሸገው የምርት መስመር እንዲከፈትለት ለማድረግ አምራቹ ማምረት የሚጀምርበትን ቀንና ሰዓት ጭምር የያዘ የአመራረቱን የጊዜ ሠሌዳ የሚያሳይ ሪፖርት ለታክሱ ባለሥልጣን ማቅረብ አለበት ክፍል አራት የኤክሳይዝ ታክስ ስሌት ስለማከናወን በዋጋው በመቶኛ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ የሚቋቋምበት ጊዜ ሽያጭ የተከናወነ ቢሆንም ባይሆንም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ምርቶች ከተመረቱበት የተፈቀደለት ፋብሪካ ቅጥር ግቢ በወጡበት ጊዜ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ ይቋቋማል በታክስ ባለሥልጣኑ የተፈቀደው የብክነት መጠን እንደተጠበቀ ሆኖ ማብራሪያ ወይም ማስረጃ ሊቀርብባቸው ያልቻለ በቆጠራ ጊዜ ያልተገኙ ወይም የጠፉ ዕቃዎች በአዋጁ ከተደነገገው ቅጣት በተጨማሪ የኤክሳይዝ ታክስ ይከፈልባቸዋል የኤክሳይዝ ታክስ ስሌት መሠረት ስለሚሆን ዋጋ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈለው በዕቃው ዋጋ ላይ ተመስርቶ በሚሆንበት ገዜ የዚህ አንቀጽ ድንጋጌዎች ተፈፃሚ ይሆናሉ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት የእያንዳንዱ ዕቃ ዋጋ ሆኖ የሚቆጠረው ን። መ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ሠ ለታክሱ ባለሥልጣን በእያንዳንዱ ወር ከኛው ቀን በፊት በሚቀጥለው ወር ከፋብሪካው የሚወጡ ዕቃዎች የሚቀርበው ዋጋ ዝርዝር ይሆናል ታክስ ከፋዩ የሚያቀርበው የዋጋ ዝርዝር ለእያንዳንዱ ምርት ዓይነት መያዣ አና የመያዣ ዓይነት የሚኖረውን ዋጋ የሚያመለክት መሆን አለበት ለኤክሳይዝ ታክስ ስሌት መሠረት የሚሆነው ምርቱን ወደገዥው ለማድረስ የሚወጣውን የትራንስፖርት ሂሳብ የሚጨምር አይሆንም በአዋጁ አንቀጽ የተደነገገው አንደተጠበቀ ሆኖ የታክሱ ባለሥልጣን ምርቱ የኤክሳይዝ ታክስ ሳይከፈልበት ወደገበያ መቅረቡን ወይም ታክስ ከፋዩ የገለፀው ዋጋ ከገበያ ዋጋ በታች መሆኑን ያረጋገጠ አንደሆነ ትክክለኛውን የገበያ ዋጋ መሠረት በማድረግ ዋጋውን ይወስናል በአዋጁ አንቀጽ በተደነገገው መሠረት የታክሱ ባለሥልጣን ትክክለኛ ዋጋን መሠረት በማድረግ የሚከፈለውን ታክስ የሚወስነው ታክስ ከፋዩ ያስታወቀው ዋጋ ከገበያ ዋጋ በታች ከሆነ ምርቱ ታክስ ሳይከፈልበት ለገበያ ከቀረበ ወይም ምርቱ ፈቃድ በሌለው ሰው የተመረተ በሚሆንበት ገዜ ነው ትክክለኛ የገበያ ዋጋ ሆኖ የሚቆጠረውና ለኤክሳይዝ ታክሰ ክፍያ መሠረት የሚሆነው ሌላ የተፈቀደለት አምራች ለተመሳሳይ ዕቃዎች የሚያስከፍለው ዋጋ ሊሆን ይችላል የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት ከመያዣው ጋር አብሮ የሚሸጥ ከሆነ የኤክሳይዝ ታክስ የሚሰላው በጠቅላላው ዋጋ ላይ ይሆናል ሆኖም መያዣው ተመላሽ የሚደረግ ከሆነ በመያዣው ዋጋ ላይ የኤክሳይዝ ታክስ አይከፈልም የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈከልባቸውን የመጨረሻ ምርቶች ለማምረት የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለባቸውን ጥሬፅቃዎች የሚጠቀም በሚሆንበት ጊዜ የሚያዘጋጀው የፅቃዎች ዋጋ ዝርዝር የእነዚህን ጥሬዕቃዎች ዋጋ የሚጨምር መሆን አለበት ስለሆነም የንፁህ አልኮል በሊትር የሚኖረው ዋጋ አና የትምባሆ ቅጠል በኪሎ ግራም የሚኖረው ዋጋ በዝርዝሩ ውስጥ መካተት ይኖርበታል ወርሀዊ የዋጋ ዝርዝር አቀራረብ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ ስሌት የሚከናወንበት ዋጋ ግልፅ አንዲሆን አና አምራቾች በአኩል መወዳደር አንዲችሉ እያንዳንዱ የተፈቀደለት አምራች የምርቱን ዋጋ ዝርዝር በምርት ዓይነት በመያዣው መጠን አና ዓይነት አንዲሁም ለገበያ በሚውልበት ቦታ በመለየት ለታክሱ ባለሥልጣን በየወሩ ማቅረብ አለበት ጅልኦ ሀዘፀርሃሃፐ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ወርሀዊ የዋጋ ዝርዝር የሚዘጋድበትና የሚቀርብበት ሁኔታ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ምርቶች ለሚያመርቱ አምራቾች በተዘጋጀው ማንዋል ውስጥ በዝርዝር ይመለከታል የአያንዳንዱን የምርት ዓይነት የነጠላውን መጠን እና ዓይነት የሚያሳየው የዋጋ ዝርዝር የእያንዳንዱን ምርት የማምረቻ ወጪ እና የትርፍ ህዳግ የያዘ ሊሆን ይገባል ዕፅቃው ለታክሱ ባለሥልጣን በቀረበው የዋጋ ዝርዝር ውስጥ ከተመለከተው ዋጋ በላይ የተሸጠ አንደሆነ ለኤክሳይዝ ታክስ ስሌት መሠረት የሚሆነው በደረሰኙ ላይ የተመለከተው ዕቃው የተሸጠበት ትክክለኛ ዋጋ ይሆናል ፅቃው ለታክሱ ባለሥልጣን በቀረበው የዋጋ ዝርዝር ውስጥ ከተመለከተው ዋጋ በታች የተሸጠ እንደሆነ ወይም ከተፈቀደለት ፋብሪካ በሚወጣበት ጊዜ ዋጋው ያልተከፈለበት ከሆነ ከፋብሪካው በወጣው ዕቃ ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የሚሰላው በቀረበው የዋጋ ዝርዝር በተመለከተው ዋጋ መሠረት ይሆናል ዕቃው ከፋብሪካ በሚወጣበት ጊዜ የሚዘጋጀው የዕቃ ማስረከቢያ ሰነድ እናወይም ደረሰኝ የሚከተሉትን መረጃዎች ሊይዝ ይገባል ሀ ፅቃው ከፋብሪካው የወጣበትን ቀን ለ የዕቃውን ማስረከቢያ ቦታ ሐ የደንበኛውን ስም ወይም ሽያጭ ከመከናወኑ በፊት ከፋብሪካ የሚወጣ ከሆነ ይህንኑ መ ደንበኛው ከተፈቀደለት አምራች ጋር ግንኙነት ያለው ሰው ከሆነ ይህንኑ ሠ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ዓይነት ረ የዕቃዎቹን ብዛት ሰ የአያንዳንዱን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበትን ዕቃ ዋጋ ሸ ሊከፈል የሚገባውን የኤክሳይዝ ታክስ የኤክሳይዝ ታክስ ማስታወቂያ ፐል ዐዘዕሃርፐ ሪ የእያንዳንዱ ወር የኤክሳይዝ ታክስ ታክሱን የመክፈል ግዴታ ከተቋቋመበት ወር ቀጥሎ ያለው ወር ኛው ቀን ከማለፉ በፊት ለታክሱ ባለሥልጣን መቅረብ አለበት የተፈቀደለት አምራች ታክሱን የመክፈል ግዴታ ከተቋቋመበት ወር ቀጥሎ ባለው ቀን ጊዜ ውስጥ የኤክሳይዝ ታክሱን ለታክሱ ባለሥልጣን ገቢ ማድረግ አለበት ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ከዋጋ ዝርዝር ከማስረከቢያ ሰነድ እና ከደረሰኝ ጋር ማመሳከር እንዲቻል በኤክሳይዝ ታክስ ማስታወቂያ ቅጽ ውስጥ የእያንዳንዱ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ምርት ዓይነት አና ለሽያጭ ከተፈቀደለት ፋብሪካ ቅጥር ግቢ ወጥቶ ሳይሸጥ የተመለሰው ተለይቶ ማስታወቂያ ሊቀርብበት ይገባል የታክሱ ባለሥልጣን በእያንዳንዱ የታክስ ማስታወቂያ ላይ የተመለከተውን መረጃ በተፈቀደለት አምራች ከሚያዘው የምርት በመጋዘን የሚገኝ ዕቃ አና የሽያጭ መረጃ ጋር ማመሳከር አለበት የተፈቀደለት አምራች የታክስ ማስታወቂያውን ትክክለኛነት የሚያስረዱ ደረሰኞችን የዕቃ ማስረከቢያ ሰነዶችን አና የየዕለቱን የኤክሳይዝ ታክስ መረጃ በሚገባ መያዝ አለበት የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ መረጃዎችን በሚገባ ያልያዘ እንደሆነ በአዋጁ አንቀጽ መሠረት በወንጀል ተጠያቂ ከመሆኑ በተጨማሪ ካልተከፈለው የኤክሳይዝ ታክስ ጋር አጥፍ የሆነ አስተዳደራዊ ቅጣት እንዲሁም የኤክሳይዝ ታክስ ፈቃዱን የመሠረዝ አርምጃ ሊወሰድበት ይችላል የዕቃ ቆጠራ አና የጠፉ ዕቃዎች እያንዳንዱ የተፈቀደለት አምራች በአያንዳንዱ የተፈቀደለት ፋብሪካ ውስጥ የሚገኙ ጥሬፅቃዎችን ጨምሮ በፋብሪካው ውስጥ በሚገኙ ዕቃዎች ላይ በየዓመቱ የተሟላ ቆጠራ ማካሄድ አለበት ዖ ከዚህም በተጨማሪ የተፈቀደለት አምራች ከዚህ በታች የተዘረዘሩትን የሚያሳይ ተከታታይነት ያለው ወርሀዊ ቆጠራ ማካሄድ አለበት ሀ በአያንዳንዱ ወር መጨረሻ በፋብሪካው ውስጥ የሚገኘውን ጥሬፅቃና የመጨረሻ ምርት ለ አዲስ ወደፋብሪካው የገቡ ጥሬ ዕቃዎችን ሐ በፋብሪካው ውስጥ ጥቅም ላይ የዋሉ ጥሬዕቃዎችን መ በፋብሪካው የተመረቱ የመጨረሻ ምርቶችን ሠ በፋብሪካው ተመርተው ወደፋብሪካው መጋዘን የገቡ ዕቃዎችን ረ የኤክሳይዝ ታክስ ተከፍሎባቸው ከፋብሪካው ቅጥር ግቢ የወጡ ዕቃዎችን ፎይፀዉኦ ዐዘፀዕሃርፐ መመ መ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ሰ የኤክሳይዝ ታክሰ ሳይከፈልባቸው ከፋብሪካው ቅጥር ግቢ የወጡ ዕቃዎችን ሸ የታክሱ ባለሥልጣን በሚያወጣው መመሪያ በሚወሰነው መሠረት በአደጋ ምክንያት ከጥቅም ውጪ የሆኑ ዕቃዎችን የተፈቀደለት አምራች ለውጭ ገበያ የተላኩ ዕቃዎችን የሚመለከት የተሟላ መረጃ መያዝ አለበት ፅቃዎች የጠፉ መሆኑን የሚያረጋግጥ የዕቃው መጥፋት በታወቀበት ጊዜ ወዲያውኑ ሪፖርት የተደረገና አግባብ ባለው የፀጥታ አካል ምርመራ ተካሂዶ የፅቃው መጥፋት የተረጋገጠ ሲሆን ብቻ ነው ከዚህ በላይ በተገለፀው አኳኋን መጥፋቱ ባልተረጋገጠ ዕፅቃ ላይ ተገቢው የኤክሳይዝ ታክስ ይከፈላል በእያንዳንዱ የተፈቀደለት ፋብሪካ ቀጠራ ከመካፄዱ ከ ቀን በፊት የታክሱ ባለሥልጣን ይህንነ እንዲያውቀው መደረግ አለበት ቀጠራ በሚካሄድበት ጊዜ በፋብሪካው ውስጥ የሚካሄድ ማናቸውም የሥራ እንቅስቃሴ መቆም አለበት ክፍል አምስት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ጥሬዕቃዎች በተፈቀደለት አምራች የሚመረቱ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ጥሬ ዕቃዎች ዋጋ ጅፐልኦ የሃሃፐ የተፈቀደለት አምራች የመጨረሻውን ምርት ለማምረት የሚጠቀምባቸውን የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ጥሬዕቃዎች ራሱ የሚያመርት አና የኤክሳይዝ ታክሱ ስሌት በዋጋው በመቶኛ በሚሆንበት ጊዜ የጥሬዕቃው ዋጋ ሆኖ የሚወሰደው ትክክለኛው የገበያ ዋጋ ነው ትክክለኛ ዋጋ ነው የሚባለው ጥሬዕቃውን ለማምረት የሚወጣው ወጪ አና ጥሬፅቃው ለሦስተኛ ወገን ቢሸጥ የሚታከለውን የትርፍ ህዳግ የሚያጠቃልል ይሆናል የተፈቀደለት አምራች ጥሬፅቃውን ለሦስተኛ ወገን ጭምር የሚሸጥ ከሆነ ለሦስተኛ ወገን የተሸጠበት ዋጋ የመጨረሻውን ምርት ለሚያመርተው ፋብሪካም ጥሬዕቃው የተሸጠበት ዋጋ እንደሆነ ይቆጠራል ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ በዚህ አንቀጽ መሠረት የሚወሰነው የእያንዳንዱ ጥሬዕቃ ዋጋ የተፈቀደለት አምራች በሚያቀርበው የዋጋ ዝርዝር ውስጥ መካተት አለበት ክፍል ስድስት በቁርጥ የኤክሳይዝ ታክስ ማስከፈያ ተፈፃሚ የሚሆንባቸው ፅቃዎች የመጠን አወሳሰን በብዛት የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ሾ በመደበኛ ሁኔታ በብዛት የኤክሳይዝ ታክስ በሚከፈልባቸው ዕቃዎች ላይ ታክሱ የሚሰላው በዕቃው ማሸጊያ ላይ የተመለከተውን ብዛት መሠረት በማድረግ ይሆናል በዚህ አንቀጽ በንዑስ አንቀጽ የተመለከተው ቢኖርም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት ፅቃ ብዛት በማሸጊያው ላይ ከተመለከተው በላይ ሆኖ ከተገኘ ሀ ዕቃው ውርስ እንዲደረግ ለ በተጨማሪው ዕቃ ላይ ወዲያውነ የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፈል ሐ በአዋጁ አንቀጽ መሠረት ቅጣት እንዲጣል ሊወሰን ይችላል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ መሠረት ተጨማሪውን የኤክሳይዝ ታክስ እንዲከፍል ወይም ቅጣት አንዲጣልበት የሚደረገው አምራቹ ወይም የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎች ይዞ የተገኘው ሰው አና አምራቹ በአንድነት አና በነጠላ ሊሆን ይችላል ክፍል ሰባት በአገር ውስጥ ጥሬዕዎች መጠቀምን ለማረጋገጥ ስለሚቀርብ ማስረጃ የአገር ውሰጥ ጥሬዕቃ ስለመጠቀም ሾ በአዋጁ በአገር ውስጥ ጥሬዕቃ ተጠቅመው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ፅቃዎች የሚያመርቱ አነስተኛ የኤክሳይዝ ታክስ አንዲከፍሉ የተፈቀደ በሚሆንበት ጊዜ የተፈቀደለት አምራች ጥሬፅቃው በኢትዮጵያ ውስጥ በሚገኝ አርሻ የተመረተ መሆኑን የሚያረጋግጥ ማስረጃ ማቅረብ አለበት ጊ ዒ ጸ ሆርሃር ። ሀሸዩርሃሃፐ የተፈቀደለት አምራች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸውን ዕቃዎችን ከፋብሪካው አንዲወጣ በእነዚህ ዕቃዎች ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ ይቋቋማል በታወቀ ሽያጭ ከተፈቀደለት ፋብሪካ የወጡ ፅቃዎች የታክስ ባለሥልጣትነ በሚያወጣው መመሪያ መሠረት የማስረከቢያ ሰነድ እና የሽያጭ ደረሰኝ ሊቀረጥባቸው ይገባል ወደፊት ሽያጫቸው የሚሜከናወን ዕቃዎች ካልሆነ በስተቀር ከፋብሪካ በሽያጭ በሚወጡ ዕቃዎች ላይ ከፋብሪካው ከመውጣታቸው በፊት የሽያጭ ደረሰኝ መቀረጥ አለበት ከተፈቀደለት ፋብሪካ ከወጡ በኋላ የሚሸጡ ዕቃዎች ከፋብሪካው ከወጡበት ቀን ጀምሮ በ ቀናት ጊዜ ውስጥ ለደንበኛው ተሸጠው የሽያጭ ደረሰኝ ሊቆረጥላቸው እና ሽያጩ ከማስረከቢያው ሰነድ ጋር አንዲጣጣም መደረግ ይኖርበታል ቭያጭ ከመከናወኑ በፊት ከፋብሪካ ስለሚወጡ ዕቃዎች የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልባቸው ዕቃዎች ሽያጭ የሚከናወነው ከፋብሪካው ውጪ በሚሆንበት ጊዜ ለሽያጭ እንዲውሉ ከፋብሪካው በሚወጡበት ጊዜ የምርቱን ልዩ መጠሪያ ዓይነት እና ብዛት የሚገልዕ የማስረከቢያ ሰነድ መዘጋጀት አለበት ኣኳ ኣ ር ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ዕን ፎአእ ሀርሃሃርፐ የማስረከቢያው ሰነድ በታክሱ ባለሥልጣን በሚወጣ መመሪያ የሚወሰኑ ዝርዝር መረጃዎችን ሊይዝ ይገባል ሽያጭ በሜከናወንበት ጊዜ የተሸጠውን ዕቃ ብዛት ዓይነት ልዩ መጠሪያ ለታክሱ ባለሥልጣን አስቀድሞ የተገለፀውን ለኤክሳይዝ ታክስ መሠረት የሆነውን ዋጋ የሚከፈለውን የኤክሳይዝ ታክስ ልክ አንዲሁም የገዥውን የግብር ከፋይ መለያ ቁጥር አና አድራሻ የሚያሳይ ደረሰኝ ተዘጋጅቶ ለእያንዳንዱ ገዥ መሰጠት አለበት የሽያጩ ደረሰኝ ዕቃው ከፋብሪካ በወጣበት ጊዜ የተመዘገበውን የማስረከቢያውን ሰነድ ቁጥር መያዝ ይኖርበታል የሽያጭ ደረሰኙ ቅጂዎች ሊኖሩት የሚገባ ሲሆን ዋንኛው ለደንበኛው ይሰጣል ቀሪው ከማስረከቢያው ሰነድ ጋር ይያያካል ከፋብሪካ የወጣውን የተሸጠውን እና ተመላሽ የተደረገውን ዕቃ በትክክል ለማስታረቅ አንዲቻል በሽያጭ ደረሰኙ ላይ የማስረከቢያው ሰነድ ቁጥር አንዲሁም በማስረከቢያው ሰነድ ላይ የሽያጭ ደረሰኙ ቁጥር መፃፍ አለበት ክፍል አሥራ አንድ ጌጣጌጥ ጨውና የፕላስቲክ መያዣ በጌጣጌጥ ላይ የሚከፈል የኤክሳይዝ ታክስ የከበሩ ማዕድናትን አልማዝ ወርቅ ብር እናወይም ኦፓል ወዘተ በከፊል የያዙ ጌጣጌጦች የኤክሳይዝ ታክስ ይከፊልባቸዋል በዚህ አንቀጽ ንዑስ አንቀጽ የተደነገገው ቢኖርም በጌጣጌጥነት ያልተሠራ ጥሬ የከበረ ማዕድን አልማዝ ወርቅ ብር ኦፓል ከአነዚህ ጋር ተመሳሳይ የሆኑት የኤክሳይዝ ታክስ አይከፈልበትም በጌጣጌጥ ላይ የኤክሳይዝ ታክስ የመክፈል ግዴታ ጌጣጌጡ እንደተመረተ ይቋቋማል ለጌጣጌጥ አምራቾች ጥሬው የከበረ ማዕድን አንደጥሬዕቃ ይቆጠራል የከበሩ ማዕድናትን አልማዝ ወርቅ ብር ኦፓል ከእነዚህ ጋር ተመሳሳይ የሆነ የሚያመርቱ የማዕድን ኩባንያዎች ለኤክሳይዝ ታክስ የመመዝገብ ግዴታ የለባቸውም ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ድፐኣ ሀዐዕሃሃርፐ ጌጣጌጥ የሚያመርቱ ድርጅቶች ያመረቱትን ጌጣጌጥ የሸጡበትን የማስረከቢያ እና የሽያጭ ሰነድ መያዝ አለባቸው የጌጣጌጥ አምራቾች በተፈቀደለት አምራችነት የመመዝገብ እና ሰነዶችን የመያዝ ግዴታ አለባቸው በጨው ላይ የሚከፈል የኤክሳይዝ ታክስ ጨው የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት በመሆኑ ጨው ወደአገር የሚያስገባ ወይም በኢትዮጵያ ውስጥ የሚያመርት ሰው ይህንኑ ለታክሱ ባለሥልጣን ማስታወቅ አለበት የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለበት አና ለተለየ ዓላማ አንዲውል ለማድረግ በፋብሪከ የሚመረት ጨው በድጋሚ የኤክሳይዝ ታክስ አይከፈልበትም በፕላስቲክ መያዣ ላይ የሚከፈል የኤክሳይዝ ታክስ የፕላስቲክ መያዣ የኤክሳይዝ ታክስ የሚከፈልበት በማምረቻው ቦታ ሲሆን በአዋጁ በተደነገገው መሠረት በኪሎግራም የተወሰነውን የማስከፈያ መጣኔ ተፈፃሚ በማድረግ ይሆናል በማምረቻ ቦታው የኤክሳይዝ ታክስ የተከፈለበት የፕላስቲክ መያዣ በፅቃ መያዣነት ከፅቃ ጋር ወይም ለብቻው በሚሸጥበት ጊዜ የሚከፈል የኤክሳይዝ ታክስ አይኖርም ለአዋጁና ለዚህ መመሪያ አፈፃፀም የፕላስቲክ መያዣ ማለት በዕቃ ማዓጓዣነት የሚያገለግል የፕላስቲክ ዘንቢል ሲሆን የዕቃ ማሸጊያን አይጨምርም ከኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ጋር የተያያዘ ሠንጠረዥ የጉምሩክ ታሪፍ አመዳደብና ከኤክሳይዝ ታክስ አዋጅ ጋር የተያያዘው ሠንጠረዥ ተጣጥመው ሥራ ላይ አንዲውሉ ማድረግ የሚያስችል ማብራሪያ በገንዘብ ሚኒስቴር ሊወጣ ይችላል መመሪያው የሚፀናበት ቀን ይህ መመሪያ ከጥቅምት ቀን ጀምሮ የፀና ይሆናል ፅዳዲዕ ዐዕሪ ፇ ም ሀመድ ጸሷዴይ ያሃፇያያጋ ሟኔዕፖረ ከቲቲዞፀሄ ቲ ጠፎቨኮክል ደሀፐፎፍዔ ፐጪኦ ፎልሄ ሀዘጩርሃሃርፐ ሂፀፎ ፍ« ህአዘዘቨሠጌ ዛ ሂፀፎ ፍ« ህአዘዘቨሠጌ ዛ።

• N.B. This Summary is Very Experimental!! based on the following scripts from:
  • https://github.com/millzon/textSummarizer-am
  • https://github.com/icoxfog417/awesome-text-summarization#motivation